Firmy, podobnie jak osoby prywatne, będą za to mogły skorzystać z informacji na temat środowiska, jakimi dysponują urzędy. Muszą się jednak liczyć z wyższymi opłatami za środowisko i częstszymi ingerencjami organizacji ekologicznych w postępowania środowiskowe.
[b]Od 15 listopada[/b] obowiązuje większość przepisów [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=289150]ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (DzU z 2008 r. nr 199, poz. 1227)[/link]. Jest to nowa regulacja, jednak część zawartych w niej przepisów znajdowała się wcześniej w prawie ochrony środowiska.
[srodtytul]Dwie decyzje środowiskowe[/srodtytul]
Przepisy są szczególnie ważne dla inwestorów, którzy muszą uzyskać decyzję środowiskową. Zostaną oni poddani procedurze środowiskowej dwu- krotnie – pierwsza ocena będzie przeprowadzana na etapie planowania przedsięwzięcia – dzięki temu uda się ustalić miejsce inwestycji czy przebieg tras (dróg, linii energetycznych czy rurociągów), tak by nie kolidowały z najcenniejszymi przyrodniczo terenami. Druga ocena zostanie wydana (jeśli okaże się niezbędna), kiedy będzie już gotowy szczegółowy projekt, a w nim zawarte konkretne rozwiązania. Przepisy zostały tak skonstruowane, że mimo podwójnej decyzji czas niezbędny na ich uzyskanie nie powinien się wydłużyć.
Jeśli projektowana inwestycja jest liniowa albo realizowana na terenach zamkniętych lub na morzu, właściwy do złożenia wniosku będzie nowy urząd –regionalna dyrekcja ochrony środowiska. Pozostałe przedsięwzięcia będą rozpatrywali wójtowie, burmistrzowie bądź prezydenci miast.
[srodtytul]Ekolodzy sprawdzą[/srodtytul]
Natomiast więcej kłopotów mogą mieć przedsiębiorcy z organizacjami ekologicznymi. Będą one mogły uczestniczyć na prawach strony w postępowaniach częściej niż do tej pory. Dotychczas miały do tego prawo, gdy uzasadniły swój interes w postępowaniu oraz zgłosiły chęć uczestnictwa w konkretnym terminie. Teraz ograniczenia te znikają. Tak więc organizacja ekologiczna będzie się mogła odwołać od decyzji, nawet gdy nie uczestniczyła w postępowaniu.
[srodtytul]Dostęp do informacji [/srodtytul]
Ważną dla firm nowością jest możliwość otrzymania informacji o środowisku i jego ochronie od organów administracji publicznej (są one rozproszone w różnych urzędach). Przedsiębiorca, a także każdy obywatel czy organizacja nie muszą przy tym wykazywać ani interesu prawnego, ani faktycznego. Organ ma obowiązek wydać je na wniosek. Ma to zrobić bez zbędnej zwłoki, ale nie później niż w ciągu miesiąca, a w skomplikowanych sytuacjach dwóch, od otrzymania wniosku.
Ustawa określa też, jakie informacje podlegają udostępnieniu, i podaje sytuacje, w których można odmówić takich danych, nawet jeśli urząd nimi dysponuje. Za wyszukanie i przekazanie niektórych informacji urzędy będą pobierać opłaty.
[srodtytul]Opłaty za korzystanie ze środowiska[/srodtytul]
W przyszłym roku przedsiębiorcy będą mogli się częściej posługiwać stawkami ryczałtowymi. Ułatwienia dotyczą choćby dużych aut spełniających normy EURO-4 i EURO-5. Po raz pierwszy pojawiły się stawki ryczałtowe dla pojazdów wolnobieżnych oraz maszyn i urządzeń napędzanych gazem propan-butan. Ryczałtowymi stawkami zostały też objęte łodzie i statki (w żegludze śródlądowej) oraz motocykle i motorowery.
[link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=288688]Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (DzU z 2008 r. nr 196 poz.1217)[/link] ustala też, w jaki sposób oblicza się należność za spaliny w tych pojazdach, w których nie przewidziano stawek ryczałtowych. Pośrednio wyjaśnienia te mogą pomóc również przy rozliczaniu tegorocznych opłat za spaliny.
W przyszłym roku firmy muszą się liczyć ze wzrostem opłat. Generalnie o 2,5 proc., czyli o poziom inflacji. Niektóre wzrosną bardziej. Najwięcej – kwoty płacone za wprowadzane do atmosfery gazy cieplarniane. Znaczący wzrost dotyczy też śmieci komunalnych składowanych na wysypiskach, a także odpadów segregowanych, co przełoży się na podwyżki stawek firm wywożących odpady.
Przedsiębiorcy pierwszy raz rozliczą się według nowych stawek za I półrocze 2009 r. do 31 lipca 2009 r.
[srodtytul]Azbest do marszałka, a nie do wojewody[/srodtytul]
Zmiana w nowelizacji [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=289252]rozporządzenia w sprawie wymagań w zakresie wykorzystania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (DzU z 2008 r. nr 200, poz. 1235)[/link], jest stosunkowo niewielka, ale ważna dla przedsiębiorców. Coroczną informację o wyrobach zawierających azbest (jeśli takie są w firmie bądź na nieruchomości, którą użytkuje) będą przekazywać nie wojewodzie, ale marszałkowi województwa albo, tak jak dotychczas wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta.
Przypominamy, że zaktualizowaną informację trzeba przedkładać do 31 stycznia każdego roku. Nowelizacja wejdzie w życie 25 listopada.
[ramka][b]Rtęć i toluen zakazane[/b]
Nowelizacja [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=287895]rozporządzenia w sprawie ograniczeń, zakazów lub warunków produkcji, obrotu lub stosowania substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz zawierających je produktów (DzU z 2008 r. nr 190, poz. 1163)[/link] wprowadza nowe regulacje dla rtęci i toluenu.
Zakazuje ona wprowadzania do obrotu oraz stosowania toluenu w klejach i farbach znajdujących się w pojemnikach aerozolowych przeznaczonych do sprzedaży dla konsumentów. Ten związek nie może wystąpić jako substancja lub składnik preparatu w stężeniu równym lub większym niż 0,1 proc.
Nowe przepisy mówią też o zakazie wprowadzania rtęci w termometrach lekarskich i niektórych innych (a także w innych urządzeniach pomiarowych przeznaczonych dla konsumentów) od 3 kwietnia 2009 r., natomiast jeszcze do 4 października 2009 r. będzie można sprzedawać klientom rtęciowe barometry.[/ramka]