Do 15 listopada 2019 r. można wznowić postępowanie podatkowe

Organy podatkowe nie mogą bezrefleksyjnie przyjmować ustaleń z decyzji podatkowych  wydanych wobec kontrahentów podatnika, nawet ostatecznych, i zwalniać się z obowiązku przeprowadzenia postępowania dowodowego wobec podatnika - stwierdził Trybunał Sprawiedliwości UE w wydanym 16 października 2019 r. wyroku w sprawie węgierskiej spółki Glencore Agriculture Hungary Kft. przeciwko Nemzeti Adóés Vámhivatal Fellebviteli Igazgatósága (C-189/18).

Chodzi o częstą praktykę, gdy w ramach kontroli i postępowań w sprawie karuzeli podatkowych organy podatkowe opierają swoje decyzje na materiałach dowodowych zgromadzonych w innych postępowaniach. Chodzi np. o dokumenty czy zeznania świadków uzyskane w postępowaniach lub kontrolach wobec kontrahentów kontrolowanego. Co więcej, kontrolowany podatnik często nie ma możliwości przeprowadzenia dodatkowego postępowania dowodowego, tym razem ze swoim udziałem.

TSUE  stwierdził, że przepisy unijne nie stoją na przeszkodzie praktyce, zgodnie z którą, w ramach weryfikacji prawa do odliczenia VAT przez podatnika, organ podatkowy jest związany ustaleniami faktycznymi i kwalifikacjami prawnymi dokonanymi już przez siebie w ramach powiązanych postępowań administracyjnych prowadzonych przeciwko dostawcom tego podatnika, na których to ustaleniach i kwalifikacjach opierają się ostateczne decyzje stwierdzające istnienie oszustw związanych z VAT popełnionych przez tych dostawców. Jednak Trybunał wskazał na trzy zastrzeżenia:

- organ podatkowy ma obowiązek zapoznania podatnika z dowodami, w tym z dowodami pochodzącymi z owych powiązanych postępowań administracyjnych, na podstawie których zamierza wydać decyzję, oraz że podatnik ten nie zostaje w ten sposób pozbawiony prawa do skutecznego zakwestionowania w trakcie toczącego się przeciwko niemu postępowania owych ustaleń faktycznych i kwalifikacji prawnych;

- podatnik może w trakcie tego postępowania uzyskać dostęp do wszystkich dowodów zebranych w trakcie owych powiązanych postępowań administracyjnych lub w jakimkolwiek innym postępowaniu, na których to dowodach wspomniany organ zamierza oprzeć swą decyzję lub które to dowody mogą zostać wykorzystane przy wykonywaniu prawa do obrony, chyba że cele leżące w interesie ogólnym uzasadniają ograniczenie tego dostępu;

- sąd rozpoznający skargę na decyzję organu podatkowego może skontrolować zgodność z prawem uzyskania i wykorzystania owych dowodów oraz ustaleń, które mają decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia skargi, dokonanych w decyzjach administracyjnych wydanych względem wspomnianych dostawców.

- Przenosząc rozważania TSUE na polski grunt należy wskazać, iż zgodnie z art. 240 § 1 pkt 11 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie jeżeli orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma wpływ na treść wydanej decyzji - wskazuje Rzecznik MŚP.

W jego ocenie przedsiębiorcy, którzy otrzymali niekorzystne decyzje fiskusa w sprawach dotyczących odliczenia/zwrotu VAT, powinni rozważyć złożenie wniosku o wznowienie swoich postępowań. Ale termin na to jest ograniczony.

Zgodnie z art. 241 § 2 pkt 2 Ordynacji podatkowej żądanie strony o wznowienie postępowania powinno zostać wniesione w terminie miesiąca od dnia publikacji sentencji orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Oznacza to, że podatnicy na wznowienie swojego postępowania na podstawie wyroku TSUE w sprawie C-189/18 mają czas do 15 listopada 2019 r.