Fundusze pieniężne, gotówkowe i rynku pieniężnego – na ogół wszystkie je zaliczamy do jednej grupy i uważamy za bardzo bezpieczne. Nie do końca jest to słuszne podejście.

Fundusze pieniężne i gotówkowe mogą prowadzić dużo swobodniejszą politykę inwestycyjną niż fundusze rynku pieniężnego. Te ostatnie są ograniczone przepisami wydanymi przez ministra finansów. Mogą inwestować tylko w papiery spełniające wysokie normy bezpieczeństwa. Jeśli zatem samorząd, fundacja czy firma chcą do maksimum ograniczyć ryzyko, powinny wybierać właśnie takie fundusze.

Oczywiście, nie ma inwestycji ani lokaty bezpiecznej w stu procentach. Zdarza się, że fundusze pieniężne też notują straty, gdy w ich portfelach znajdą się papiery przedsiębiorstw, które np. straciły płynność. Ale przecież lokata bankowa również nie jest wolna od ryzyka związanego choćby ze zmianą stóp procentowych.

[srodtytul]Bardziej ryzykownie[/srodtytul]

Fundusze pieniężne i gotówkowe inwestują zazwyczaj w krótkoterminowe (do roku) papiery dłużne, takie jak bony skarbowe, bony komercyjne, krótkoterminowe obligacje rządowe. Część środków trzymają na lokatach bankowych. Wartość wszystkich tych instrumentów z reguły stabilnie rośnie. Dlatego tego typu fundusze należą do najbezpieczniejszych na rynku.

Trzeba jednak pamiętać, że nawet fundusze zaliczane do tej samej grupy mogą znacznie różnić się polityką inwestycyjną i poziomem ryzyka (choć w przypadku funduszy pieniężnych i gotówkowych w zasadzie zawsze jest ono niskie). Jedni zarządzający mogą włożyć do portfela więcej papierów skarbowych o krótkim terminie wykupu (do 90 dni), inni postawić na roczne obligacje komercyjne. Do tego mogą dojść bardziej skomplikowane instrumenty, m.in. kontrakty terminowe na stopę procentową, krótkie pozycje w obligacjach itp. W funduszach pieniężnych dopuszczalne są też inwestycje w obligacje długoterminowe, z tym że muszą to być papiery o stałym kuponie (papiery takie najczęściej są szybko sprzedawane i zamieniane na inne).

[srodtytul]Sztywne reguły[/srodtytul]

Im w portfelu znajduje się więcej niestandardowych instrumentów finansowych, a mniej krótkoterminowych papierów skarbowych, tym fundusz jest potencjalnie bardziej zyskowny, ale też bardziej ryzykowny.

Nazwa: fundusz rynku pieniężnego przysługuje wyłącznie tym podmiotom, które inwestują zgodnie z przepisami w najbezpieczniejsze papiery skarbowe o najwyższym ratingu. Tylko w dwóch towarzystwach można znaleźć takie produkty. Są to PKO Rynku Pieniężnego oraz SKOK Rynku Pieniężnego.

Fundusze te prowadzą najbezpieczniejszą politykę inwestycyjną. Ceną za to jest brak możliwości osiągania ponadprzeciętnych zysków (oczywiście jak na tę grupę funduszy). Większość TFI oferuje dwa – trzy rodzaje funduszy pieniężnych o różnych strategiach inwestycyjnych. Istnieją też fundusze przeznaczone dla firm; charakteryzują się one wysoką pierwszą wpłatą (np. w UniWibid SFIO wynosi ona od 100 tys. zł). Inne specjalistyczne fundusze to np. Idea Premium SFIO (wpłata od 40 tys. euro lub równowartość w złotych) czy KBC Portfel Pieniężny SFIO (od 100 tys. zł).

[srodtytul]Wskazana ostrożność[/srodtytul]

Samorządy i organizacje pozarządowe wielką wagę przywiązują do bezpieczeństwa lokat. Ich przedstawiciele podkreślają, że podmioty te nie chcą ponosić ryzyka. Zależy im również na płynności inwestycji i gwarancji, że w razie potrzeby środki będą szybko dostępne.

