Tak uznało Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 20 maja 2015 r. w odpowiedzi na pytanie posła >patrz ramka.

Pracodawcy użytkownikowi korzystanie z pracy tymczasowej rozwiązuje problemy kadrowe, gdy realizuje duże zamówienia, projekty lub musi zapewnić dodatkową obsadę w szczycie sezonu. Korzyścią dla niego jest to, że większość formalności związanych z zatrudnieniem spoczywa na agencji pracy tymczasowej (APT), która jest pracodawcą dla tzw. czasownika. Przedsiębiorcy korzystającemu z pracy tymczasowej pozostaje jedynie dostarczenie pracownikowi odzieży i obuwia roboczego, środków ochrony indywidualnej, zapewnienie posiłków i napojów profilaktycznych, przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego i zapoznanie podwładnego z jej wynikami, ustalenie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz zapewnienie szkoleń z zakresu BHP, czyli wstępnych i okresowych. Tak wynika z art. 9 ust. 2a ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (DzU nr 166, poz. 1608, ze zm., dalej: ustawa). Przeszkolenie wstępne jest wymagane u każdego nowo zatrudnionego oraz w razie zmiany stanowiska pracy, czyli przy zmianie katalogu związanych z nią zagrożeń.

Na czym polega problem

Konieczność przeprowadzenia wstępnego szkolenia BHP wynika z tego, że do wykonywania pracy nie wolno dopuścić podwładnego, który nie zna dostatecznie przepisów i zasad BHP (art. 237

3

§ 1 k.p.). Problem pojawia się przy zmianie APT i jednoczesnym nieprzerwanym wykonywaniu obowiązków na rzecz tego samego pracodawcy użytkownika. Z jednej strony sytuacja ta nie zagraża zdrowiu i życiu pracownika w związku z realizowanymi zadaniami, a z drugiej dochodzi do nawiązania nowego trójstronnego stosunku pracy (APT – pracownik tymczasowy – pracodawca użytkownik).

O rozstrzygnięcie tej wątpliwości do MPiPS zwrócił się poseł Marek Kwitek w zapytaniu poselskim w sprawie szkolenia wstępnego bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników tymczasowych nr 8161 (K7ZAP8161). W odpowiedzi z 20 maja 2015 r. resort uznał, że zgodnie z art. 9 ust. 2a ustawy wynikający z art. 237

3

§ 2 k.p. obowiązek przeprowadzenia szkolenia wstępnego BHP pracownika tymczasowego realizuje pracodawca użytkownik. W efekcie przy zatrudnieniu u tego samego pracodawcy użytkownika na tym stanowisku, które czasownik zajmował bezpośrednio przed nawiązaniem kolejnej umowy z inną APT, nie trzeba ponownie przeprowadzać szkolenia wstępnego BHP, jeśli przeszedł je przed podjęciem pracy u tego pracodawcy użytkownika. To, że pracownik został zatrudniony przez inną APT, nie ma znaczenia. Obowiązek zapewnienia szkoleń BHP nałożono bowiem na pracodawcę użytkownika. Odpowiednio stosuje się tu art. 237

3

§ 2 zdanie drugie k.p.

Jedynym warunkiem ustanowionym w tym przepisie, od którego uzależniono zwolnienie pracownika ze szkolenia wstępnego BHP, jest podjęcie pracy na tym samym stanowisku, które zajmował bezpośrednio przed nawiązaniem kolejnej umowy o pracę z tym samym użytkownikiem. W efekcie możliwość uniknięcia ponawiania szkolenia resort ograniczył do przypadków, w których podjęcie pracy następuje bezpośrednio po rozwiązaniu poprzedniej umowy, czyli bez dnia przerwy.

