Procedury, które mają zastosowanie w transgranicznym przemieszczaniu odpadów określa rozporządzenie nr 1013/2006. Pierwsza procedura (zwana zgłoszeniową lub notyfikacją) polega na uprzednim pisemnym zgłoszeniu i uzyskaniu zgody. Wiąże się ona z koniecznością uzyskania pisemnego zezwolenia na planowaną wysyłkę. Druga, to procedura informowania (tzw. „załącznik nr VII"), która ogranicza się do dołączania do każdego transportu odpowiednich dokumentów, bez zgłaszania planowanego transportu odpadów właściwym organom.
Każde państwo Unii Europejskiej wyznaczyło organ odpowiedzialny za wykonywanie rozporządzenia nr 1013/2006, w tym za wydawanie zezwoleń z zakresu transgranicznego przemieszczania odpadów. W Polsce organem tym jest Główny Inspektor Ochrony Środowiska. Lista właściwych organów wszystkich państw członkowskich publikowana jest na stronie internetowej Komisji Europejskiej http://ec.europa.eu/environment/waste/shipments/index.htm
Potrzebne informacje
Aby ustalić, którą procedurę należy zastosować w przypadku konkretnej wysyłki odpadów, musimy wiedzieć:
1. W jaki sposób odpady będą zagospodarowane w kraju przeznaczenia
Odpady mogą być wysyłane za granicę w celu:
2. Z jakimi odpadami mamy do czynienia
Odpady możemy podzielić na:
3. Do jakiego kraju chcemy wysłać odpady
Należy wyróżnić kilka grup krajów:
Znając powyższe dane wybieramy z tabeli właściwą procedurę.
Jak dokonać zgłoszenia
Gdy okaże się, że w danym przypadku wymagana jest procedura zgłoszeniowa, przedsiębiorca musi wystąpić o zezwolenie do organów państw wywozu, przywozu i tranzytu. O takie zezwolenie występuje zawsze podmiot, który chce wysłać odpady do innego kraju (wysyłający musi podlegać jurysdykcji państwa wysyłki). Nie musi o nie występować odbiorca odpadów.
Zezwolenie może obejmować tylko jeden rodzaj odpadów, przeznaczonych dla konkretnego odbiorcy, który prowadzi działalność w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. W zezwoleniu na przemieszczanie odpadów określa się całkowitą masę odpadów planowanych do wysyłki, planowaną liczbę transportów oraz okres, w którym realizowane będą transporty. Okres ten nie może przekraczać roku, chyba że odbiorca posiada tzw. zezwolenie wstępne – wówczas termin obowiązywania zezwolenia można wydłużyć do trzech lat.
Zgłoszenia wysyłki odpadów dokonuje się przy użyciu formularzy, których wzory znajdują się w załączniku I do rozporządzenia 1013/2006. Formularze wydaje właściwy organ w kraju wysyłki. Do formularzy należy dołączyć dokumenty i informacje dodatkowe, wymienione w załączniku II do rozporządzenia. Najistotniejsze z nich to:
Kraj wysyłki i kraj przeznaczenia zawsze wydaję decyzję w formie pisemnej. W Polsce jest to decyzja administracyjna wydawana przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Kraje tranzytowe mogą zastosować tzw. milczącą zgodę. Milcząca zgoda to brak jakiejkolwiek pisemnej decyzji kraju tranzytu po upływie 30 dni od daty potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia przez organ państwa przywozu. Żeby rozpocząć przewóz odpadów, trzeba uzyskać pisemną zgodę państwa wysyłki i państwa przeznaczenia oraz pisemną lub milczącą zgodę państw tranzytu.
Przewóz odpadów bez zgłoszenia
Druga procedura – informowania opisana jest w art. 18 rozporządzenia nr 1013/2006. Polega na:
podstawa prawna: Rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz.U.L 190 z 12.7.2006)
podstawa prawna: Ustawa z 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów (DzU. 2007 r., nr 124 poz. 859)