Od 1 marca obowiązują przepisy rozporządzenia z 18 lutego 2011 w sprawie ustalenia wzorów deklaracji składanych zarządowi PFRON przez pracodawców zobowiązanych do wpłat na ten fundusz (DzU nr 44, poz. 231), a od 8 kwietnia rozporządzenia z 10 marca 2011 w sprawie określenia wzorów miesięcznych i rocznych informacji o zatrudnieniu, kształceniu lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych (DzU nr 63, poz. 329).
Z przepisów tego ostatniego wynika, że pracodawcy składają informacje o zatrudnieniu, kształceniu lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych według wzorów w nim określonych za okresy sprawozdawcze począwszy od stycznia 2011. Jednakże do 30 czerwca 2011, składając wspomniane informacje, mogą stosować wzory określone w przepisach dotychczas obowiązujących (czyli w rozporządzeniach z 6 czerwca 2003, DzU nr 105, poz. 989, oraz z 29 maja 2003, DzU nr 104, poz. 969). Natomiast informacje korygujące te dokumenty pracodawcy składają do 20 lipca 2011 na formularzach określonych już w nowym rozporządzeniu.
W związku z tym ostatnimi deklaracjami, które można było składać na dotychczasowych formularzach, były deklaracje za maj 2011 złożone do 20 czerwca oraz ewentualnie deklaracje za czerwiec złożone do 30 czerwca 2011. Z uwagi na to, że deklaracje złożone za okres od stycznia 2011 podlegają obligatoryjnej korekcie na nowych drukach w terminie do 20 lipca 2011, składanie deklaracji za czerwiec 2011 na dotychczasowych drukach nie jest korzystne dla zobowiązanych do wpłat.
Od 1 lipca 2011 należy już stosować wyłącznie formularze deklaracji określone w rozporządzeniach z 18 lutego 2011 i z 10 marca 2011.
Aktualizacja danych
Każdy zobowiązany do wpłat na PFRON ma obowiązek przedstawienia kompletu danych identyfikacyjnych pozwalających na bezsporne ustalenie tożsamości i statusu pracodawcy. Dane te z zasady często się nie zmieniają, więc zostały wyodrębnione do osobnego formularza (DEK-Z) składanego jednokrotnie wraz z pierwszą deklaracją wpłat (DEK-I-0, DEK-I-a, DEK-I-b, DEK-II-a, DEK-II-b, DEK-W).
W razie zmiany danych należy o tym poinformować PFRON, składając formularz aktualizacyjny. Pracodawca może nie składać deklaracji, jeśli nie zmieniły się dane wykazane w formularzu DEK-Z lub informacji INF-Z poprzednio złożonej za okresy przypadające począwszy od stycznia 2011.
Kto i ile wpłaca
Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 127, poz. 721; dalej ustawa o rehabilitacji) pracodawcy w rozumieniu art. 2 kodeksu pracy, zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na etaty, podlegają obowiązkowi wpłat na PFRON z tytułu niezapewniania wymaganego poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Wpłaty te deklaruje się w:
- DEK-I-b, jeżeli pracodawcą jest szkoła (w tym wyższa), zakład kształcenia nauczycieli, placówka opiekuńczo-wychowawcza lub resocjalizacyjna,
- DEK-I-a, gdy pracodawcą jest państwowa lub samorządowa jednostka budżetowa, zakład budżetowy lub gospodarstwo pomocnicze albo instytucja kultury lub jednostka organizacyjna zajmująca się statutowo ochroną dóbr kultury uznanych za pomnik historii,
- DEK-I-0 w przypadku pozostałych pracodawców rozliczających się z tych wpłat,
- DEK-IIa dla pracodawców mających status zakładów pracy chronionej,
- DEK-IIb dla prowadzących zakłady aktywności zawodowej,
- DEK-R – rozliczenie roczne wpłat (dla wszystkich wpłacających),
- DEK-Z – składany w razie zmiany danych ewidencyjnych (dla wszystkich wpłacających),
- DEK-W w przypadku pracodawcy, o którym mowa w art. 23 ustawy o rehabilitacji.
