Rada nadzorcza spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – co do zasady – podejmuje uchwały na posiedzeniu, jeżeli wszyscy jej członkowie zostali zaproszeni (w dowolnej formie), a na posiedzeniu obecna jest co najmniej połowa składu tego organu. Tak stanowi art. 222 § 1 k.s.h. Przepis ten dopuszcza jednak ewentualność odmiennego uregulowania wymagań dotyczących kworum w umowie spółki. Przy czym nie może ona łagodzić tej reguły, a jedynie ją zaostrzać.

Głosowanie uchwał przez radę nadzorczą może również odbywać się przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. W tym przypadku obradujące osoby dyskutują nad daną kwestią, wykorzystując do tego np. wideotelefon, fax, pocztę elektroniczną. Sporządzenie protokołu z takiego korespondencyjnego posiedzenia jest konieczne.

Treść uchwały również podlega obowiązkowi spisania. Uchwała podjęta w opisanym trybie jest ważna, gdy wszyscy członkowie gremium zostali powiadomieni o treści jej projektu, a umowa spółki przewiduje taki sposób głosowania.

Wykluczony jest on wyłącznie w sprawach wyborów przewodniczącego i wiceprzewodniczącego rady nadzorczej, powołania członka zarządu oraz odwołania i zawieszania w czynnościach tych osób >patrz przykład 3. Podjęcie zaś takich uchwał – wbrew zakazowi – może skutkować ich unieważnieniem w ramach powództwa o ustalenie istnienia prawa lub stosunku prawnego (art. 189 k.p.c.).

Taką możliwość dopuścił Sąd Najwyższy w wyroku z 18 lutego 2010 r., II CSK 449/09.

Osoba występująca z takim powództwem musi wykazać interes prawny w stwierdzeniu nieważności uchwały rady nadzorczej (pomijam kwestie związane z legitymacją czynną i bierną, właściwością rzeczową i miejscową sądu, wartością przedmiotu sporu oraz opłatą sądową od pozwu).

Przykład 1

Umowa X sp. z o.o. stanowi, że uchwały rady nadzorczej mogą być podejmowane za pośrednictwem poczty elektronicznej. Szczegóły obradowania w tym trybie określa zaś Regulamin Rady Nadzorczej (w pkt 6-8).

Przewodniczący tego organu w sposób podany w pkt 7 Regulaminu przesłał mailem (za potwierdzeniem odbioru) do pozostałych trzech jego członków projekt uchwały nr 5/2013 ws. wyrażenia zgody na zakup przez X sp. z o.o. nieruchomości położonej w Płocku przy ul. Owocowej 34 za kwotę nie wyższą niż 250 tys zł. Wszyscy zaakceptowali ten projekt. Następnie sporządzono protokół z posiedzenia i zamieszczono w nim treść ww. uchwały (która notabene stanowiła załącznik do tej uchwały).

Jest ona zatem ważna, ponieważ umowa X sp. z o.o. dopuszcza taką metodę obradowania, a projekt uchwały był znany wszystkim członkom rady nadzorczej, gdy równocześnie przedmiot ww. uchwały nie jest objęty zakazem określonym w art. 222 § 5 k.s.h.

Przykład 2

Umowa Y sp. z o.o. dopuszcza możliwość głosowania uchwał przez radę nadzorczą za pośrednictwem poczty elektronicznej. W dniu 1 lutego 2012 r. pani Oliwia (przewodnicząca) przesłała mailem pani Kamili (członkowi) projekt uchwały ws. wyrażenia zgody na zbycie przez spółkę nieruchomości położonej w Płocku przy ul. Wiatracznej 8 za kwotę nie niższą od 350 tys zł.

Zapomniała jednak wysłać go również do pana Klaudiusza (sekretarza). Wykluczone jest więc powzięcie przedmiotowej uchwały. Treść jej projektu nie była bowiem znana wszystkim członkom rady nadzorczej. Ewentualne podjęcie zaś tej uchwały może skutkować wytoczeniem, na zasadzie art. 189 k.p.c., powództwa o ustalenie jej nieważności.

Przykład 3

Pani Nadia (przewodnicząca) przesłała mailem paniom: Paulinie i Aleksandrze, tj. pozostałym członkom rady nadzorczej ABC sp. z o.o., projekt uchwały ws. powołania nowego prezesa zarządu.

Podejmowanie uchwał w tym trybie dopuszcza umowa spółki. Pani Aleksandra stwierdziła jednak, że jej powzięcie jest niedopuszczalne, ponieważ dotyczy powołania członka zarządu, czyli kategorii spraw objętych zakazem określonym w art. 222 § 5 k.s.h. Pani Aleksandra miała rację.

Przykład 4

Sytuacja jak w przykładzie nr 3, z tą różnicą, że - w wyniku głosowania za pośrednictwem poczty elektronicznej – podjęto uchwałę w sprawie powołania nowego prezesa zarządu ABC sp. z o.o.

Były prezes zarządu wystąpił zatem o stwierdzenie jej nieważności, gdyż rada nadzorcza spółki postąpiła wbrew dyspozycji art. 222 § 5 k.s.h. Jeżeli zatem sąd uzna, że eksprezes miał interes prawny w zaskarżeniu uchwały, to powództwo to uwzględni.

Uchwały rady nadzorczej zapadają zwykłą (więcej głosów „za" niż „przeciw"; głosy wstrzymujące się i nieważne nie są liczone), bezwzględną (więcej niż połowa głosów oddanych) bądź kwalifikowaną (surowszą niż bezwzględna) większością głosów. O tym zaś, jakiej większości wymagają poszczególne sprawy, wobec braku odpowiednich zapisów ustawowych, decyduje umowa spółki albo regulamin rady nadzorczej.

Uwaga!

Zasady odnoszące się do kworum, głosowania i podejmowania uchwał przez radę nadzorczą stosuje się odpowiednio do komisji rewizyjnej.

Autorka jest adwokatem prowadzi własną kancelarię w Płocku

Podstawa prawna

- art. 4 § 1 pkt 9 i 10, art. 222 § 1–2 i § 4–5 oraz § 7 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU 00, nr 94, poz.1037 ze zm.), art. 189 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 1964 nr 43, poz. 296 ze zm.) w zw. z art. 58 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 1964 nr 16, poz. 93 ze zm.).