Firmy prywatne nie muszą zatem analizować przepisów w poszukiwaniu okoliczności, w jakich wolno im wręczyć wypowiedzenie. Ani kodeks, ani inne ustawy nie określają takich sytuacji. Z regulacji tych oraz z dorobku jurysdykcji można wyczytać jedynie ogólne reguły wypowiadania stosunku pracy. Najważniejsza z nich polega na tym, że wypowiedzenie ma być rzeczywiste, konkretne i uzasadnione.

Wymówienie rzeczywiste odpowiada prawdzie. Znaczy to, że nie wolno nam wymyślić powodu, z którego chcemy kogoś zwolnić w ten sposób. Konkretne natomiast oznacza, że nie może być zbyt ogólne. Dla przykładu: nie wolno nam się powołać na wyświechtany argument utraty zaufania do podwładnego, ale trzeba podać okoliczności jego utraty, np. kolaboracja podwładnego z konkurencją, podkradanie pieniędzy z kasy.

Podając motyw wymówienia, nie wolno nam zastosować kryterium dyskryminującego. Nie możemy zatem wypowiedzieć umowy o pracę dlatego, że zwalniany jest kobietą, odmiennego wyznania czy orientacji seksualnej, ma inny kolor skóry itd.

Powód wypowiedzenia nie musi przy tym mieć szczególnej wagi, zostać zawiniony przez zatrudnionego czy spowodować szkodę pracodawcy – orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 3 sierpnia 2007 r. ([b]I PK 79/07[/b]).

Choć kodeks pracy milczy na ten temat, niemniej orzecznictwo podpowiada konkretne powody usprawiedliwiające wypowiedzenie. Oto przykładowe:

- regularne spóźnienia podwładnego do pracy mimo licznych upomnień,

- lekceważący stosunek do kolegów i przełożonych,

- częste przebywanie na zwolnieniach lekarskich, co dezorganizuje funkcjonowanie działu,

- naruszanie zasad bhp, porządkowych i przeciwpożarowych.

Kodeks pracy przewiduje również wymogi formalne poprawnego wypowiedzenia.

[ramka][b]Jak sporządzić dokument[/b]

[b]Krok 1. Zaistnienie przyczyny rozstania[/b]

Decydujemy o wręczeniu wypowiedzenia zatrudnionemu na czas nieokreślony, który np. często się spóźnia do pracy mimo licznych upomnień, regularnie przebywa na zwolnieniach lekarskich, co dezorganizuje pracę działu.

[b]Krok 2. Konsultacja ze związkiem[/b]

Musimy o zamiarze zawiadomić zakładową organizację związkową, pod warunkiem że chodzi o pracującego na umowie na czas nieokreślony. Tryb ten nie jest konieczny przy rozwiązywaniu w ten sposób innych angaży, które wolno wypowiedzieć, czyli okresowych, na zastępstwo i na próbę.

[b]Krok 3. Ostateczna decyzja[/b]

Decyzję podejmujemy samodzielnie po rozpatrzeniu stanowiska związku lub związków.

[b]Krok 4. Przygotowanie pisma.[/b] Wypowiedzenie ma mieć formę pisemną, określać przyczynę rozstania (tylko przy umowach na czas nieokreślony) i pouczenie o możliwości odwołania się do sądu pracy.

Powinno też wskazywać rozwiązywaną umowę, długość wymówienia i datę zakończenia w ten sposób pracy.

[b]Krok 5. Wręczanie oświadczenia [/b]

Najlepiej zrobić to osobiście i w otoczeniu świadków.

Jeśli pracownik odmawia przyjęcia dokumentu, nie wstrzymuje to procedury zwolnienia. Należy to odnotować na oświadczeniu i umieścić je w jego aktach osobowych.

Do zatrudnionego, który jest nieobecny w pracy, wysyłamy kadrową po to, aby doręczyła mu wypowiedzenie. Gdy nie chce jej wpuścić do domu po tym, jak mu oznajmiła cel przybycia, nic nie szkodzi. Kadrowa robi notatkę, zamieszcza ją w teczce personalnej zwalnianego, a datę zdarzenia podaje jako dzień wręczenia wypowiedzenia. Doręczenie staje się bowiem skuteczne w chwili, kiedy pracownik mógł zapoznać się z jego treścią. Nie ma przy tym znaczenia, że nie miał na to ochoty.

Nieobecnemu w pracy możemy również wysłać pismo wypowiadające listem poleconym. Jeśli unika odbioru, datę doręczenia wskazuje dzień powtórnej zwrotki pocztowej.[/ramka]

[ramka][b]Jakie przepisy to regulują[/b]

- art. 32 – 41[sup]1[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1288079C8A806B4039D19A8B496CF333?id=76037]kodeksu pracy[/link]

- art. 20 i 23 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=182007]ustawy z z 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.)[/link]

- art. 123 – 125 i art. 128 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=178901]ustawy z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (DzU z 2005 r. nr 164, poz. 1365 ze zm.)[/link]

- art. 55 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=292862]ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 223, poz. 1458)[/link]

- art. 13 – 13[sup]1[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=162332]ustawy z 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (DzU z 2001 r. nr 86, poz. 953 ze zm.)[/link]

- art. 71 – 74 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=293420]ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (DzU nr 227, poz. 1505)[/link] [/ramka]

[b]Czytaj też:

[link=http://www.rp.pl/artykul/317602,351554_Ile_trzeba_czekac_na_rozstanie_z_pracownikiem.html]Ile trzeba czekać na rozstanie z pracownikiem[/link]

[link=http://www.rp.pl/artykul/317602,351557_Zwiazkowi_nic_do_tego__gdy_odchodzi_mianowany.html] Związkowi nic do tego, gdy odchodzi mianowany[/link]

[link=http://www.rp.pl/artykul/317602,351561_Szefowie_panstwowi_sa_hojniejsi.html] Szefowie państwowi są hojniejsi[/link][/b]