Startuje drugi etap naboru wniosków w konkursie organizowanym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Jest on realizowany w ramach środków unijnych przypisanych do działania 1.2 „Internacjonalizacja MSP" programu „Polska wschodnia" (obejmuje on województwa: warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, świętokrzyskie oraz podkarpackie). Celem tej części programu jest wspomóc mikro, małych oraz średnich przedsiębiorców w przygotowaniu i realizacji planu wprowadzenia ich produktów (towarów lub usług) na obce rynki.

Czytaj także: Dotacje w programie „Polska wschodnia" na 2019 rok

Dzięki temu firmy mogą pozyskać nowych klientów, rozszerzyć produkcję (może nawet zwiększyć zatrudnienie z korzyścią dla lokalnej gospodarki), zwiększyć przychody albo je ustabilizować poprzez dywersyfikację ich źródeł. Działalność eksportowa może być korzystna dla firmy także pod kątem dalszego jej rozwoju. Daje nowe doświadczenia, stawia przed innymi (zagranicznymi) konkurentami, z którymi należy się zmierzyć, a to może być bodźcem do inwestowania w badania, prace rozwojowe i dalsze udoskonalanie oferty produktowej.

Z tych samych powodów internacjonalizacja rodzimych firm jest istotna z punktu widzenia całej gospodarki. Zakupy zgłaszane przez zagranicznych klientów lub konsumentów zwiększają bowiem popyt, stymulując w ten sposób produkcję, a w przypadku wyczerpujących się zasobów także inwestycje. A to może podnosić produktywność, efektywność, mobilizować do wprowadzania nowych rozwiązań (technologii) itd. W konsekwencji przyczyniać się do zwiększania tempa wzrostu gospodarczego. Dlatego wydatki państwa związane z udzielaniem pomocy publicznej przedsiębiorcom, którzy zamierzają działać na obcych rynkach, można traktować jako ważną inwestycję, która zwróci się poprzez wkład eksportu w produkt krajowy brutto.

Wybrane rynki

Taką pomoc oferuje wspomniane działanie. Warto jednak zaznaczyć, że oprócz wsparcia dla samego eksportu, jako takiego, realizuje ono jeszcze jeden cel: mianowicie większej geograficznej dywersyfikacji eksportu. W tej chwili (co jest zresztą łatwo wytłumaczalne) zdecydowana większość wyrobów eksportowanych z Polski trafia na rynki europejskie, w tym w szczególności krajów Unii Europejskiej lub, patrząc trochę szerzej, krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Z jednej strony dobrze to świadczy o polskiej ofercie, którą można uznać za konkurencyjną cenowo i jakościowo, skoro dobrze sobie radzi na tych konkurencyjnych i dojrzałych rynkach. Z drugiej naraża nas na fale wolniejszego rozwoju eksportu, a być może nawet stabilizacji jego wielkości lub spowolnienia w warunkach stagnacji, czy wręcz recesji na wspomnianych rynkach. W szczególności trudne dla naszego eksportu są momenty, w których zdecydowanie spowalnia niemiecka gospodarka. I zawsze widać to w statystykach handlu zagranicznego. Stąd tak istotne mogą być próby wchodzenia na dalsze rynki, jako sposobu na zwiększenie ilości i wagi naszych partnerów handlowych. Jest to ważne, nawet gdyby uznać, że stoi w sprzeczności z koncepcją ograniczania handlu światowego, jako przyczyniającego się do negatywnego oddziaływania na środowisko naturalne, a tym samym ideą skracania łańcuchów dostaw i kupowania regionalnych (a nawet lokalnych) produktów. Nawet jeżeli ta koncepcja będzie rozwijana, to wydaje się, że jeszcze długo handel międzynarodowy, także ten międzykontynentalny, będzie odgrywał znaczącą rolę.

Idea wspierania firm odważnie wchodzących na bardziej odległe rynki (a w każdym razie te spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego) jest realizowana poprzez zachętę finansową. Polega to na tym, że maksymalna wartość dofinansowania może wynieść 800 tys. zł w przypadku wybrania co najmniej jednego rynku docelowego internacjonalizacji spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii lub 550 tys. zł w przypadku wybrania wyłącznie rynków docelowych internacjonalizacji z Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii, w tym:

- maksymalnie 30 tys. zł. dofinansowania na pokrycie kosztów usług doradczych dotyczących opracowania nowego modelu biznesowego związanego z internacjonalizacją działalności MSP,

- maksymalnie 100 tys. zł dofinansowania na pokrycie kosztów związanych z nabyciem środków trwałych z wyłączeniem nieruchomości w związku z przygotowaniem do internacjonalizacji działalności,

- maksymalnie 100 tys. zł na pokrycie kosztów związanych z nabyciem wartości niematerialnych i prawnych w związku z przygotowaniem do internacjonalizacji działalności.

Przy tym łączne dofinansowanie na pokrycie kosztów związanych z nabyciem wartości niematerialnych i prawnych oraz pokrycie kosztów związanych z nabyciem środków trwałych z wyłączeniem nieruchomości w związku z przygotowaniem do internacjonalizacji działalności nie może przekroczyć 150 tys. zł.

