Odsetki w wysokości połowy odsetek od zaległości przysługują, gdy termin na zwrot nadwyżki jest przedłużany w ramach czynności sprawdzających.

Tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 7 sierpnia br. (I SA/Bk 269/07).

Spółka złożyła deklarację VAT-7, w której wykazała kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu w odpowiednich terminach. Urząd skarbowy powziął wątpliwości co do zasadności tych zwrotów i wszczął kontrolę podatkową w celu sprawdzenia zgodności danych zawartych w deklaracji z dokumentami źródłowymi. Powołując się na art. 87 ust. 2 ustawy o VAT, przedłużył terminy zwrotu zadeklarowanych kwot nadwyżki do zakończenia postępowania wyjaśniającego.

Następnie, w odpowiedzi na wniosek dyrektora urzędu kontroli skarbowej o dokonanie zabezpieczenia majątkowego na poczet przyszłego zobowiązania podatkowego w VAT, naczelnik urzędu skarbowego orzekł o zabezpieczeniu majątkowym w spółce. Ponadto dyrektor UKS wszczął postępowanie kontrolne w spółce, którego przedmiotem była rzetelność deklarowania podstaw opodatkowania oraz prawidłowość obliczania i wpłacania VAT. Na rachunek bankowy organu egzekucyjnego zostały przekazane kwoty nadwyżki VAT wraz z oprocentowaniem w wysokości 50 proc. odsetek od zaległości podatkowych (czyli w wysokości równej opłacie prolongacyjnej stosowanej w razie odroczenia terminu płatności lub rozłożenia podatku na raty). Dyrektor izby skarbowej uchylił jednak decyzję o zabezpieczeniu majątkowym w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez organ I instancji, jednocześnie organ egzekucyjny zwrócił na rachunek bankowy spółki zabezpieczone kwoty nadwyżki z należnym oprocentowaniem. Po naliczeniu przez NBP oprocentowania przerachowanych na konto sum depozytowych wraz z odsetkami na koniec roku zwrócono je spółce.

Spółka nie zgodziła się z takim naliczeniem odsetek od niezwróconej w terminie nadwyżki VAT i wystąpiła z wnioskiem o zwrot pozostałej ich części (przewyższającej kwotę opłaty prolongacyjnej). Organy podatkowe odmówiły.

Spółka w skardze do WSA wskazywała, że odsetki w wysokości równej opłacie prolongacyjnej (czyli 50 proc. odsetek od zaległości podatkowych) stosuje się wówczas, gdy sprawdzanie zasadności zwrotu odbywało się w trybie czynności sprawdzających, natomiast w razie przeprowadzenia kontroli podatkowej odsetki przysługują w wysokości równej odsetkom za zwłokę pobieranym od zaległości podatkowych.

Sąd uchylił zaskarżoną decyzję. Stwierdził, że od chwili wszczęcia kontroli podatkowej nie ma możliwości stosowania przepisów regulujących czynności sprawdzające, odnoszących się do postępowania wyjaśniającego, uprawniającego organy do przedłużenia terminu zwrotu na podstawie art . 87 ust. 2 ustawy o VAT.

Zdaniem sądu oprocentowanie zwracanej nadwyżki w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej przysługuje wyłącznie za okres, na jaki przedłużono termin na zwrot nadwyżki w związku z koniecznością przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego na podstawie powołanego przepisu. W rozpatrywanej sprawie termin ów został przedłużony z naruszeniem art . 87 ust. 2, a wstrzymanie się ze zwrotem nadwyżki pozbawione było podstawy prawnej. Dlatego sąd uznał, że spółce przysługiwało oprocentowanie zwracanej nadwyżki według zasad przewidzianych w art. 78 § 1 ordynacji podatkowej i liczone jako równowartość odsetek pobieranych od zaległości podatkowej (art. 56 § 1 ordynacji podatkowej).