W celu ułatwienia przeprowadzania procesu oceny możliwości skomercjalizowania wyniku, znowelizowana ustawa formułuje pewne zasady postępowania.

Cztery ?zobowiązania

I tak naukowcy zobowiązani są do:

Przez koszty związane z komercjalizacją rozumie się koszty ochrony prawnej, ekspertyz, wyceny wartości przedmiotu komercjalizacji i opłat urzędowych

- ?zachowania poufności wyników badań naukowych lub prac rozwojowych oraz know-how związanego ?z tymi wynikami,

- ?przekazania uczelni publicznej wszystkich posiadanych informacji, utworów wraz ?z własnością nośników, na których utwory te utrwalono, i doświadczeń technicznych potrzebnych do komercjalizacji,

- ?powstrzymania się od prowadzenia jakichkolwiek działań zmierzających do wdrażania wyników,

- ?współdziałania w procesie komercjalizacji, w tym ?w postępowaniach zmierzających do uzyskania praw wyłącznych.

W przypadku podjęcia decyzji o komercjalizacji uczelnia jest zobligowana do zakomunikowania jej treści pracownikowi naukowemu dostarczającemu wyniki. O ile na podstawie przekazanego ?i skomercjalizowanego wyniku uczelnia uzyska dochód, musi się nim podzielić z naukowcem. Stosowne wynagrodzenie nie będzie mogło wynosić mniej niż 50 proc. wartości środków uzyskanych przez uczelnię z komercjalizacji bezpośredniej lub przez spółkę celową w następstwie danej komercjalizacji pośredniej, obniżonych o nie więcej niż 25 proc. kosztów bezpośrednio związanych z tą komercjalizacją, które zostały poniesione przez uczelnię lub spółkę celową. Przez koszty związane bezpośrednio z komercjalizacją rozumie się koszty zewnętrzne, w szczególności koszty ochrony prawnej, ekspertyz, wyceny wartości przedmiotu komercjalizacji i opłat urzędowych. Do kosztów tych nie wlicza się jednak kosztów poniesionych przed podjęciem decyzji ?o komercjalizacji. Zgodnie ?z brzmieniem ustawy prawo do udziału w zysku będzie przysługiwało pracownikowi nie dłużej niż przez pięć lat od dnia uzyskania pierwszych środków przez uczelnię. ?W tym miejscu warto wspomnieć, że wiele polskich uczelni już dziś gwarantuje pracownikom korzystniejsze rozwiązania mające zachęcać do współpracy ze sferą biznesu i wzrostu zainteresowania naukowców komercjalizacją wyników. Oczywiście nowa regulacja również umożliwia preferencyjne unormowanie.

Brak komercjalizacji ?i oferta

W przypadku gdy w trzymiesięcznym terminie przez uczelnię zostanie podjęta decyzja o braku komercjalizacji wyniku lub gdy pomimo upływy tego terminu nie zostanie podjęta żadna decyzja w tej sprawie, uczelnia będzie zobowiązana złożyć pracownikowi ofertę przeniesienia na niego praw do wyniku za wynagrodzeniem.

Cena sprzedaży praw nie może być w takim przypadku wyższa niż 10 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, którego wysokość rokrocznie ustalana jest w drodze rozporządzenia. Jeżeli naukowiec nie przyjmie oferty dotyczącej przeniesienia praw, pozostaną one w całości w rękach uczelni. W przeciwnym razie uczelnia utraci prawo do wyników badań. Można zatem przypuszczać, że brak decyzji bądź niesłuszna decyzja o braku komercjalizacji doprowadzi do pozbawienia uczelni nie tylko samej własności wyników, ale również innych uprawnień z nimi związanych. Istotne jest jednak to, że ?w przypadku skomercjalizowania przez pracownika uczelni wyniku, uczelni przysługiwać będzie 25 proc. wartości środków uzyskanych przez pracownika z komercjalizacji, obniżonych o nie więcej niż 25 proc. kosztów bezpośrednio związanych z tą komercjalizacją, które zostały poniesione przez pracownika.

Jednym z możliwych problemów na gruncie takiej regulacji jest to, co się stanie ?z wynalazkiem, jeżeli mimo podjęcia przez uczelnię decyzji o komercjalizacji do niej nie dojdzie, bo np. nie znajdzie się przedsiębiorca zainteresowany zakupem technologii lub dotychczasowy potencjalny kontrahent się wycofa. ?W pierwszej kolejności należy wskazać, że brak jest ustawowego terminu, w którym komercjalizacja ma zostać faktycznie przeprowadzona przez uczelnię. Ustawa przewiduje przeniesienie praw na pracownika jedynie w przypadku, gdy uczelnia podejmie decyzję o braku komercjalizacji lub nie podejmie żadnej decyzji. Potencjalnie zatem uczelnia nie będzie zobowiązana złożyć naukowcowi oferty nabycia praw za cenę wskazaną w ustawie, jeżeli po podjęciu decyzji o komercjalizacji do niej nie dojdzie. ?W takim przypadku wydaje się, że będzie musiało dojść do wyceny wyniku na zasadach rynkowych, a nabycie praw wymagać będzie osobnej umowy.

Powstaną regulaminy

Nowelizacja zawiera również kilka uzupełniających, bardzo przydatnych zapisów. Mówią one np. o:

- ?konieczności uchwalenia przez uczelnie procedur podziału środków uzyskanych z komercjalizacji,

- ?przekazywania uczelni informacji o wynikach badań naukowych lub prac rozwojowych oraz o know-how związanym z tymi wynikami,

- ?informacji o uzyskanych przez pracownika środkach z komercjalizacji,

- ?zasadach przekazywania przez pracownika przysługujących uczelni publicznej części środków uzyskanych z komercjalizacji,

- ?zasadach i trybie przekazywania pracownikowi przez uczelnię publiczną informacji o decyzjach w sprawie komercjalizacji oraz

- ?przekazywania przez uczelnię publiczną przysługujących pracownikowi części środków uzyskanych z komercjalizacji.

Co więcej, uczelnie będą musiały opracować zasady korzystania i wysokość opłat za korzystanie z infrastruktury badawczej do prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych przez podmioty trzecie.

Nowe regulaminy będą musiały powstać w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji. Przy czym do komercjalizacji wyników badań naukowych, powstałych przed 1 października 2014 r. oraz do know-how związanego z tymi wynikami, jak i do umów związanych ?z ww. wynikami, a zawartych przed wejściem w życie nowelizacji, stosować się będzie przepisy dotychczasowe.