Ubezpieczenie utraty zysku, zwane w skrócie BI (ang. Business Interruption), popularne jest głównie wśród dużych przedsiębiorstw. Tam może dojść do znaczących strat w wyniku nawet stosunkowo niewielkich uszkodzeń składników majątku: lokalu czy maszyn. Ale z podobnym problemem może się zetknąć małe czy średnie przedsiębiorstwo. Dla niego nawet kilkutygodniowy przestój może się okazać rujnujący. W ofertach towarzystw pojawia się zatem coraz więcej propozycji skierowanych do mniejszych firm.

Polisy tego typu mogły się przydać choćby podczas tegorocznej powodzi. Na przykład w Allianz Polska zgłoszono 500 szkód z tego ubezpieczenia.

– Kilkanaście lat temu nawet duże podmioty nie zawsze były zainteresowane tak szerokim zakresem ubezpieczenia – mówi Piotr Sochacki, dyrektor Departamentu Korporacyjnych Ubezpieczeń Majątkowych i Oceny Ryzyka HDI Asekuracja. – Teraz zainteresowanie klientów tym produktem szybko rośnie.

Towarzystwa oferują ubezpieczenie utraty zysku tym firmom, które wykupują ubezpieczenie mienia np. od ognia i innych żywiołów czy od wszystkich rodzajów ryzyka. Żeby towarzystwo rozpatrzyło roszczenia z polisy od utraty zysku, musi wystąpić szkoda w mieniu, np. w wyniku pożaru czy powodzi. Chodzi o sytuacje, gdy zniszczeniu ulega pomieszczenie, w którym prowadzona była produkcja, albo gdy uszkodzone są maszyny bądź surowce. Firma musi wtedy wstrzymać działalność i tym samym przestaje mieć przychody, natomiast nadal ponosi koszty stałe.

[b]Przedmiotem ubezpieczenia jest utracony zysk brutto, który przedsiębiorstwo osiągnęłoby, gdyby prowadzona przez nie działalność gospodarcza nie została przerwana bądź zakłócona na skutek szkody w mieniu.[/b] Ochrona obejmuje też koszty stałe poniesione w tym czasie, takie jak podatki, płace pracowników, czynsze itp.

Towarzystwa ubezpieczają też uzasadnione koszty poniesione w celu uniknięcia lub zminimalizowania spadku obrotu (tzw. zwiększone koszty wytwarzania). Mogą to być koszty pracy w godzinach nadliczbowych, najem lokali czy maszyn, zlecenie wykonania produktów przez inną firmę, zorganizowanie kampanii informacyjnej.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się z chwilą powstania szkody w mieniu powodującej przerwę lub zakłócenie działalności firmy. Kończy się natomiast w momencie uzyskania przez przedsiębiorstwo takich wyników, jakie byłyby osiągnięte, gdyby szkoda w mieniu i przerwa w działalności w ogóle nie wystąpiły. Jednocześnie nie może to być później niż po upływie uzgodnionego maksymalnego okresu (najczęściej jest to rok).

Generalnie[b] ubezpieczenie utraty zysku oferowane jest tym przedsiębiorcom, którzy prowadzą pełną księgowość[/b]. Podmioty, które mają uproszczoną księgowość, mogą ubezpieczyć dodatkowe koszty działalności, które zostaną poniesione w razie zakłócenia bądź przerwania działalności na skutek zdarzeń losowych.

W przypadku polisy dla dużych podmiotów wpływ na wysokość składki ma branża, w której działa ubezpieczony, rodzaj prowadzonej działalności, wysokość obrotów, deklarowana suma ubezpieczenia, rodzaj mienia, zakres polisy, konstrukcja budynków, długość maksymalnego okresu odszkodowawczego, zabezpieczenia przeciwpożarowe, wcześniejsza szkodowość.

Znaczenie ma też proces produkcji: czy jest on wielotorowy, w jakim czasie można odtworzyć instalacje, jaki jest system pracy. Towarzystwa często przeprowadzają techniczną ocenę ryzyka z pomocą specjalistów.

