- W jaki sposób rodzice adopcyjni mogą wykorzystać dodatkowy urlop macierzyński? Czy mogą się nim dzielić?
– pyta czytelnik.
Na podstawie art. 183 § 3 kodeksu pracy dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje pracownikowi, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub który przyjął je na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej. Od 2010 r. wymiar tej fakultatywnej opieki jest sukcesywnie podwyższany.
Ile tygodni więcej
Zgodnie z art. 183 § 3 k.p. pracownik ma prawo do dodatkowego urlopu na warunkach macierzyńskiego w wysokości do:
• sześciu tygodni – w razie przyjęcia na wychowanie jednego dziecka,
• ośmiu tygodni – przy przyjęciu co najmniej dwojga dzieci,
• trzech tygodni – gdy przyjął na wychowanie starsze dziecko.
Art. 12 i 13 nowelizacji kodeksu pracy z 6 grudnia 2008 r. (DzU nr 237, poz. 1654) wprowadziły dla dodatkowego urlopu na warunkach macierzyńskiego okresy przejściowe. Stąd dodatkowe takie wolne przy przyjęciu na wychowanie jednego dziecka wynosi w tym roku i w 2013 r. do czterech tygodni.
Gdy pracownik przyjmie co najmniej dwoje dzieci w roku bieżącym i w 2013 r., będzie miał wolne do sześciu tygodni, a przy wychowaniu dziecka starszego, taki urlop wynosi obecnie i w przyszłym roku do dwóch tygodni.
Do dodatkowego urlopu na warunkach macierzyńskiego stosuje się zasady obowiązujące przy dodatkowym urlopie macierzyńskim. Udziela się go więc na pisemny wniosek składany przez rodzica w terminie nie krótszym niż siedem dni przed rozpoczęciem korzystania z tego wolnego. Szef zaś musi taki wniosek uwzględnić, ale dodatkowy urlop daje jednorazowo, w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności, bezpośrednio po wybraniu urlopu na warunkach macierzyńskiego.
Uprawniony do dodatkowego urlopu adopcyjnego może go łączyć z wykonywaniem pracy u udzielającego pracodawcy, ale w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego czasu pracy. Wtedy zainteresowany dostaje wolne na pozostałą część dobowego wymiaru czasu pracy.
W przeciwieństwie jednak do biologicznych rodziców adopcyjni nie mogą wybrać, które z nich skorzysta z tego uprawnienia. Naturalny ojciec może spędzić dodatkowe kilka tygodni z dzieckiem, na co zezwala art. 182
2
§ 1 k.p., gdy pracownica matka:
• wykorzystała po porodzie co najmniej 14 tygodni podstawowego i obowiązkowego urlopu macierzyńskiego i rezygnuje z pozostałej części na rzecz taty wychowującego potomka,
• wykorzysta w całości podstawowy wymiar urlopu macierzyńskiego, a ojciec decyduje się wybrać jego część fakultatywną.
U rodziców adopcyjnych ten, kto zdecyduje się od początku na opiekę nad przyjętym dzieckiem, musi w niej wytrwać do końca.
—Anna Telec radca prawny, prowadzi Kancelarię Prawa Pracy