Pracodawcy, którzy nie spełniają warunków określonych w art. 21 ust. 2e, 3, 6 ustawy o rehabilitacji, mają obowiązek dokonania wpłaty na PFRON w wysokości iloczynu 0,4065 przeciętnego wynagrodzenia (poz. 25 DEK-I-0 i DEK-I-a lub poz. 34 DEK-I-b) i liczby etatów osób niepełnosprawnych brakujących pracodawcy do osiągnięcia wymaganego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Kwotę tę, jako wpłatę należną, wykazuje się w poz. 26 DEK-I-0 i DEK-I-a lub poz. 35 DEK-I-b.
Dla składających deklaracje DEK-I-0 lub DEK-I-a wskaźnik wynosi 0,06 oraz 0,02 dla składających DEK-I-b i może być obniżony w razie zatrudnienia osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, z udokumentowanym orzeczeniem lub zaświadczeniem o szczególnych schorzeniach (choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, para-plegia, tetraplegia, hemiplegia, znaczne upośledzenie widzenia oraz niedowidzenie, głuchota i głuchoniemota, nosicielstwo wirusa HIV oraz AIDS, epilepsja, przewlekłe choroby psychiczne, upośledzenie umysłowe, miastenia, późne powikłania cukrzycy).
Dla niektórych ulgi
Kwota wpłaty należnej może również być obniżona na podstawie art. 22 ustawy o rehabilitacji o kwoty ulg wykazanych w informacjach o wysokości obniżenia wpłat na PFRON obliczonych i przekazywanych przez uprawnionych sprzedających ich produkty lub usługi z wyłączeniem handlu. Uprawnionymi sprzedającymi mogą być pracodawcy zarówno otwartego, jak i chronionego rynku pracy, u których co najmniej 30 proc. zatrudnionych stanowią osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności: niewidomi, psychicznie chorzy, upośledzeni umysłowo, z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi lub epilepsją (przy czym schorzenia te dokumentuje się orzeczeniami lub zaświadczeniami lekarzy specjalistów) lub osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności. Nabywca korzysta z ulg, począwszy od pierwszej deklaracji wypełnianej po uzyskaniu informacji o wysokości ulgi od sprzedającego. Korzystanie z ulgi polega na pomniejszeniu kwoty wpłaty należnej o kwotę ulgi, z tym że wpłata jest pokrywana ulgami maksymalnie w 80 proc. Niewykorzystana ulga przechodzi na następne miesiące. Obecnie z ulg można korzystać nie dłużej niż przez 12 miesięcy od dnia otrzymania wspomnianej informacji.
O ile w przypadku składających DEK-I-0 lub DEK-I-a porównaniu podlegają wyłącznie stany zatrudnienia pracowników, o tyle w przypadku składających DEK-I-b osiągany wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych ustala się jako sumę wskaźnika pracowników niepełnosprawnych (poz. 30 DEK-I-b) i dwukrotności wskaźnika niepełnosprawnych uczniów, słuchaczy, studentów i wychowanków (poz. 31). Wpływa to na zmniejszenie wpłat, tym bardziej że podmioty te mogą korzystać z obniżenia wskaźnika ustawowego.
Obowiązki prowadzących zpch
Zmiana art. 49 ust. 1 ustawy o rehabilitacji spowodowała przeniesienie wszystkich wpłat na PFRON związanych ze szczególnymi uprawnieniami i obowiązkami dysponentów zfron, tzn. pracodawców mającymi status zpch, do jednej deklaracji (DEK-II-a). Składa się ona z sześciu części: informacyjnej, identyfikacyjnej (blok A), danych o deklaracji (blok B), uwag (blok D), oświadczeń (te części są takie same jak w deklaracji DEK-I-0, DEK-I-a, DEK-I-b i DEK-W), a także z bloku C dotyczącego rozliczenia wpłat.