Szacując składkę dla niedużych przedsiębiorstw, ubezpieczyciele zazwyczaj biorą pod uwagę sumę ubezpieczenia i stawkę wyrażoną w promilach. Często też składka jest ustalana indywidualnie na podstawie danych dotyczących działalności firmy. Na jej wysokość wpływa również zastosowana franszyza.

Suma ubezpieczenia jest wyliczana na podstawie zysku brutto w ustalonym okresie odszkodowawczym. Wyliczenia są robione z wykorzystaniem dokumentów finansowych.

[ramka][b]Komentuje Piotr Gilowski, Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń Ogólnych

Przydaje się w różnych sytuacjach[/b]

Adresatem ubezpieczenia utraty zysku są głównie duże i średnie przedsiębiorstwa. Polisa, poza typowym ubezpieczeniem np. hipermarketu czy zakładu produkcyjnego, może też obejmować utratę czynszu w wynajmowanym biurowcu, utratę zysku po awarii w serwerowni firmy telekomunikacyjnej czy po szkodzie pokrytej z ubezpieczenia maszyn.

Ubezpieczyć można również utratę spodziewanych zysków inwestora po jakimś zdarzeniu w procesie budowlano-montażowym (np. utrata zysku przedsiębiorstwa w związku ze szkodami powodującymi opóźnienie w otwarciu fabryki czy oddaniu biurowca).[/ramka]

[ramka][b]Komentuje Jarosław Pieczko, dyrektor Departamentu Ubezpieczeń Majątkowych w Generali

Dla prowadzących pełną księgowość[/b]

Pełne ubezpieczenie utraty zysku wymaga, aby klient prowadził pełną księgowość, gdyż zarówno wyliczenie sumy ubezpieczenia, jak i odszkodowania opiera się na księgach rachunkowych klienta. Z tego powodu produkt ten nie może być oferowany firmom prowadzącym księgowość uproszczoną.

Ale możemy takim przedsiębiorcom zaoferować produkt uproszczony, w którym odszkodowanie za straty spowodowane przestojem oblicza się w sposób zryczałtowany.

Odszkodowanie z ubezpieczenia utraty zysku powinno pokryć straty przedsiębiorstwa spowodowane przestojem w taki sposób, aby przerwa w działalności nie miała wpływu na wynik finansowy. Stąd konieczność opierania się we wszystkich wyliczeniach na księgach rachunkowych.[/ramka]

[ramka][b]Komentuje Artur Nawrocki, Departament Zarządzania Produktami Ubezpieczeń Korporacyjnych TUiR Warta

Łącznie z ubezpieczeniem mienia[/b]

Małe i średnie firmy, które prowadzą uproszczoną księgowość, mogą ubezpieczyć dodatkowe koszty działalności. Chodzi o takie koszty, które są niezbędne, aby zapobiec przerwie w działalności i w konsekwencji uniknąć strat.

Może to być np. praca w godzinach nadliczbowych, wynajęcie pomieszczeń zastępczych. Z naszych obserwacji wynika, że właśnie koszty dodatkowe są najczęściej pokrywane z ubezpieczenia utraty zysku.

Dotyczy to zarówno dużych klientów, jak i tych z segmentu MSP.Ubezpieczenie utraty zysku jest oferowane jako uzupełnienie ubezpieczenia mienia od zdarzeń losowych.

Przedsiębiorcy, którzy mieli ubezpieczone mienie oraz wykupili polisę od utraty zysku, mogli skorzystać z ochrony ubezpieczeniowej, gdy doznali szkód w czasie ostatniej powodzi.[/ramka]

[ramka][b]Przykładowa oferta ubezpieczycieli dla małych i średnich firm[/b]

[b]- PZU[/b]

W ofercie tego towarzystwa są dostępne dwa produkty dla małych i średnich firm:

– ubezpieczenie utraty zysku w następstwie ognia i innych żywiołów,

– ubezpieczenie utraty zysku w następstwie wszystkich rodzajów ryzyka.

