Art. 99 ust. 7a ustawy o VAT mówi, że podatnicy nie mają obowiązku składania deklaracji za okresy rozliczeniowe, których dotyczy zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Nie dotyczy to jednak podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub importu usług bądź nabywających towary, w zakresie których są podatnikiem.
Należy też pamiętać, że deklarację VAT należy złożyć za miesiąc lub kwartał:
- w którym zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego,
- za który podatnik jest zobowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które ma obowiązek skorygowania podatku naliczonego.
Faktury za telefon
Przedsiębiorcy często mają wątpliwości, czy mogą odliczać VAT z otrzymywanych w czasie zawieszenia faktur zakupu. W interpretacji z 17 marca 2009 (ITPP1/443-1114/08/KM) Izba Skarbowa w Bydgoszczy wyjaśniła, że jest to możliwe.
Uprawnienie to dotyczy jednak umów zawartych przed zawieszeniem działalności (podatnik pytał o opłaty za telefon i Internet). Jest też drugi warunek: po przerwie podatnik wznowi prowadzenie firmy i zakupione usługi będą związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.
Izba przypomniała, że w sytuacji zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej podatnik, co do zasady, nie ma obowiązku składania deklaracji VAT-7. Aby jednak zrealizować przysługujące mu prawo do odliczenia VAT naliczonego, może ją przesyłać do urzędu skarbowego, wykazując podatek naliczony do przeniesienia. Inna możliwość to złożenie tej deklaracji po wznowieniu działalności.
Potwierdza to także interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 27 września 2010 (IPPP2-443-426/10-5/IZ).
Jak rozliczyć leasing
Ciekawym problemem zajmowała się Izba Skarbowa w Warszawie w odpowiedzi z 28 marca 2011 (IPPP1-443-256/11-4/MP). Z pytaniem zwrócił się przedsiębiorca, który prowadzi firmę zajmującą się działalnością rozrywkową i rekreacyjną. Rozlicza podatek dochodowy na podstawie księgi przychodów i rozchodów i jest czynnym podatnikiem VAT (jego usługi obciążone są stawką podstawową).
Od 1 stycznia 2010 wnioskodawca ma zawieszoną działalność. Nie składał więc deklaracji VAT-7 i nie odliczał 60 proc. podatku naliczonego od rat leasingowych od samochodu osobowego. Urząd skarbowy stał bowiem na stanowisku, że w okresie przerwy nie może odliczać VAT od zakupów towarów i usług.
W maju 2010 (po upływie okresu leasingu) wnioskodawca wykupił samochód od leasingodawcy i wprowadził go do ewidencji środków trwałych (ale nie amortyzował z uwagi na zgłoszoną przerwę). Nie odliczył również VAT naliczonego w wysokości 60 proc. podatku wynikającego z faktury wykupu.
Przedsiębiorca w okresie zawieszenia zamierza sprzedać ten pojazd. W związku z tym pojawiły się wątpliwości. Po pierwsze, kiedy ująć w deklaracjach VAT-7 podatek naliczony od wpłaconych rat leasingowych i od wykupu samochodu? Po drugie, kiedy wnioskodawca ma obowiązek wykazania sprzedaży samochodu w deklaracji VAT-7?
Podatek zawarty w czynszu
Zgodnie z ogólną regułą w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, przedsiębiorcy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o naliczony. Wynika to z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Ust. 10 pkt 1 tego przepisu mówi, że prawo do obniżenia VAT należnego powstaje – co do zasady – w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny.
Z kolei z art. 86 ust. 11 ustawy o VAT wynika, że jeśli podatnik nie obniży podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, to może skorzystać z tego prawa w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Później odliczenie też jest możliwe, ale wymaga korekty deklaracji za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego (można to zrobić nie później niż w ciągu pięciu lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego).
Przy ustalaniu prawa do odliczenia istotny jest więc związek VAT naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Izba skarbowa wyjaśniła, że „wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia 60 proc. podatku naliczonego (określonego w art. 86 ust. 3 ustawy o VAT) z faktur dotyczących rat leasingowych oraz faktury wykupu samochodu osobowego z leasingu, ponieważ umowa leasingu operacyjnego została zawarta przed dniem zawieszenia działalności gospodarczej a przedmiotowy samochód wykorzystywany był w prowadzonej działalności do wykonywania czynności opodatkowanych".
Izba zauważyła, że „w przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej (do 24 miesięcy) wnioskodawca nie ma obowiązku składania deklaracji VAT-7 za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy.
Aby jednak zrealizować przysługujące prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dotyczących rat leasingowych – zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 1 i 3 lub ust. 11 – można składać w okresie zawieszenia działalności deklaracje dla podatku od towarów i usług, wykazując podatek naliczony do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy lub złożyć te deklaracje po wznowieniu działalności gospodarczej".
Kiedy wykazać sprzedaż
Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy są zobowiązani wystawić fakturę stwierdzającą odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług w Polsce, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zawieszenie działalności gospodarczej oznacza, że podatnik nie może wykonywać działalności gospodarczej. Ma jednak prawo podejmować pewne przewidziane w przepisach prawa czynności, np. zbywać środki trwałe i wyposażenie. Planowana przez wnioskodawcę sprzedaż samochodu osobowego wykupionego z leasingu operacyjnego nie oznacza więc, że wznawia on działalność.
Z ustawy o VAT wynika, że zarejestrowany podatnik VAT czynny zobowiązany jest m.in. do dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu fakturami. Wyjątkiem jest sytuacja, o której mowa w art. 106 ust. 4 ustawy o VAT (sprzedaż dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności i nie zażądają faktury).
W opisanym przypadku, mimo zawieszenia działalności, wnioskodawca musi więc wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż samochodu i rozliczyć VAT należny poprzez złożenie deklaracji za okres, w którym sprzeda pojazd.
Zgodnie bowiem z art. 99 ust. 7b ustawy o VAT zwolnienie z obowiązku składania deklaracji w przypadku zawieszenia działalności gospodarczej nie dotyczy m.in. okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia VAT z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.
Przykład
Pan Andrzej prowadzi firmę i rozlicza VAT co kwartał. Od 1 maja 2011 do 1 kwietnia 2012 zawiesił prowadzenie działalności. W lipcu 2011 sprzedał samochód, który był zaliczony do środków trwałych. Za które kwartały musi złożyć deklaracje?
Mimo przerwy w prowadzeniu firmy przedsiębiorca musi złożyć deklaracje za drugi kwartał 2011 (zawieszenie nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego) i trzeci kwartał 2011 (wtedy sprzedał samochód, a więc wykonał czynność podlegającą opodatkowaniu).
Prawdopodobnie przedsiębiorca nie będzie musiał składać deklaracji za ostatni kwartał 2011 i pierwszy 2012 (chyba że wystąpią sytuacje, o których mowa w art. 99 ust. 7b ustawy o VAT, np. przedsiębiorca ponownie sprzeda środek trwały lub pojawi się obowiązek korekty VAT naliczonego).
Za drugi kwartał 2012 podatnik będzie już musiał złożyć deklaracje, bo w tym okresie rozliczeniowym wznowi prowadzenie firmy.
Czytaj też artykuły:
Zobacz więcej w serwisie:
»
»
»
Deklaracje, informacje, INTRASTAT
»
»
Likwidacja i zawieszenie działalności gospodarczej
»
