Jedną z barier, stojących przed młodymi lub małymi firmami, jest brak kapitału na dalszy rozwój. Szczególnie wówczas, gdy ma to być rozwój dynamiczny, oparty na zupełnie nowych (innowacyjnych) rozwiązaniach, technologiach, które – co gorsza – mogą wymagać jeszcze przeprowadzenia doświadczeń, eksperymentów i prób. W takim wypadku o powodzeniu całego przedsięwzięcia decyduje suma wielu czynników, a ryzyko niepowodzenia jest stosunkowo duże. W takich okolicznościach, przekonanie tradycyjnych instytucji kredytowych do sfinansowania rozwoju firmy, może być bardzo trudne, a na pewno – zakładając, że jednak uda się uzyskać kredyt – bardzo kosztowne. A tym droższe, im słabszą wartość będą miały zabezpieczenia, które mógłby zaproponować przedsiębiorca. A przecież trzeba pamiętać, że w przypadku młodych lub małych firm, szczególnie tych technologicznych, możliwości w tym zakresie są często bardzo ograniczone. Cały ich majątek, czy raczej wartość to kapitał ludzki. Sama działalność może być prowadzona w wynajętym biurze i na wypożyczonym sprzęcie.
I właśnie z myślą o takich przedsiębiorcach stworzona została część 3.1 „Finansowanie innowacyjnej działalności MSP z wykorzystaniem kapitału podwyższonego ryzyka" programu „Inteligentny rozwój". Jej celem jest stworzenie całego systemu wsparcia dla firm, przede wszystkim mikro i małych, poszukujących specjalistycznych usług doradczych oraz kapitału na rozwój. Z jednej strony będzie to realizowane poprzez zwiększenie potencjału aniołów biznesu i funduszy typu seed oraz venture capital, czyli mówiąc najprościej inwestorów, z drugiej przez preferencyjne pożyczki, czy wreszcie ułatwienie przedsiębiorcom pozyskania kapitału na giełdzie.
4 Stock
I właśnie otwarcie tej ostatniej drogi, rozwoju firmy poprzez rynek papierów wartościowych, jest celem działania 3.1.5 „Wsparcie MSP w dostępie do rynku kapitałowego – 4 Stock". Ma ono ułatwiać przedsiębiorcom pozyskanie finansowania poprzez emisję akcji lub obligacji. A to poprzez zniesienie głównej bariery przy takich działaniach, tj. wysokich kosztów przygotowania przedsiębiorstwa do debiutu na parkiecie lub emisji obligacji.
O ile bowiem pozyskanie anioła biznesu lub zachęcenie prywatnego funduszu do zainwestowania w biznes wymaga dobrego planu przedsięwzięcia, ukazania jego zalet, perspektyw wzrostu i przychodów, wreszcie umiejętności prezentowania własnych pomysłów, tak rynki zorganizowane wymagają, oprócz powyższych, także pewnych „oficjalnych" dokumentów i prezentacji. I oprócz tego, że mają one być ciekawe i obiecujące dla inwestorów, to muszą odpowiadać ustalonym regułom i standardom. Trudno oczekiwać, żeby każdy przedsiębiorca, który ma pomysł na stworzenie nowej technologii, nowatorskie wykorzystanie dostępnych procesów (oprogramowania, wiedzy, modeli biznesowych), bądź na nową usługę miał także dostateczną wiedzę w zakresie przygotowania prospektu emisyjnego. To wymaga skorzystania z wyspecjalizowanych usług doradczych. I właśnie na ich częściowe sfinansowanie mogą liczyć przedsiębiorcy.
Wykaz dokumentów
Zgodnie bowiem z regułami działania 3.1.5 uzyskaną dotację wolno przeznaczyć na zakup usług doradczych w zakresie przygotowania dokumentacji i analiz niezbędnych do pozyskania zewnętrznego finansowania o charakterze udziałowym (akcje) lub dłużnym (obligacje). Dla podstawowego parkietu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie usługa może objąć przygotowanie:
* procedury obiegu informacji poufnych,
* polityki informacyjnej spółki,
* raportu due dilligence,
* wyceny spółki,
* raportu z audytu sprawozdań finansowych,
* memorandum informacyjnego,
* prospektu emisyjnego,
* teaser inwestycyjnego,
* prezentacji inwestorskiej.