Dla pracodawców prowadzących zpch nowy formularz DEK-II-a zastąpi dotychczasowe DEK-II i DEK-II-a (wypełniany jedynie w razie powstania obowiązku wpłat, o których mowa w art. 33 ust. 4a ustawy o rehabilitacji, a więc za miesiące, w których ujawniono nieprawidłowe przeznaczenie środków zfron lub nieterminowe przekazanie środków należnych temu funduszowi na jego rachunek bankowy, a także w razie likwidacji, upadłości, wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej zpch lub utraty tego statusu).
Formularz DEK-II-a, według wzoru określonego w nowym rozporządzeniu, jest składany od 1 lipca br. przez pracodawcę zobowiązanego do wpłaty na fundusz z tytułu:
- zwolnień, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o rehabilitacji;
- niezgodnego z ustawą przeznaczenia środków zfron lub nieterminowego przekazania tych środków na fundusz;
- nieutworzenia funduszu rehabilitacji, nieprowadzenia ewidencji środków funduszu lub nieprowadzenia rachunku bankowego środków tego funduszu;
- upływu okresu wykorzystania środków tego funduszu;
- postawienia w stan likwidacji, upadłości albo wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej lub utraty statusu zpch;
- dokonania podziału lub zbycia części lub całości zakładu, o którym mowa w art. 30 ust. 2a pkt 1a ustawy.
Przypominam, że deklaracje DEK-II złożone za okres od stycznia 2011 podlegają obligatoryjnej korekcie na nowych drukach w terminie do 20 lipca 2011.
Dodatkowo fundusz informuje, że pracodawcy, którzy wypłacili wynagrodzenie za grudzień 2010 w styczniu 2011, korektę deklaracji DEK-II za ten okres sprawozdawczy, tj. styczeń 2011, wysyłają druk DEK-IIa do PRFON w wersji papierowej.
Nowe formularze informacyjne INF-1, INF-2 i INF-Z
Pracodawcy, którzy osiągają wymagane wskaźniki zatrudnienia osób niepełnosprawnych, zobowiązani są do składania w PFRON miesięcznych i rocznych informacji odpowiednio o zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, o zatrudnieniu i kształceniu osób niepełnosprawnych lub o działalności na rzecz takich osób. Informację miesięczną składa się w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy informacja, a informację roczną do 20 stycznia za rok poprzedni.
Od 8 kwietnia 2011 obowiązuje nowe rozporządzenie w sprawie określenia wzorów miesięcznych i rocznych informacji o zatrudnieniu, kształceniu lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych. Pracodawcy zobowiązani są do składania omawianych informacji według nowych wzorów za okresy sprawozdawcze począwszy od stycznia 2011. Do 30 czerwca 2011 mogli jednak stosować poprzednio obowiązujące wzory.
Zgodnie z nowym rozporządzeniem wyróżnia się trzy rodzaje formularzy:
- INF-1 – informacja miesięczna o zatrudnieniu, kształceniu lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych (załącznik 1 do rozporządzenia),
- INF-Z – informacja miesięczna o zatrudnieniu, kształceniu
lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych (załącznik 2),
- INF-2 – informacja roczna o zatrudnieniu, kształceniu
lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych (załącznik 3).
W nowym formularzu INF-1 w części C1 nie ma punktu 21, w którym trzeba było wpisać wyliczony wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Podobna sytuacja ma miejsce w części C2, w której nie podaje się wskaźnika wychowanków, uczniów i studentów. Nowością jest obowiązek określenia, czy struktura zatrudnienia pracodawcy spełnia warunki określone w obowiązujących przepisach.
W nowym formularzu w części D (działania podejmowane na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej i leczniczej, opieki nad osobami niepełnosprawnymi lub edukacji osób niepełnosprawnych) wymaga się podania kodu takiego działania.
Listę kodów pracodawcy znajdą w wyjaśnieniach dołączonych do omawianego druku. W dotychczasowym formularzu pracodawca zaznaczał wybraną formę działania z listy, która była integralną częścią formularza. Teraz musi wybrać kod i zaznaczyć na druku formularza jego numer, np. B6 – pomoc mieszkaniowa, rzeczowa lub finansowa.
W informacji rocznej pracodawca nie jest już zobowiązany do podawania numeru PKD wykonywanej działalności.
Czytaj również:
Zobacz serwis:
