Szef może wydawać pracownikowi polecenia, pod warunkiem że dotyczą one pracy oraz nie są sprzeczne ?z prawem lub umową o pracę. Art. 22 k.p. stanowi, że przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się wykonywać pracę określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w wyznaczonym przez niego miejscu i czasie, a pracodawca ?– zatrudnić go za wynagrodzeniem. ?Z przepisu tego wynika prawo szefa do wydawania pracownikowi poleceń oraz obowiązek ich wykonywania przez podwładnego. Polecenie takie powinno jednak dotyczyć pracy, do której wykonywania pracownik zobowiązał się w angażu.

Zgodnie z art. 100 § 1 k.p. pracownik musi wykonywać pracę sumiennie ?i starannie oraz stosować się do dyspozycji przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są sprzeczne ?z przepisami lub umową o pracę. Związanie poleceniami przełożonych nie jest więc bezwzględne – wyłącza wykonanie takiego, które jest niezgodne z prawem lub angażem.

Polecenie pracownikowi pracy innej niż ta, którą strony uzgodniły, zawierając umowę, może oznaczać konieczność dokonania przez szefa wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy w trybie art. 42 k.p. Wypowiedzenie dotychczasowych warunków nie jest wymagane jedynie wtedy, gdy podwładnemu powierza się w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy inną pracę niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie obniża to wynagrodzenia ?i odpowiada kwalifikacjom pracownika (art. 42 § 4 k.p.).

Tzw. zakres czynności (zakres obowiązków) pracownika jest niczym innym jak uszczegółowieniem obowiązków wynikających z rodzaju pracy określonej w angażu. Z jednej strony musi więc być z nim zgodny ?i nie prowadzić do obejścia przepisów o wypowiedzeniu zmieniającym, ?z drugiej – nie można z góry założyć, że każda czynność niewymieniona ?w zakresie obowiązków jest sprzeczna z rodzajem pracy, na którą strony się umówiły.

Warto tu powołać wyrok Sądu Najwyższego z 14 października 2004 r.? (I PK 663/03). Zgodnie z nim w razie polecenia dotyczącego wykonywania czynności wynikających z rodzaju pracy określonego w umowie o pracę pracodawca nie musi wypowiadać warunków pracy oraz zastosować ?art. 42 § 4 k.p.

podstawa prawna: art. 22, art. 42, art. 100 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)