Kiedy znaki towarowe trzeba amortyzować

Prawa, które nie zostały wymienione wprost w ustawie o PIT lub ustawie o CIT jako wartości niematerialne i prawne, nie mogą zostać zaliczone do tej kategorii. Tym samym nie podlegają amortyzacji.

Aby składnik majątkowy, np. znak towarowy, mógł zostać uznany za wartość niematerialną i prawną w rozumieniu przepisów podatkowych, muszą być spełnione następujące warunki:

- znak można zakwalifikować jako jedną z wartości niematerialnych i prawnych wymienionych w art. 16b ust. 1 ustawy o CIT lub art. 22b ust. 1 ustawy o PIT;

- musi zostać nabyty przez podatnika;

- będzie wykorzystywany przez podatnika w prowadzonej działalności gospodarczej;

- przewidywany okres jego wykorzystywania wynosi minimum rok.

Nabywane przez jednostkę znaki towarowe stanowiące zbiór określonych elementów słownych, graficznych lub słowno-graficznych mogą zatem stanowić podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne.

Organy podatkowe potwierdzają, że amortyzować można tylko nabyte wartości niematerialne i prawne. Przykładowo, w interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 18 stycznia 2012 r. (IPPB1/415-1020/11-2/EC) stwierdzono, że ustawodawca przewiduje dwa sposoby wejścia podatnika w posiadanie składników majątkowych podlegających amortyzacji – wytworzenie we własnym zakresie i nabycie, przy czym status podlegających amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych mogą mieć wyłącznie składniki majątku nabyte, a nie wytworzone przez podatnika.

Z jednoosobowej działalności w spółkę

Wątpliwości może powodować sposób ustalania wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych w przypadku, gdy podatnik – osoba fizyczna – przekształca indywidualną działalność gospodarczą w jednoosobową spółkę kapitałową (np. spółkę z o.o.).

Po przekształceniu formy prawnej z indywidualnej działalności w jednoosobową spółkę z o.o., w jej księgach zostaną ujęte składniki majątkowe, które jako wartości niematerialne i prawne były przedmiotem amortyzacji podatkowej w ramach indywidualnej działalności gospodarczej (np. znaki towarowe oraz prawa autorskie do serwisów internetowych, programy komputerowe, domeny, grafiki, bazy danych i inne). Powyższe składniki majątkowe zostaną ujęte w księgach spółki jako wartości niematerialne i prawne. Jak w takiej sytuacji ustalić wartość początkową?

Zgodnie z art. 16g ust. 1 pkt 4b lit. b) ustawy o CIT, składniki majątku, które nie były amortyzowane przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną przed przekształceniem, powinny zostać ujęte w księgach jednoosobowej spółki z o.o. w wartości wydatków poniesionych na ich nabycie albo wytworzenie, niezaliczonych wcześniej do kosztów uzyskania przychodu w jakiejkolwiek formie.

Natomiast wartości niematerialne i prawne w jednoosobowej spółce z o.o., powstałej z przekształcenia indywidualnej działalności gospodarczej osoby fizycznej, powinny zostać ujęte w ich wartości początkowej, od której były dokonywane odpisy amortyzacyjne na potrzeby tejże indywidualnej działalności gospodarczej. Jest to zasada kontynuacji, która wynika z art. 16g ust. 1 pkt 4b lit. a) ustawy o CIT. Potwierdzają to również organy podatkowe, m.in. Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 29 września 2012 r. (ITPB3/423-384/12/DK).

Czy rejestracja jest istotna

Warto dodać, że organy podatkowe w sposób niejednolity traktują kwestię amortyzacji znaków towarowych niezarejestrowanych. Jedne podchodzą do tej kwestii przychylnie, inne natomiast nie. Przykładowo, w interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 22 października 2012 r. (IPPB3/423-518/12-2/PK1) stwierdzono, że niezarejestrowany znak towarowy może być utworem, w odniesieniu do którego przysługują prawa ochronne wynikające z przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, niezależnie od objęcia lub nieobjęcia ich ochroną wynikającą z rejestracji w Urzędzie Patentowym.

Natomiast we wspomnianej już wcześniej interpretacji z 18 stycznia 2012 r. Izba Skarbowa w Warszawie uznała, że „przepisy prawa podatkowego nie dają podstaw do amortyzowania znaków towarowych. Amortyzacji podatkowej podlegają nabyte prawa ochronne do znaków towarowych na zasadach wynikających z przepisów ustawy – Prawo własności przemysłowej. Prawo ochronne na znak towarowy powstaje na skutek wydania decyzji przez Urząd Patentowy, co oznacza, że prawo to nie istnieje przed wydaniem takiej decyzji."

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 27 września 2012 r. (I SA/Rz 639/12)

stwierdził, że odpisów amortyzacyjnych można dokonywać tylko od znaków towarowych, na które udzielone zostało prawo ochronne zgodnie z ustawą – Prawo własności przemysłowej. Stanowisko takie prezentował też w

wyroku z 25 sierpnia 2010 r. Naczelny Sąd Administracyjny (II FSK 627/09).

Zatem podkreślenia wymaga fakt, że fiskus wydając dotychczas rozbieżne interpretacje, w najnowszej z nich zajął stanowisko korzystniejsze od wspomnianego orzecznictwa administracyjnego.

WNiP w ustawach o PIT i CIT

Amortyzacji podlegają (z zastrzeżeniami), nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,

- spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

- prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

- autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,

- licencje,

- prawa określone w ustawie - Prawo własności przemysłowej,

- wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how),

o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

(art. 16b ust. 1 ustawy o CIT, art. 22b ust. 1 ustawy o PIT).