Wszystkie te warunki spełniają fundusze pieniężne, gotówkowe i rynku pieniężnego. Są one dobrą alternatywą dla lokat bankowych. Zapewniają bezpieczeństwo, a równocześnie dochodowość powyżej inflacji. Bez ograniczeń można podejmować środki bez utraty osiągniętego już zysku. Po złożeniu zlecenia sprzedaży jednostek pieniądze wpływają na konto bankowe z reguły najpóźniej trzeciego dnia roboczego.

Płynność inwestycji w fundusze jest dużo większa w porównaniu z terminową lokatą bankową, którą można zlikwidować dopiero po ustalonym w umowie terminie (w przeciwnym razie traci się większość lub całość odsetek).

Wybierając fundusz pieniężny czy rynku pieniężnego, nie trzeba się obawiać kosztów. Fundusze te na ogół nie pobierają opłaty dystrybucyjnej.

[ramka]

[b]Michał Paszkowski, PKO TFI[/b]

Fundusze pieniężne należą do najbardziej bezpiecznych funduszy na rynku. Wśród nich wyróżnia się specjalna grupa, która dodatkowo spełnia restrykcyjne standardy bezpieczeństwa określone w rozporządzeniu ministra finansów. Są to tak zwane fundusze rynku pieniężnego. Fundusze te są rekomendowane między innymi instytucjom poszukującym najbardziej stabilnych form lokowania środków. Zaletą funduszy pieniężnych jest ich duża niezależność od krótkoterminowych czynników rynkowych. Dzięki temu mogą one być rekomendowane jako inwestycja krótkoterminowa. Klienci PKO Banku Polskiego, mający rachunek typu Partner, mogą skorzystać z Programu Biznes Inwestycja. Pozwala on na lokowanie środków w funduszach PKO TFI z obniżoną o 50 proc. opłatą manipulacyjną. Dodatkowo osoby prowadzące działalność gospodarczą, które mają tego typu rachunek, mogą pomyśleć o zbieraniu środków na emeryturę w III filarze. Przy zakupie jednostek funduszy w ramach indywidualnego konta emerytalnego (IKE) obniżka w opłatach może wynieść nawet do 100 proc. [/ramka]

[ramka]

[b]Jak wybrać fundusz[/b]

- Należy uważać na fundusze o niestabilnych wynikach. Jeśli w jednym roku dany fundusz znajdował się na czele rankingu, a w kolejnym spadł na sam koniec, zazwyczaj oznacza to, że zarządzający realizowali dość ryzykowną strategię jak na standardy tej grupy.

- Nieco bardziej ryzykowny jest taki fundusz, którego ceny jednostek mocniej wahają się w porównaniu z produktami konkurentów. Najbezpieczniejszy jest taki, w którym dzienna wartość jednostki bardzo rzadko spada poniżej zera.

- Wiele o poziomie ryzyka można powiedzieć na podstawie struktury portfela. Im więcej w portfelu jest papierów komercyjnych (m.in. obligacji przedsiębiorstw) oraz papierów z rynków zagranicznych (szczególnie objętych kryzysem), tym ryzyko jest większe. Struktura portfela często jest opisana w karcie funduszu, którą można znaleźć na stronach internetowych towarzystw funduszy inwestycyjnych.[/ramka]

[ramka]

[b]Ściśle określone standardy[/b]

Fundusz rynku pieniężnego musi spełniać warunki określone w rozporządzeniu ministra finansów (z 20 sierpnia 2004 r.). Zgodnie z tym rozporządzeniem, w portfelu funduszu mogą znajdować się tylko instrumenty rynku pieniężnego mające:

> wysoki, krótkoterminowy rating co najmniej jednej z trzech uznanych na świecie agencji ratingowych (A3 Standard & Poor’s, P3 Moody’s, F3 Fitch Ratings) lub

> emitowane/gwarantowane/poręczane przez emitenta/gwaranta/poręczyciela posiadającego odpowiedni rating;

> instrumenty te muszą być nominowane w walucie polskiej.

Źródło: PKO TFI[/ramka]