Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną spółki Investors Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych. Uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie i decyzje KNF o nałożeniu na TFI Investors łącznie 800 tys. zł kary za naruszenie interesów członków Funduszu.
KNF nałożyła karę po kontroli w 2009 r. Chodziło m.in. o sposób wyceny obligacji z wbudowanymi tzw. instrumentami pochodnymi (opcje, kontrakty swap). O sprawie pisaliśmy w artykule „Bezstronność ma być oczywista" („Rz" z 19 lipca 2013 r).
W skardze do NSA Investors zakwestionował prawidłowość wyroku WSA i decyzji KNF.
– W posiedzeniach KNF brały udział osoby mające jednostki uczestnictwa w funduszach, których dotyczą decyzje Komisji. Jedna z nich inwestowała w fundusze w okresie, w którym rzekomo doszło do ich nieprawidłowej wyceny. Orzekały więc we własnej sprawie i były zainteresowane jej wynikiem – dowodził podczas rozprawy w NSA Wojciech Jaworski, adwokat reprezentujący Investors TFI. – Zgodnie z § 5 uchwały KNF z 5 grudnia 2006 r. w sprawie określenia zasad postępowania osób wchodzących w skład KNF jej członek nie może podejmować działań, które mogłyby ją narazić na utratę zaufania publicznego.
Członek Komisji Nadzoru Finansowego nie może narażać jej na utratę zaufania
KNF nie dostrzegła jednak przesłanek wyłączenia wspomnianych osób ze składów orzekających. Zgodnie z wymienioną uchwałą KNF jej członek nie może nabywać na własny lub cudzy rachunek papierów wartościowych, ale jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych nie są papierami wartościowymi. Art. 15 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym zezwala członkom KNF na posiadanie akcji dopuszczonych do obrotu zorganizowanego.
WSA w Warszawie zgodził się, że Investors nie dowiódł, że wątpliwości co do bezstronności wskazanych członków Komisji są uzasadnione. Podzielając również pozostałe oceny KNF, oddalił skargę.
NSA (sygnatura akt: II GSK 567/12) uznał natomiast za uzasadniony zarzut Investors, że wspomniani członkowie KNF powinni być wyłączeni ze składów rozpatrujących sprawę kar dla spółki.
– Takie wyłączenie powinno się stosować, gdy istnieją okoliczności, które pozwalają wątpić w bezstronność członków organu kolegialnego – powiedziała sędzia Krystyna Anna Stec, uzasadniając wyrok.
NSA uznał, że taką okolicznością było posiadanie jednostek funduszy przez dwóch członków składu orzekającego. Kara pieniężna za naruszenie interesu członków funduszy zarządzanych przez Investors wymagała oceny, czy do tego doszło. Skoro dokonuje jej również udziałowiec tego funduszu, budzi to wątpliwość co do bezstronności.
W tej sytuacji NSA nie rozpatrywał już kwestii merytorycznych. Dojdzie do tego, gdy sprawa będzie ponownie rozpatrywana przez KNF we właściwym już składzie.