Zgodnie z art. 7 ustawy o związkach zawodowych pilnują one praw i interesów zbiorowych i reprezentują w tym wszystkich pracowników, niezależnie od ich przynależności związkowej. W sprawach indywidualnych stosunków pracy związki reprezentują prawa i interesy swoich członków. Ponadto na wniosek pracownika niezrzeszonego mogą się podjąć obrony jego praw i interesów, ale nie mają takiego obowiązku.
W praktyce zwrócenie się o ochronę do związku ma przede wszystkim znaczenie dla kwestii formalnych związanych z ewentualnym wypowiedzeniem umowy o pracę lub rozwiązaniem jej bez wypowiedzenia. Gdy pracownik niezrzeszony skutecznie zwrócił się do związku o reprezentowanie go wobec pracodawcy, ten ma obowiązek konsultowania z odpowiednim wyprzedzeniem zamiaru wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę. Gdy chodzi o niektóre kategorie pracowników, pracodawca będzie musiał nie tylko skonsultować, ale także uzyskać zgodę związku na rozstanie.
Przepisy nie zastrzegają formy, w jakiej może zostać złożony wniosek o objęcie reprezentacją związkową, należy zatem przyjąć, że pracownik może to uczynić w każdej formie, także ustnie.
Należy również podkreślić, że do skutecznego objęcia reprezentacją związkową nie wystarcza samo złożenie wniosku. Związek nie jest bowiem zobowiązany do objęcia swoją reprezentacją danego pracownika, nie musi więc pozytywnie ustosunkowywać się do takich wniosków. Użycie przez ustawodawcę sformułowania: „może podjąć się obrony", wyraźnie wskazuje na fakultatywność takiej decyzji.
Podjęcie przez odpowiedni organ organizacji związkowej, np. zarząd, pozytywnej decyzji o objęciu ochroną jest warunkiem niezbędnym do zmiany statusu takiego pracownika. Następnie związek musi poinformować pracodawcę o objęciu danego pracownika ochroną. Dopiero bowiem od tej daty pracodawca związany jest obowiązkami konsultacyjnymi.
Autor jest radcą prawnym w Wojewódka i Wspólnicy Kancelarii Prawa Pracy
Zobacz więcej:
» Kadry i płace » Zwolnienia z pracy » Ochrona przed zwolnieniem
» Kadry i płace » Związki zawodowe i rady pracowników » Związki zawodowe