Szefowie często szukają powodów, dla których mogliby łatwo zwolnić nielubianego przez siebie pracownika. Zdarza się, że jako przyczynę wypowiedzenia podają utratę zaufania do niego.
Rzeczywiście, brak zaufania do podwładnego może się stać bezpośrednim powodem wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Przyczyna ta musi być jednak dokładnie uzasadniona. Pracodawca musi wyraźnie wskazać w uzasadnieniu wypowiedzenia, że zwalnia pracownika z powodów racjonalnych i obiektywnych. Podwładny nie może stracić pracy tylko dlatego, że szef jest do niego uprzedzony.
Niestety, wymagania kodeksowe dotyczące podawania przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony są u nas dosyć liberalne. Jednakże i one nie dają zakładowi pracy przyzwolenia na arbitralne czy sprzeczne z zasadami współżycia społecznego zwolnienia. Pracodawca nie może podejmować takich decyzji wyłącznie pod wpływem emocji.
Potwierdza to orzecznictwo Sądu Najwyższego. Zgodnie z nim zarzut nadużycia zaufania może się stać okolicznością uzasadniającą wypowiedzenie. Jednocześnie sędziowie od lat podkreślają, że zachowanie pracownika powodujące zwolnienie może być nawet niezawinione, ale musi się dać obiektywnie ocenić jako naganne (wyrok Sądu Najwyższego z 14 grudnia 2004 r., sygn. IPK 697/103).
Jeśli natomiast naganne nie jest, pracownik zwolniony z powodu braku zaufania ma duże szanse, aby wygrać w sądzie pracy. Wówczas wszelkie subiektywne osądy czy uprzedzenia pracodawcy, które przyczyniły się do rozwiązania umowy o pracę z powodu utraty zaufania, mogą przestać istnieć. Powodują bowiem, że wypowiedzenie umowy staje się nieważne.
Jeżeli natomiast umowa uległa już rozwiązaniu, sąd może przywrócić pracownika do pracy na poprzednich warunkach lub orzec wypłatę odszkodowania.
Na korzyść pracownika działa także fakt, że ciężar udowodnienia przed sądem prawdziwości przyczyny wypowiedzenia zawsze obciąża pracodawcę. Wobec tego nieopłacalne jest dla niego zwolnienie pracownika tylko z powodu antypatii.
Autorka jest adwokatem, prowadzi kancelarię w Warszawie
Czytaj więcej o: wypowiedzenie umowy o pracę
