Yves Rocher Polska to firma kosmetyczna, która sprzedaje swoje produkty w sklepach tradycyjnych oraz online (umowy zawierane na odległość). Wątpliwości Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wzbudził regulamin dostępny na stronie internetowej przedsiębiorcy oraz treść wysyłanych klientom potwierdzeń dokonania transakcji. W związku z tym w czerwcu tego roku wszczęte zostało przeciwko tej firmie postępowanie.

W jego trakcie stwierdzono, że na stronie internetowej sklepu oraz w przesyłanych do klientów potwierdzeniach zawarcia umowy kupna-sprzedaży brakuje niezbędnych informacji m.in. o prawie odstąpienia od umowy w ciągu dziesięciu dni, o terminie dostawy, miejscu i sposobie składania reklamacji oraz organie, który spółkę zarejestrował.

Kontrakt na odległość

Tym samym doszło do naruszenia kilku przepisów ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (DzU z 2000r. nr 22, poz. 271 ze zm.). A w konsekwencji także do naruszenia art. 24 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, który traktuje o naruszeniu zbiorowych interesów konsumentów (DzU z 2007r. nr 50, poz. 331 ze zm.). O jakie naruszenia chodziło?

Mianowicie praktyka przedsiębiorcy była niezgodna z art. 9 pierwszej z wymienionych ustaw (w szczególności: art. 9 ust. 1 pkt 10, art. 9 ust. 3 w zw. z art. 9 ust. 1 pkt 1, art. 9 ust. 1 pkt 5, art. 9 ust. 1 pkt 6 oraz art. 9 ust. 1 pkt 10). Warto więc przypomnieć, że zgodnie z tym przepisem konsument musi zostać poinformowany, przy użyciu środka porozumiewania się na odległość, najpóźniej w chwili złożeniu mu propozycji zawarcia umowy, o (ust. 1):

- imieniu, nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy oraz organie, który zarejestrował działalność gospodarczą przedsiębiorcy, a także numerze, pod którym przedsiębiorca został zarejestrowany (pkt 1),

- istotnych właściwościach świadczenia i jego przedmiotu,

- cenie lub wynagrodzeniu obejmujących wszystkie ich składniki, a w szczególności cła i podatki,

- zasadach zapłaty ceny lub wynagrodzenia,

- kosztach oraz terminie i sposobie dostawy (pkt 5),

- prawie odstąpienia od umowy w terminie dziesięciu dni, ze wskazaniem wyjątków, o których mowa w art. 10 ust. 3, (pkt 6),

- kosztach wynikających z korzystania ze środków porozumiewania się na odległość, jeżeli są one skalkulowane inaczej niż wedle normalnej taryfy,

- terminie, w jakim oferta lub informacja o cenie albo wynagrodzeniu mają charakter wiążący,

- minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub okresowe,

- miejscu i sposobie składania reklamacji (pkt 10),

- prawie wypowiedzenia umowy, o którym mowa w art. 8 ust. 3 (dla umów o nieoznaczonym czasie trwania).

Nie tylko na ekranie

Ustęp drugi tego artykułu podkreśla, że wszystkie te informacje powinny być sformułowane jednoznacznie, w sposób zrozumiały i łatwy do odczytania. A ustęp trzecie dodaje, że przedsiębiorca jest obowiązany do potwierdzenia konsumentowi wszystkich tych informacji na piśmie najpóźniej w momencie rozpoczęcia spełniania świadczenia.

Ta ostatnia informacja oznacza, że nie wystarczy podać takich danych na stronie internetowej przedsiębiorcy (jego sklepu online, w regulaminie świadczenia świadczeń lub usług). Muszą one zostać także podane później w potwierdzeniu zawarcia umowy przesłanym konsumentowi.

Decyzja zobowiązująca

Warto zaznaczyć, że zaraz po rozpoczęciu postępowania firma wniosła o wydanie decyzji na podstawie art. 28 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów >patrz ramka. W związku z tym złożyła ona zobowiązanie, w którym wskazała, w jaki sposób poprawi stosowane procedury, tak aby były one zgodne z przepisami. Innymi słowy, zobowiązała się do podjęcia działań mających na celu wyeliminowanie zarzucanych jej praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

Takie działanie pozwoliło jej uniknąć sankcji finansowej. W przypadku wydania przez UOKiK decyzji zobowiązującej na podstawie tego przepisu nie stosuje się bowiem art. 106 ust. 1 pkt 4, który mówi o karze finansowej w przypadku naruszenia przez przedsiębiorcę zbiorowych interesów konsumentów. A ta może stanowić nawet 10 proc. przychodów przedsiębiorcy. -

Firma skorzystała z szansy

Zgodnie z art. 28 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, jeżeli w toku postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów zostanie uprawdopodobnione – na podstawie okoliczności sprawy, informacji zawartych w zawiadomieniach lub innych wiadomości będących podstawą wszczęcia postępowania – że przedsiębiorca stosuje zakazaną praktykę, a firma ta zobowiąże się do podjęcia lub zaniechania określonych działań, zmierzających do zapobieżenia tym naruszeniom, UOKiK może, w drodze decyzji, nałożyć obowiązek wykonania tych zobowiązań.

Wydając takie postanowienie, urząd antymonopolowy określa termin wykonania zobowiązania (zobowiązań). Może także nałożyć na przedsiębiorcę obowiązek raportowania, w jaki sposób realizuje on przyjęte na siebie zobowiązanie i jakie są postępy w tej sprawie. Decyzja zobowiązująca może zostać uchylona, jeżeli przedsiębiorca nie wywiąże się z przyjętych zobowiązań. W takim przypadku urząd dalej bada daną sprawę i orzeka co do istoty (co może wiązać się z nałożeniem kary finansowej w przypadku udowodnienia, że zbiorowe interesy konsumentów rzeczywiście zostały naruszone).

Firma, aby skorzystać z możliwości, jaką daje art. 28 ustawy, musi bardzo szybko zareagować. To znaczy, że powinna złożyć stosowne zobowiązanie zaraz po wszczęciu postępowania przez urząd, np. w odpowiedzi na pierwsze pismo w tej sprawie (w praktyce przyznając się, że stosowane przez nią procedury były niewłaściwe). Nie może natomiast czekać, aż urząd zgromadzi dowody i w praktyce przeprowadzi większą część postępowania.

Wtedy na złożenie wniosku o objęcie procedurą art. 28 będzie z reguły za późno i urząd antymonopolowy orzeknie co do istoty sprawy. Warto bowiem pamiętać, że zgodnie z tym przepisem urząd może (ale nie musi!) przyjąć zobowiązanie od przedsiębiorcy i zakończyć postępowanie wydaniem wspomnianej decyzji zobowiązującej. Jest to uprawnienie po stronie urzędu, a nie jego obowiązek. -

WWW

Z decyzją Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (decyzja nr RKT – 29/2012) można się zapoznać na www.uokik.gov.pl