To spora oszczędność czasu i pieniędzy dla pracodawcy użytkownika. Szczególnie przy angażowaniu pracownika tymczasowego na stanowisko robotnicze oraz inne, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych, gdy obok instruktażu ogólnego podwładny musi przejść podczas szkolenia wstępnego instruktaż stanowiskowy (§ 11 ust. 1 rozporządzenia MPiPS z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, DzU nr 180, poz. 1860 ze zm., dalej: rozporządzenie o szkoleniach BHP). W efekcie poza częścią obligatoryjną, obejmującą minimum trzy godziny lekcyjne (zegarowo dwie godziny 15 min), dochodzi druga część praktyczna, trwająca u pracowników biurowych co najmniej dwie godziny lekcyjne (zegarowo 1,5 h), a u pozostałych – co najmniej osiem godzin lekcyjnych (sześć zegarowych). W sumie dodatkowe szkolenie pracownika biurowego pochłonęłoby ponad połowę dniówki roboczej (cztery godziny 15 min), a u zatrudnianego lub przenoszonego na stanowiska robotnicze lub inne, na którym działają czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne, nie zmieści się w ośmiu godzinach pracy. Zegarowo pochłania to bowiem osiem godzin i 15 minut (załącznik nr 1 pkt II do rozporządzenia o szkoleniach BHP).

Może być pauza świąteczna

W stanowisku ministerstwa kluczowe znaczenie ma to, aby do nawiązania kolejnej umowy pracownika tymczasowego z nową APT doszło bezpośrednio, czyli w kolejnym dniu. Jedyne dopuszczalne wyjątki dotyczą przypadków, w których między dniem, z którym poprzednia umowa rozwiązała się, a dniem nawiązania kolejnego stosunku pracy występuje święto. W takich okolicznościach ta przerwa nie powinna być kwalifikowana jako powód, dla którego stosunek pracy nie ma ciągłości. W pozostałych sytuacjach nawet jednodniowa przerwa skutkuje koniecznością ponownego przeprowadzenia szkolenia wstępnego BHP.

Niezależnie od tego pracodawca użytkownik musi też organizować dla pracowników tymczasowych szkolenia okresowe. Mają one przypadać w pierwszych sześciu miesiącach zatrudnienia (stanowisko robotnicze), a dla pozostałych w ciągu 12 miesięcy od podjęcia pracy (§ 15 ust. 4 rozporządzenia o szkoleniach BHP).

Autor jest byłym pracownikiem PIP, obecnie wspólnikiem w spółce Pogotowie Kadrowe sp.j.

ODPOWIEDŹ MPIPS Z 20 MAJA 2015 R. NA ZAPYTANIE POSELSKIE NR 8161 (K7ZAP8161) W SPRAWIE KONIECZNOŚCI PRZEPROWADZENIA BADAŃ WSTĘPNYCH BHP DLA PRACOWNIKÓW TYMCZASOWYCH

W związku z przesłaniem 5 maja 2015 r. (K7ZAP8161) zapytania poselskiego posła Marka Kwitka w sprawie szkolenia wstępnego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników tymczasowych wyjaśniam:

Zgodnie z art. 237

3

§ 2 kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkoleniu przed dopuszczeniem do pracy (wstępnemu) nie musi być poddawany pracownik, który podejmuje pracę u tego samego pracodawcy i na tym samym stanowisku, jakie zajmował bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

W odniesieniu do pracowników tymczasowych obowiązek pracodawcy dotyczący szkolenia w zakresie BHP realizuje pracodawca użytkownik (zgodnie z art. 9 ust. 2a ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, DzU nr 166, poz. 1608 ze zm.). Zatem w przypadku zatrudniania pracownika tymczasowego u tego samego pracodawcy użytkownika i na tym samym stanowisku pracy, jakie zajmował w okresie bezpośrednio poprzedzającym, nie jest konieczne ponowne przeprowadzanie szkolenia wstępnego takiego pracownika, zakładając, że odbył on już takie szkolenie przed podjęciem pracy u tego pracodawcy użytkownika. Fakt przejścia pracownika do innej agencji pracy tymczasowej nie ma w tym przypadku znaczenia, bowiem (jak już wspomniano wyżej) obowiązek szkolenia w zakresie BHP pracowników tymczasowych ciąży na pracodawcy użytkowniku, u którego pracownicy wykonują pracę. Ma tu więc zastosowanie art. 237

3

§ 2 zdanie drugie kodeksu pracy.

W omawianym przepisie określony został warunek (od którego spełnienia zależy zwolnienie pracownika ze szkolenia wstępnego w zakresie BHP) podjęcia przez pracownika pracy na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę. Określenie „bezpośrednio" oznacza, że podjęcie takiej pracy powinno nastąpić następnego dnia, czyli bez dnia przerwy.

Radosław Mleczko, podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej