Na ładne oczy banki nie dają kredytów czy pożyczek. Sprawdzają zdolność kredytową, badając m.in. wysokość zarobków, zasady, na jakich zatrudniona jest dana osoba, czy też to, jak spłacane są rachunki telefoniczne albo jaki jest stan konta bankowego. Weryfikacja wypłacalności ma też znaczenie nie tylko dla tych podmiotów, które pożyczają pieniądze innym. Jest ważna wszędzie tam, gdzie zawierana jest transakcja, zwłaszcza taka, której przedmiot ma sporą wartość. Jak to zrobić? Gdzie szukać informacji?

[srodtytul]Rejestr dłużników na początek...[/srodtytul]

Jednym z miejsc, które przedsiębiorca powinien w tym celu odwiedzić, jest rejestr dłużników niewypłacalnych. Rejestr jest jawny. A to oznacza, że każdy ma prawo dostępu do danych w nim zawartych. Prowadzą go rejonowe sądy gospodarcze. Informacje o niewypłacalnych dłużnikach są dostępne przez Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego w Warszawie. Wiadomości można uzyskać osobiście lub drogą pocztową. Informacje można także uzyskać w oddziałach Centralnej Informacji zamieszczonych przy oddziałach KRS na terenie kraju. Koszt wydania zaświadczenia z rejestru dłużników niewypłacalnych to 15 zł.

Do tego rejestru z urzędu wpisuje się osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą, jeżeli ogłoszono ich upadłość lub jeżeli wniosek o ogłoszenie ich upadłości został prawomocnie oddalony z tego powodu, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, albo umorzono prowadzoną przeciwko nim egzekucję sądową lub administracyjną z uwagi na to, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych. Mówi o tym art. 55 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=ED2E5197897AE7C6E83BA19E14A04892?id=238358]ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 17, poz. 209 ze zm.)[/link].

Znajdziemy tam też wspólników ponoszących odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania upadłej spółki. W rejestrze pojawią się również osoby, które przez sąd upadłościowy zostały pozbawione prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym lub spółdzielni. Natomiast na wniosek wierzyciela posiadającego tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie fizycznej wpisuje się do rejestru dłużników niewypłacalnych dłużnika, który w terminie 30 dni od daty wezwania do spełnienia świadczenia nie zapłacił należności stwierdzonej tym tytułem.

[srodtytul]... potem informacja gospodarcza...[/srodtytul]

W ocenie wiarygodności kontrahenta może także pomóc biuro informacji gospodarczej (BIG). Czyli co? BIG to spółka akcyjna, która przyjmuje, przechowuje i udostępnia informacje gospodarcze dotyczące wywiązywania się ze zobowiązań płatniczych konsumentów i przedsiębiorców. Takie biura działają według przepisów [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5430CC50E7EE8A99D558238E1ED3D0D2?id=168922]ustawy z 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych (DzU nr 50, poz. 424 ze zm.)[/link].

Informują o terminowym lub nieterminowym spłacaniu zobowiązań przez przedsiębiorcę albo konsumenta. Podają także wiadomości o posłużeniu się podrobionym lub cudzym dokumentem wobec przedsiębiorcy. W szczególności chodzi tu o podrobione dowody osobiste czy inne dokumenty potwierdzające tożsamość, zaświadczenia o zatrudnieniu czy o zarobkach. Prawo do przekazywania informacji do BIG mają m.in. banki, firmy świadczące usługi leasingu, faktoringu lub forfaitingu, zakłady ubezpieczeniowe, operatorzy telefonii komórkowej, telewizji kablowej i cyfrowej, spółdzielnie mieszkaniowe i instytucje pośrednictwa kredytowego.

Jednak uwaga! BIG może udzielić informacji o przedsiębiorcy osobie fizycznej lub innemu przedsiębiorcy, a o konsumencie – każdemu przedsiębiorcy, pod warunkiem że ma od niego upoważnienie. Dodatkowe informacje pochodzące z sektora bankowego dostępne są wyłącznie dla przedsiębiorcy na podstawie upoważnienia konsumenta lub przedsiębiorcy, którego dotyczą.

W przypadku ujawniania informacji gospodarczych o konsumencie biuro może również ujawnić informacje gospodarcze o zadłużeniu powstałym w związku z wykonywaną przez niego działalnością gospodarczą.

[srodtytul]... w trzech biurach[/srodtytul]

W Polsce działają trzy BIG. Są to: InfoMonitor Biuro Informacji Gospodarczej SA (akcjonariusze: Biuro Informacji Kredytowej SA, Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych SA i Związek Banków Polskich), Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej SA (akcjonariusz: osoba prywatna: Małgorzata Kaczmarski) oraz Europejski Rejestr Informacji Finansowej Biuro Informacji Gospodarczej SA (akcjonariusz: grupa kapitałowa Kruk SA). Nadzór nad wszystkimi biurami sprawuje Ministerstwo Gospodarki.

[srodtytul]Obciążenie nieruchomości[/srodtytul]

W niektórych sytuacjach ważna może być informacja, czy nieruchomość należąca do kontrahenta nie jest obciążona (np. gdy na działce będziemy stawiać inwestycję). Aby to sprawdzić, należy udać się do wydziału ksiąg wieczystych w sądzie rejonowym właściwym dla położenia nieruchomości. Istnieje też możliwość skorzystania z rejestru elektronicznego.

Rejestr ksiąg wieczystych jest jawny. Dlatego mając numer księgi wieczystej, możemy sami się dowiedzieć, czy nieruchomość nie została obciążona hipoteką, prawem dożywocia albo służebnościami. Opłata za odpis zwykły wynosi 30 zł, a za zupełny dwukrotnie więcej.

[ramka][b]Dane adresowe[/b]

Centralna Informacja Krajowego Rejestru Sądowego mieści się przy ul. Czerniakowskiej 100, 00-454 Warszawa. [/ramka]

[ramka][b]Czy kontrahent działa legalnie[/b]

Sprawdzenie wiarygodności firmy to także upewnienie się, czy w ogóle jest zarejestrowana. Można poprosić kontrahenta o przedstawienie aktualnego odpisu z KRS lub zaświadczenia z ewidencji działalności gospodarczej (osoba fizyczna lub spółka cywilna), odpisu decyzji o nadaniu numeru REGON i NIP, zaświadczenia z urzędu skarbowego o braku zaległości w uiszczaniu podatku dochodowego oraz z ZUS o niezaleganiu z odprowadzaniem składek na ubezpieczenie społeczne.

Możemy też sami zweryfikować informacje w KRS. Rejestr ten zawiera m.in. dane teleadresowe i określenie formy prawnej organizacji, czyli informacje niezbędne przy podejmowaniu współpracy. [/ramka]

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki

[link=mailto:s.gortynska@rp.pl]s.gortynska@rp.pl[/link]