To wnioski z [b]wyroku WSA w Krakowie z 10 września 2008 r. (I SA/Kr 59/07)[/b].

Organ podatkowy po bezskutecznej próbie przeprowadzenia egzekucji z majątku spółki orzekł na podstawie art. 116 ordynacji podatkowej o odpowiedzialności byłego członka zarządu za zobowiązania spółki: za lipiec, sierpień i wrzesień 2002 r.

Podatnik w odwołaniu od tej decyzji argumentował, że w tych miesiącach nie był jeszcze członkiem zarządu spółki, gdyż stał się nim dopiero w wyniku prawomocnego wpisu do KRS, a więc 18 listopada 2002 r. Organ odwoławczy utrzymał jednak w mocy decyzję, wskazując, że zgodnie z art. 201 § 4 kodeksu spółek handlowych członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, co w konkretnej sprawie miało miejsce 6 sierpnia 2002 r. Natomiast dokonanie wpisu do KRS ma jedynie charakter deklaratoryjny, a więc potwierdzający istniejący już stan rzeczy.WSA uchylił zaskarżoną decyzję. Sąd podkreślił, że odpowiedzialność za zobowiązania spółki można przenieść na członka zarządu jedynie po spełnieniu łącznie dwóch przesłanek, tj. gdy zobowiązanie powstało w okresie pełnienia funkcji członka zarządu oraz gdy egzekucja z majątku spółki okazała się w całości bezskuteczna.

Zdaniem sądu w tej sprawie przesłanki te nie zostały wykazane. Sąd przypomniał, że organ drugiej instancji zobowiązany jest do merytorycznego rozpatrzenia sprawy, a w tym wypadku decyzja odwoławcza została wydana wyłącznie na podstawie faktów ustalonych we wcześniejszym postępowaniu, co narusza zasadę dwuinstancyjności postępowania.

[i]Katarzyna Daniel, Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Justyna Bielik - konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Za zaległości podatkowe spółek kapitałowych odpowiadają obecni oraz byli członkowie zarządu. Art. 116 ordynacji podatkowej wyraźnie wskazuje, że odpowiedzialność obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, które powstały „w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu”. Tym samym za zaległości podatkowe spółki nie powinni odpowiadać ci członkowie zarządu, którzy ani nie pełnili faktycznie swojej funkcji, ani nie mieli możliwości wykonywania swoich obowiązków. Taka interpretacja wynika z literalnego brzmienia przepisów oraz wykładni celowościowej; trudno bowiem uznać za zasadne pociąganie do odpowiedzialności osoby, która nie miała wpływu na działalność spółki, a tym samym powstanie zaległości podatkowej. Należy jednak pamiętać, że praktyka sądowa zna bardziej restrykcyjne rozumienie pojęcia „pełnienie funkcji”. Przykładowo [b]WSA w Krakowie w wyroku z 12 października 2007 r. (I SA/Kr 139/06) [/b]zauważył, że „pełnić obowiązki oznacza otrzymać legitymację do tego, aby realizować wszystkie czynności związane z pełnioną funkcją.

Jest to kompetencja do realizowania funkcji członka zarządu przez określony czas”.

Pozostaje jeszcze kwestia ujawnienia w KRS nazwisk wybranych członków zarządu, a także ujawnienie odwołania takiej osoby z pełnionej przez nią funkcji. Na gruncie prawa handlowego znaczną część zdarzeń gospodarczych związanych z organizacją i działaniem spółki kreuje właśnie wpis w KRS. Nie zalicza się tu jednak wpisu członka zarządu. [b]WSA w Gliwicach w wyroku z 2 stycznia 2008 r. (III SA/Gl 1264/07) [/b]wskazał, że „skutek materialnoprawny w postaci powstania i ustania stosunku członkostwa w zarządzie spółki następuje w drodze wyboru i rezygnacji lub odwołania niezależnie od tego, czy zostało ono ujawnione poprzez wpis do rejestru, czy też nie”. Reasumując, rozstrzygnięcie sprawy zależy od dokładnego ustalenia stanu faktycznego, m.in. tego, czy strona faktycznie pełniła funkcję członka zarządu.[/ramka]