W przypadku rynku NewConnect pieniądze z dotacji mogą zostać wydane na usług, które będą związane z przygotowaniem: procedury obiegu informacji poufnych, polityki informacyjnej spółki, raportu due dilligence, wyceny spółki, raportu z audytu sprawozdań finansowych, dokumentu informacyjnego, memorandum informacyjnego, prospektu emisyjnego, teaser inwestycyjnego, prezentacji inwestorskiej, dokumentów ofertowych. Jeżeli przedsiębiorca decydowałby się na pozyskanie kapitału z rynku zagranicznego, to przepisy, na podstawie których udzielana jest pomoc, wskazują tylko, że musi to być rynek regulowany (zorganizowany), a usługa ma polegać na przygotowaniu dokumentacji i analiz niezbędnych do pozyskania zewnętrznego finansowania z danego rynku.
Z kolei usługi doradcze zakresie przygotowania dokumentacji i analiz, niezbędnych do pozyskania zewnętrznego finansowania o charakterze dłużnym, czyli w przypadku wprowadzenia obligacji na rynek Catalyst, mogą obejmować opracowanie:
* procedury obiegu informacji poufnych,
* polityki informacyjnej spółki,
* raportu due dilligence,
* raportu z audytu sprawozdań finansowych,
* dokumentu informacyjnego lub noty informacyjnej,
* memorandum informacyjnego,
* prospektu emisyjnego,
* warunków emisji,
* ratingów (emisji oraz emitenta).
Maksymalne dofinansowanie
Przedsiębiorcy, którzy chcieliby skorzystać z działania 3.1.5, mogą oczekiwać dofinansowania połowy kosztów kwalifikowanych (kosztu nabycia usług). Pozostałą część trzeba sfinansować samodzielnie. Ponadto maksymalna wartość dotacji nie może przekroczyć:
* 100 tys. zł dla rynku NewConnect,
* 800 tys. zł dla rynku GPW lub zagranicznego rynku regulowanego,
* 80 tys. zł dla rynku Catalyst (pierwsza emisja obligacji) i 60 tys. zł dla kolejnej emisji.
Mechanizm wdrażania działania 3.1.5 przewiduje możliwość ubiegania się o zaliczkę (generalnie do 30 proc. wartości dofinansowania. Reszta trafia do przedsiębiorcy w postacie refundacji poniesionych wydatków).
Terminy i regulamin
Zgodnie z regulaminem konkursu wnioski o dofinansowanie będą przyjmowane od 21 listopada 2016 r. do 20 listopada 2017 r., z zastrzeżeniem, że cały nabór jest podzielony na cztery etapy:
* etap I – od 21.11.2016 r. do 20.02.2017 r.
* etap II – od 21.02.2017 r. do 20.05.2017 r.
* etap III – od 21.05.2017 r. do 20.08.2017 r.
* etap IV – od 21.08.2017 r. do 20.11.2017 r.
Szczegółowe informacje o konkursie, w tym jego regulamin, wytyczne, wzory dokumentów oraz kryteria wyboru projektów można znaleźć na stronie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Kto pomoże w przygotowaniu emisji
Wykonawcami usług w przypadku usług doradczych w zakresie przygotowania dokumentacji i analiz niezbędnych do pozyskania zewnętrznego finansowania na rynkach krajowych (GPW, NewConnect, Catalyst) mogą być:
- autoryzowani doradcy, przy czym wskazany przez wnioskodawcę podmiot pełniący funkcję autoryzowanego doradcy figuruje w rejestrze Autoryzowanych Doradców publikowanym przez Giełdę Papierów Wartościowych,
- domy maklerskie, przy czym wskazany przez wnioskodawcę podmiot pełniący funkcję domu maklerskiego posiada zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego na prowadzenie działalności maklerskiej w zakresie oferowania instrumentów finansowych i figuruje na liście Domów Maklerskich, publikowanej przez Komisję Nadzoru Finansowego,
- inne podmioty, których usługi są niezbędne w procesie pozyskania zewnętrznego finansowania (np. biegły rewident, kancelaria prawna),
- agencje ratingowe, przy czym wskazany przez wnioskodawcę podmiot świadczący usługę doradczą ratingu figuruje na liście zarejestrowanych i certyfikowanych agencji ratingowych publikowanej przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) – dotyczy wyłącznie Catalyst.
