Z początkiem lipca w życie weszły nowe wytyczne odnoszące się do tzw. pomocy ?de minimis. Chociaż nie zmienił się limit dopuszczalnego wsparcia i nadal wynosi on ?200 tys. euro dla jednego przedsiębiorcy w okresie trzech lat (100 tys. dla firm działających w sektorze transportu), to zmieniły się zasady obliczania tzw. ekwiwalentu dotacji brutto, gdy pomoc ta jest udzielana w innej formie niż dotacja. Dotyczy to m.in. przypadków gwarancji, czyli sytuacji, gdy państwo wspiera firmy, ułatwiając im dostęp do kredytów i pożyczek bankowych. W Polsce taki program realizuje Bank Gospodarstwa Krajowego, udzielając tzw. gwarancji de minimis. Ponieważ w jego zakresie firmy nie otrzymują gotówki (dotacji), wartość pomocy trzeba obliczyć, wykorzystując właśnie coś takiego jak ekwiwalent dotacji brutto.

Najważniejsze ?zmiany

30 czerwca zakończył się okres przejściowy dla przepisów UE w zakresie pomocy ?de minimis, co spowodowało konieczność dostosowania warunków udzielania gwarancji de minimis przez BGK do nowych wytycznych. Najważniejsze zmiany w tym programie:

Ogólne zasady

Należy zaznaczyć, że zupełnie inny wymiar ma pomoc w postaci bezzwrotnej dotacji, gdy przedsiębiorca otrzymuje np. 200 tys. euro i może je wykorzystać na zakup towarów lub usług, a inny, gdy taką samą kwotę firma otrzymuje w formie gwarancji, dzięki której otrzymuje dostęp do kredytu, który jednak musi samodzielnie spłacić. Stąd niesprawiedliwe byłoby traktowanie takich przedsiębiorców według identycznych zasad i stwierdzenie, że obaj wykorzystali w pełni limit przysługującej pomocy de minimis. W pierwszym przypadku (dotacji) oczywiście tak właśnie jest, ale w drugim wielkość pomocy należy przeliczyć na ekwiwalent dotacji brutto (EDB).

Generalnie zgodnie z unijnymi przepisami uznaje się, że gwarancja stanowi ekwiwalent dotacji brutto nieprzekraczający pułapu pomocy, gdy:

Nowe obliczenia

Zmiana sposobu obliczania wartości pomocy de minimis może mieć szczególnie duże znaczenie dla firm, które ?w ostatnim czasie już korzystały ?z takiego wsparcia. W ich przypadku, w zależności od tego, jak dużą część limitu wykorzystały, dostęp do gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego mógł być ograniczony lub nawet całkowicie zamknięty. Łatwo zilustrować to przykładem. Przypomnijmy tylko, że maksymalna kwota gwarancji, jaka obowiązuje w tym programie, to 3,5 mln zł, przy czym może ona zabezpieczać maksymalnie 60 proc. kwoty kredytu. Przyjmijmy teraz, że kurs euro wynosi 4,20 zł, a to oznaczałoby, że z takiej możliwości wolno było skorzystać tylko takiej firmie, która ?w bieżącym roku i w poprzednich dwóch latach nie wykorzystała więcej niż 89 tys. euro pomocy de minimis. W przeciwnym wypadku bowiem limit zostałby przekroczony. Dlaczego? Ponieważ ekwiwalent dotacji wyniósłby ok. 466 tys. zł, czyli przeszło 111 tys. euro. A teraz spójrzmy na nowe zasady, które każą brać pod uwagę nie tylko kwotę gwarancji, ale także okres, na jaki jest przyznawana. I tak, przy tych samych założeniach, gwarancja w maksymalnej wysokości 3,5 mln zł udzielona na rok oznacza wartość pomocy w wysokości nieco ponad 22 tys. euro. Przy dwóch latach obowiązywania umowy byłoby to ok. 44 tys. euro. Jak widać, różnica jest znaczna. O taką gwarancję mogłaby wystąpić nawet taka firma, która z innych źródeł i od innych podmiotów otrzymała w ostatnich latach pomoc de minimis w wysokości nawet 177 tys. euro lub odpowiednio 156 tys. euro. Jeżeli tylko nie byłyby to większe kwoty, droga do maksymalnej gwarancji nadal byłaby otwarta.

Jak obliczać wartość pomocy

Wartość pomocy de minimis w przypadku gwarancji, wyrażoną za pomocą ekwiwalentu dotacji brutto, oblicza się z wykorzystaniem następującego wzoru:

EDB = z x (200 000/1 500 000) x (y/60)

gdzie:

EDB – ekwiwalent dotacji brutto,

z – kwota gwarancji,

y – okres gwarancji wyrażony w miesiącach,

Dla przykładu (przyjmując kurs euro na poziomie 4,20 za złotego), gwarancja w wysokości 500 tys. zł. udzielona na 12 miesięcy oznacza pomoc de minimis w wysokości niespełna 3,2 tys. euro. Przy dwóch latach obowiązywania umowy, będzie to niecałe ?6,4 tys. euro. Dla gwarancji w wysokości 1,5 mln zł o okresie obowiązywania 2 lata, wartość pomocy de minimis wyniesie ?nieco ponad 19 tys. euro.

Informacje o programie

Do końca czerwca 2014 r. Bank Gospodarstwa Krajowego udzielił gwarancji de minimis na łączną kwotę prawie 12 mld zł. Dzięki nim banki kredytujące przyznały kredyty o łącznej wartości ok. 21 mld zł. Od początku funkcjonowania programu z gwarancji skorzystało już ponad 60 tys. przedsiębiorców. Informacje o programie dostępne są na stronie www.deminimis.gov.pl.