Samowolne wyjście z pracy, picie alkoholu, nieprzestrzeganie przepisów BHP może dla pracownika skończyć się karą.
Szef ma bowiem prawo ją nałożyć zgodnie z art. 108 kodeksu pracy. Przepisy kodeksu określają także szczegółowo tryb, formę oraz zasady stosowania kar.
I tak kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i jednocześnie po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Może być zastosowana tylko po wcześniejszym wysłuchaniu pracownika. Do tego o karze pracownik dowiaduje się na piśmie.
Pracodawca w takim dokumencie wskazuje rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych. Podaje też datę kiedy do takiego zdarzenia doszło. Musi też poinformować pracownika o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Natomiast odpis zawiadomienia składa do akt osobowych pracownika.
Jeśli pracodawca, który stosuje karę dokona tego z naruszeniem przepisów, to skarcony podwładny ma prawo się bronić. Może bowiem wnieść sprzeciw w ciągu 7 dni od zawiadomienia. Jeśli szef go odrzuci, zatrudniony ma dwa tygodnie na wystąpienie do sądu pracy o uchylenie kary.
informacje dotyczące pracowników, w tym te dotyczące udzielenia kary porządkowej mogą być dostępne jedynie dla ograniczonego kręgu osób u danego pracodawcy.
Czy jednak wręczenie pisma z wiadomością o karze może odbyć się np. na cotygodniowym zebraniu działowym? Na przykład pracownik przyszedł do pracy wyraźnie pod wpływem alkoholu, wszyscy to wiedzieli, czemu więc nie upomnieć go publicznie? Inni będą wiedzieli, że takich zachowań kierownictwo nie toleruje.
Otóż nie. Pracodawca nie może ukarać zatrudnionego czy wręczyć mu wypowiedzenia umowy o pracę w obecności innych osób. Dlaczego? Bo takie postępowanie mogłoby stanowić naruszenie dóbr osobistych pracownika oraz prawa do ochrony jego danych osobowych. A tymczasem jednym z podstawowych obowiązków jest poszanowanie godności oraz prywatności pracownika jako jego dóbr osobistych. Tak wynika z art. 111 kodeksu pracy. A złamanie tego obowiązku może być podstawą uzasadnionych roszczeń pracownika z rozwiązaniem przez niego umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 11 kodeksu pracy.
Ponadto pracodawca jest administratorem danych osobowych. Przez to powinien dołożyć staranności, aby chronić interesy osób, których dane dotyczą. A informacje dotyczące pracowników, w tym te dotyczące udzielenia kary porządkowej mogą być dostępne jedynie dla ograniczonego kręgu osób u danego pracodawcy.
Takimi przeważnie są osoby zarządzające zakładem pracy, przełożeni danego pracownika, osoby zatrudnione w kadrach i płacach, radcy prawni, czy przedstawiciel związku zawodowego, do którego określony pracownik należy. Takie osoby w ramach wykonywanych obowiązków są najczęściej upoważnione do przetwarzania danych innych pracowników, gdyż wiąże się to bezpośrednio zakresem wykonywanych przez nich zadań.