Od planu do realizacji

Konstrukcja działania pozwala ubiegać się przedsiębiorcy o sfinansowanie szerokiego zakresu usług świadczonych przez zewnętrznych ekspertów (firmy doradcze). Mogą one dotyczyć zarówno samego przygotowania biznes planu internacjonalizacji (nowego modelu biznesowego zakładającego internacjonalizację), jak i jego późniejszego wdrażania. W szczególności chodzi o:

- analizę możliwości eksportowych przedsiębiorcy poprzez zbadanie produktów przedsiębiorstwa, ocenę konkurencyjnej pozycji tych produktów oraz firmy na wybranych rynkach zagranicznych, kompleksowe zbadanie uwarunkowań działalności, w tym barier wejścia na te rynki zagraniczne,

- wskazanie rynków docelowych wraz z uzasadnieniem (kluczem) wyboru, projekcją możliwości sprzedaży na tych rynkach zagranicznych, a także identyfikację potencjalnych odbiorców (kontrahentów) na rynkach zagranicznych,

- analizę dotychczasowego modelu biznesowego przedsiębiorstwa wraz z propozycją zmian tego modelu pod kątem internacjonalizacji na wybranych rynkach zagranicznych,

- wybór najefektywniejszych narzędzi i metod marketingowych oraz promocyjnych (w tym wskazanie wydarzeń targowych, wystaw czy kierunków misji gospodarczych, oszacowanie budżetu działań promocyjnych towarzyszących przygotowaniu do wdrażania nowego modelu biznesowego),

- rekomendacje w zakresie reorganizacji przedsiębiorstwa i przygotowania go do działalności eksportowej (organizacji działu eksportu, logistyki etc.),

- opracowanie koncepcji wejścia na rynek zagraniczny, wraz ze szczegółowym określeniem zadań związanych z przygotowaniem do wdrożenia nowego modelu,

- wyszukiwania, selekcji, a następnie nawiązania kontaktów z partnerami zagranicznymi i doprowadzenia do etapu negocjacji handlowych,

- pozyskiwania zewnętrznego finansowania działalności eksportowej i instrumentów finansowych obniżających ryzyko eksportowe (kredyty eksportowe, fundusze poręczeniowe i gwarancyjne, fundusze dotacji, transakcje terminowe etc.),

- przygotowania produktu do potrzeb rynku docelowego (w tym m.in. badanie marketingowe na rynku docelowym),

- przygotowania kanałów dystrybucji i kanałów obsługi otoczenia formalno-prawnego umożliwiającego wejście na dany rynek zagraniczny,

- uzyskania certyfikacji, akredytacji, koncesji lub innego typu dokumentów i praw niezbędnych dla prowadzenia działalności gospodarczej, sprzedaży produktów na docelowym rynku zagranicznym,

- uzyskania ochrony własności przemysłowej za granicą, odnoszących się do produktów przeznaczonych do sprzedaży na rynkach zagranicznych.

Udział w targach i misjach gospodarczych

Istotnym elementem planu zagranicznej ekspansji może być promocja firmy i jej produktów w trakcie międzynarodowych targów lub misji gospodarczych. W związku z tym udział w takich wydarzeniach i ponoszone w związku z nimi wydatki także mogą być kwalifikowane. Zgodnie z wytycznymi koszty udziału w takich wydarzeniach obejmują:

- wynajęcie i zabudowę powierzchni wystawienniczej,

- zakup usług w zakresie organizacji i obsługi stoiska,

- zakup usług w zakresie transportu eksponatów oraz elementów zabudowy wraz z ubezpieczeniem, odprawą celną i kosztami spedycji,

- podróże służbowe maksymalnie trzech osób uczestniczących w targach, wystawach lub misjach, w okresie nie dłuższym niż dwa dni (a w przypadku misji – jeden dzień) przed rozpoczęciem i jeden dzień po zakończeniu imprezy targowej, wystawienniczej lub misji,

- opłaty związane z uzyskaniem niezbędnych wiz oraz ubezpieczeniem dla osób uczestniczących w targach, wystawie lub misji,

- reklamę w mediach targowych,

- rezerwację miejsca wystawowego na targach, opłatę rejestracyjną za udział w targach oraz wpis do katalogu targowego,

- zakup usług w zakresie organizacji spotkań z potencjalnymi partnerami handlowymi w ramach udziału w targach, wystawach lub misjach,

- koszty organizacji pokazów, prezentacji lub degustacji produktów podczas zagranicznych targów, wystaw lub misji, w tym zakupu usług w tym zakresie, wynajmu niezbędnych pomieszczeń oraz sprzętu, zakupu usług tłumaczenia, zakupu usług cateringowych.

Dofinansowanie w skrócie

Na dofinansowanie mogą liczyć przedsiębiorcy, którzy przygotują projekty obejmujące kompleksowe działania mające zarówno służyć diagnozie ich potencjału w zakresie internacjonalizacji, jak i przygotowaniu firmy i jej oferty pod kątem eksportu oraz aktywnego poszukiwania partnerów biznesowych w celu wprowadzenia produktów na wybrane rynki zagraniczne.

Drugi etap naboru wniosków startuje siódmego maja i będzie prowadzony do 15 lipca. Kto nie zdąży w tym okresie przygotować wniosku o dofinansowanie, może swoich szans szukać w trzecim etapie, który ruszy 16 lipca i będzie prowadzony do trzeciego września.

Szczegółowe informacje o konkursie, w tym regulamin naboru wniosków, wzory dokumentów, kryteria wyboru projektów można znaleźć na stronie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.