Komisja Europejska przedstawiła pakiet inicjatyw, które mają sprawić, że rejestracja wspólnotowych znaków towarowych w Urzędzie ds. Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM) oraz znaków krajowych w państwach UE będzie tańsza, szybsza oraz bardziej przewidywalna.

Reforma ma przyczynić się do zwiększenia popularności rejestracji oznaczeń odróżniających jako znaków towarowych oraz pozwolić skuteczniej korzystać z ochrony znaków w obliczu procederu oznaczania towarów podrabianymi znakami.

Proponowany pakiet obejmuje zmianę:

- dyrektywy 2008/95/WE, która ma zbliżyć prawo krajów UE odnoszące się do znaków towarowych,

- rozporządzenia 207/2009/WE w sprawie wspólnotowego znaku towarowego,

- rozporządzenia w sprawie opłat na rzecz OHIM.

Planuje się, aby krajowe urzędy patentowe rozpatrujące sprawy związane z rejestracją znaków poprzestały wyłącznie na badaniu bezwzględnych przesłanek ochronnych znaku. Nie badałyby natomiast przesłanek względnych, czyli tych, które odnoszą się do istnienia wcześniejszych podobnych bądź identycznych znaków należących do innych podmiotów.

Zdaniem Komisji, podstawowym argumentem przemawiającym za wprowadzeniem tej zmiany jest duża liczba sporów pomiędzy konkurentami uprawnionymi do podobnych znaków towarowych w krajach UE, w tym w Polsce, pomimo badania względnych przesłanek ochrony.

Przewiduje sie ustanowienie administracyjnych procedur odnoszących się do unieważnień praw ochronnych na znaki towarowe w krajach, w których takie procedury nie obowiązują. Prawo własności przemysłowej przewiduje administracyjnoprawny tryb unieważnień znaków towarowych w postępowaniu spornym przed Urzędem Patentowym RP, dlatego zmiana ta nie powinna spowodować przekształcenia obecnego systemu unieważnień w Polsce.

Podstawowych kryteriów rejestrowalności znaków jest ich przedstawienie w sposób graficzny podczas dokonywanego zgłoszenia. Kryterium to jest proste do spełnienia, gdy zgłaszany jest tradycyjny znak, który składa się z liter, cyfr, czy innej formy postrzegalnej wzrokiem.

Zgłaszający znak w formie nietradycyjnej (dźwiękowy czy zapachowy) może spotkać się z zarzutem braku spełnienia kryterium graficznej przedstawialności, w związku z czym podjęta zostanie próba redefinicji tego kryterium. Chodzi o dopuszczenie możliwości rejestracji znaków nietypowych, których jest coraz więcej z powodu rozwoju technologicznego. Zmiana ta ma dotyczyć zgłoszeń wspólnotowych oraz krajowych znaków.

Komisja proponuje wprowadzenie zasady umożliwiającej uiszczanie opłaty za jedną klasę towarową lub usługową, dla której zgłaszany jest znak towarowy. Będzie miała zastosowanie do zgłoszeń wspólnotowych i krajowych. Dziś podstawowa opłata za zgłoszenie znaku wspólnotowego w OHIM, jak również znaku krajowego w Urzędzie Patentowym RP, obejmuje od razu trzy pierwsze, wybrane klasy towarowe lub usługowe Klasyfikacji Nicejskiej.

Dzieje się tak pomimo tego, że zgłaszającemu może zależeć wyłącznie na ochronie dla towarów lub usług z jednej klasy. Jeżeli propozycja ta zostanie przyjęta, nastąpi odpowiednie zróżnicowanie opłat dla podmiotów, które chcą uzyskać ochronę na znak towarowy tylko dla towarów w jednej klasie Klasyfikacji Nicejskiej względem tych podmiotów, które będą ubiegać się o uzyskanie ochrony w większej liczbie klas.

Obecny koszt zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego (CTM) dla towarów lub usług z trzech klas to 900 euro. Proponowana opłata podstawowa to 775 euro w odniesieniu do jednej klasy, 825 euro dla dwóch klas i 900 euro dla trzech klas (plus 150 euro za każdą kolejną klasę).

Zmiana opłat będzie miała znaczenie dla podmiotów, które będą ubiegały się o ochronę dla towarów lub usług z jednej lub dwóch klas wyszczególnionych w Klasyfikacji Nicejskiej. Zmniejszone zostaną też opłaty za przedłużenie ochrony znaku o kolejny dziesięcioletni okres ochrony: 1000 euro w jednej klasie, 1100 euro dla dwóch klas i 1250 euro dla trzech klas.

—Michał Ziółkowski, rzecznik patentowy w K&L Gates Jamka sp.k.