Natomiast w przypadku usług doradczych w zakresie przygotowania dokumentacji i analiz niezbędnych do pozyskania zewnętrznego finansowania na rynku zagranicznym takie usługi mogą świadczyć podmioty posiadające akredytację danego rynku do świadczenia usług w przedmiotowym zakresie, a w przypadku braku takiego wymogu na danym rynku, doświadczenie w zakresie wprowadzania spółek na określony zagraniczny rynek regulowany.
Główny cel: innowacyjność
Przedsiębiorcy, ubiegający się o wsparcie na zakup opisanych usług doradczych, muszą mieć gotowy plan wykorzystania pozyskanego kapitału. Celem całego programu „Inteligentny rozwój", w tym działania 3.1.5 jest bowiem rozwój silnych przedsiębiorstw, działających w oparciu o wyniki prac badawczo-rozwojowych, wdrażających nowe technologie oraz wykorzystujących w działalności innowacyjne produkty, usługi lub procesy. I dlatego pozyskany z giełdy kapitał także musi służyć takiemu dynamicznemu rozwojowi firmy. Już na etapie ubiegania się o pomoc, trzeba wykazać, w jaki sposób kapitał uzyskany z emisji akcji lub obligacji zostanie wykorzystany i w jaki sposób przyczyni się do podniesienia konkurencyjności i innowacyjności firmy.
Ocenie powyższego służy jedno z kryteriów merytorycznych (zgodność projektu z zakresem działania). Na podstawie opisu we wniosku bada się, czy wnioskodawca przeprowadził analizę, z której jednoznacznie wynika zasadność pozyskania kapitału z danego rynku kapitałowego, a zakres działania i cel projektu wynika z przeprowadzonej analizy potrzeb. Weryfikacji podlega również czy wnioskodawca zakłada, że kapitał pozyskany na podstawie dokumentacji, której przygotowanie jest objęte dofinansowaniem, będzie przeznaczony na realizację innowacyjnych przedsięwzięć.
Najważniejsze kryteria
W trakcie oceny wniosku sprawdza się, czy:
- projekt jest zgodny z zakresem działania, a cel projektu jest uzasadniony i racjonalny (punktacja 0 lub 1),
- wydatki kwalifikowane są uzasadnione i racjonalne (punktacja 0 lub 1),
- wskaźniki projektu są obiektywnie weryfikowalne, odzwierciedlają założone cele projektu, adekwatne do projektu (punktacja 0 lub 1),
- wybrany przez wnioskodawcę podmiot doradczy świadczy usługi w zakresie pozyskiwania zewnętrznego finansowania (punktacja 0 lub 1),
- podmiot świadczący usługę doradczą ratingu dla wnioskodawcy figuruje na liście zarejestrowanych i certyfikowanych agencji ratingowych – jeśli dotyczy, w zakresie wprowadzenia obligacji na rynek Catalyst (punktacja 0 lub 1),
- przedsiębiorca posiada zdolność do sfinansowania projektu (punktacja 0 lub 1).
Zachowaj tryb konkurencyjny przy wyborze usługodawcy
Zgodnie z regulaminem konkursu firma - wnioskodawca musi dokonać zakupu usług doradczych zgodnie z art. 6c ustawy o PARP, czyli w trybie zasady konkurencyjności lub rozeznania rynku, o których mowa w wytycznych horyzontalnych w zakresie kwalifikowalności, w szczególności w odniesieniu do:
- sposobu upublicznienia zapytania ofertowego i wyniku postępowania o udzielenie zamówienia,
- określenia warunków udziału w postępowaniu,
- sposobu opisu przedmiotu zamówienia,
- określenia kryteriów oceny ofert,
- określenia terminu składania ofert.
Zasady dotyczące udzielania zamówień zostały szczegółowo opisane w wytycznych horyzontalnych w zakresie kwalifikowalności. Dodatkowo przedsiębiorca, który dokonuje zakupu usług doradczych w trybie zasady konkurencyjności, musi upublicznić zapytanie ofertowe oraz wynik postępowania na stronie internetowej instytucji pośredniczącej (Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości).