Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł w poniedziałkowym wyroku, że członkowie organizacji związkowych nie uzyskują przychodu, korzystając z fundowanych przez pracodawcę świadczeń podczas spotkań statutowych. Dotyczy to zarówno kosztów indywidualnie przypisanych do poszczególnych działaczy, jak i wydatków ogólnie związanych z organizacją takich spotkań.
Sprawa dotyczy interpretacji wydanej przez izbę skarbową w imieniu ministra finansów i późniejszej zmiany tych poglądów. Spółka, która zwróciła się do fiskusa o wyjaśnienia podatkowe, opisała, że działa w niej kilka organizacji związkowych reprezentujących interesy zatrudnionych, emerytów, osób świadczących na rzecz spółki pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Organizacje związkowe funkcjonują w oparciu o przepisy ustawy o związkach zawodowych, a relacje pomiędzy spółką a tymi organizacjami uregulowane zostały w zawartym na mocy kodeksu pracy zakładowym układzie zbiorowym pracy. Wprowadzony został w nim m.in. zapis, zgodnie z którym zarząd zobowiązał się do pokrycia przez spółkę kosztów przejazdów i pobytu członków organizacji związkowych, wypełniających zadania statutowe.
Firma wyjaśniła, że z uczestnictwem w tych spotkaniach wiążą się pewne koszty, które można podzielić na koszty indywidualne udziału członka związku zawodowego w spotkaniu oraz koszty ogólne organizacji tych spotkań.
Do kosztów indywidualnych zaliczyć można koszty dojazdu, wyżywienia, noclegu, ewentualnie przyznanej diety. Za przykład kosztów ogólnych mogą posłużyć wydatki na wynajem sali, katering i inne tego rodzaju, których nie sposób przypisać do konkretnego uczestnika spotkania.
Pytanie dotyczyło powstania przychodu po stronie osób biorących udział w tych spotkaniach.
Spółka uznała, że nie uzyskują one przychodu z pracy, a w konsekwencji nie ciąży na niej obowiązek rozliczania zaliczek na PIT od wysokości tych świadczeń.
Początkowo fiskus zgodził się z tym stanowiskiem, ale po dwóch latach zmienił interpretację, a spółka zaskarżyła tę zmianę do sądu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zmianę, później Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez sąd pierwszej instancji. W toku tych postępowań powstał bowiem spór, w jakich granicach fiskus powinien się wypowiedzieć.
WSA w poniedziałkowym wyroku po raz kolejny przyznał rację spółce.
W ustnym uzasadnieniu sąd przytoczył zasady działania związków zawodowych wynikające z konstytucji, ustawy o związkach zawodowych i skonfrontował to z wynikającymi z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego zasadami opodatkowania nieodpłatnych świadczeń. Zgodnie z wyrokiem Trybunału (sygn. K 7/13), by mówić o opodatkowanym przychodzie, świadczenie musi być spełnione w interesie pracownika, za jego zgodą i musi on z tego osiągnąć wymierną korzyć, indywidualnie przypisaną właśnie jemu.
Zdaniem WSA warunków tych nie spełniły ani koszty indywidualne, ani ogólne organizacji spotkań związków zawodowych.
sygnatura akt: III SA/Wa 2044/17
