Uprawnienie do odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez państwo przy wykonywaniu władzy publicznej wynika już z konstytucyjnego zapewnienia, że „każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej" (art. 77 Konstytucji RP). W ramach procedur administracyjnych wydawane są rozstrzygnięcia w formie decyzji, które wkraczają w sferę praw wolnościowych, osobistych i majątkowych podmiotów prawa. Każdy, kogo taka decyzja dotyczy, ma możliwość chronić swoje prawa w postępowaniu przed sądem w ramach kontroli instancyjnej. Ma także prawo do kontroli przez sąd rozstrzygnięć władzy publicznej. Ochrona ta obejmuje przede wszystkim prawo żądania usunięcia uszczerbku majątkowego, który powstał u poszkodowanego w wyniku wydanego rozstrzygnięcia.