Ubezpieczenia przeznaczone są dla podmiotów spełniających łącznie następujące warunki:

– prowadzących księgi rachunkowe zgodnie z ustawą o rachunkowości i przepisami wykonawczymi (czyli prowadzących pełną rachunkowość z powodu osiągania obrotów określonych w ustawie),

– zawierających w PZU, wcześniej lub równocześnie, umowę ubezpieczenia mienia od ognia i innych żywiołów albo ubezpieczenia mienia od wszystkich rodzajów ryzyka.

Zakres ubezpieczenia nie może być szerszy od zakresu ryzyka przyjętego w ubezpieczeniu bazowym mienia.

Wypłata odszkodowania jest ściśle powiązana z odpowiedzialnością towarzystwa z tytułu ubezpieczenia mienia. Okres ubezpieczenia utraty zysku nie może wykraczać poza okres ubezpieczenia mienia.

Standardowo umowa podpisywana jest na rok.

Klientom z segmentu MSP nieprowadzącym pełnej rachunkowości, którzy nie mogą wykupić ubezpieczenia utraty zysku, PZU proponuje:

– klauzulę ubezpieczenia dodatkowych kosztów działalności gospodarczej (można ją wykupić jako dodatek np. do ubezpieczenia mienia od ognia i innych żywiołów

albo do kompleksowego ubezpieczenia PZU Doradca),

– klauzulę ubezpieczenia stałych kosztów działalności gospodarczej (można wykupić jako dodatek do kompleksowego ubezpieczenia PZU Doradca).

[b]- HDI Asekuracja[/b]

Niedużym podmiotom towarzystwo proponuje polisę przeznaczoną dla osób fizycznych, osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą lub zawodową.

Warunkiem zawarcia ubezpieczenia utraty zysku jest alternatywne, uprzednie lub równoczesne wykupienie

w HDI jednego z następujących ubezpieczeń:

– mienia przedsiębiorców od ognia i innych zdarzeń losowych,

– mienia przedsiębiorców od wszystkich rodzajów ryzyka,

– maszyn i urządzeń od uszkodzeń.

Sumę ubezpieczenia wylicza się na podstawie danych finansowych z ostatniego, zakończonego roku obrotowego z uwzględnieniem długości maksymalnego okresu odszkodowawczego (jeśli przekracza on 12 miesięcy).

Wartość ta jest korygowana z uwzględnieniem tendencji rozwojowych firmy, inflacji, sezonowości, uwarunkowań rynkowych, specyfiki prowadzonej działalności; czynniki te mogą mieć wpływ na wyniki działalności.

[b]- Allianz Polska[/b]

Dla małych i średnich firm przeznaczone jest ubezpieczenie utraty zysku Allianz Biznes Plus. Jest to uzupełnienie ubezpieczenia majątku. W przypadku przerwy w działalności spowodowanej m.in. przez pożar, silny wiatr, działanie żywiołów, towarzystwo zwraca utracony zysk brutto do wysokości 5 mln zł, w tym planowany zysk z działalności gospodarczej.

Poza tym pokrywa koszty stałe (odpisy amortyzacyjne, opłaty dzierżawne, czynsze, opłaty za energię, odsetki od kredytów, koszty administracji, podstawowe wynagrodzenia, składki ubezpieczeniowe). Zarówno straty, jak i koszty muszą być poniesione w czasie uzgodnionego okresu odszkodowawczego. Zwyczajowo jest to 12 miesięcy, ale okres może być też krótszy (trzy – dziewięć miesięcy).

Składka jest ustalana indywidualnie na podstawie danych (w tym finansowych) dotyczących działalności firmy.

W razie szkody odszkodowanie jest wyliczane głównie na postawie dokumentów księgowych i rachunków przedstawionych przez ubezpieczonego, potwierdzających uzyskanie przychodów i poniesienie kosztów. [/ramka]