Potwierdził to [b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 19 lutego 2008 r. (I SA/Kr 411/07).[/b]

Spór dotyczył polskiej spółki, która udzieliła pożyczki podmiotowi z Holandii. Umowę zawarto przed 1 stycznia 2007 r. W momencie zawierania umowy pożyczki środki finansowe przeznaczone na jej udzielenie były ulokowane na rachunku bankowym spółki w polskim banku. Po zawarciu umowy spółka złożyła wniosek o interpretację przepisów ustawy o PCC. Jej zdaniem pożyczka nie była opodatkowana. Organy podatkowe uznały, że stanowisko spółki jest nieprawidłowe.

W skardze spółka powołała się na art. 1 ust. 4 ustawy o PCC, zgodnie z którym podatek ten stosuje się – co do zasady – wyłącznie do transakcji, których przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Polski lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Polski. Zdaniem skarżącej w opisanym stanie faktycznym przedmiotem pożyczki były prawa majątkowe wykonywane w Holandii, a więc poza terytorium Polski.

Spółka powołała się też na art. 2 pkt 4 ustawy o PCC. Przepis ten stanowi, że PCC – z pewnymi wyjątkami nieistotnymi dla sprawy – nie jest nakładany na transakcje, które są objęte zakresem opodatkowania VAT (mówiąc ściślej, chodzi o transakcje opodatkowane VAT lub od tego podatku zwolnione). Spółka podkreśliła, że pożyczka udzielona podmiotowi holenderskiemu jest objęta regulacjami VAT-owskimi obowiązującymi w Holandii. Decydują o tym przepisy o miejscu świadczenia usług, które determinują kraj ich opodatkowania. Zgodnie ze wspólnotowymi regułami opodatkowania VAT (art. 27 ust. 3 w zw. z art. 27 ust. 4 pkt 4 ustawy o VAT) miejscem świadczenia usług finansowych jest siedziba lub stałe miejsce prowadzenia działalności usługobiorcy. W omawianym przypadku siedziba usługobiorcy (pożyczkobiorcy) była w Holandii. Zgodnie z przepisami holenderskimi usługa finansowa, jaką jest pożyczka, podlega – co do zasady – zwolnieniu od VAT. Zdaniem spółki okoliczność, że pożyczka była objęta holenderskim VAT, pozwala uznać ją za zwolnioną od PCC na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

Spółka podkreślała, że przez czynności objęte VAT (i dlatego zwolnione od PCC) należy rozumieć te, które podlegają VAT w którymkolwiek z państw członkowskich UE (w tym m.in. w Holandii). Przypomnijmy, że aż do 1 stycznia 2007 r. pogląd ten nie miał jednoznacznego oparcia w ustawie o PCC. Dopiero z początkiem 2007 r. wszedł w życie art. 1a pkt 7, w którym wprost stwierdzono, że przez podatek od towarów i usług należy rozumieć nie tylko VAT polski, ale także VAT obowiązujący w którymkolwiek z państw członkowskich.

Krakowski WSA uchylił decyzję izby skarbowej. Podkreślił jednak, że aprobuje tylko część poglądów wyrażonych w skardze.

Sąd odrzucił stanowisko, że przedmiotem pożyczki były prawa majątkowe wykonywane za granicą. Uznał bowiem, że z samej definicji umowy pożyczki zawartej w art. 720 § 1 k.c. wynika, że jej przedmiotem mogą być tylko rzeczy, do których zalicza się także pieniądze. Jednocześnie, w momencie zawierania umowy pożyczki, pieniądze na nią przeznaczone znajdowały się na rachunku spółki w polskim banku. Dlatego też, zdaniem sądu, podstawą zwolnienia od PCC nie mógł być art. 1 pkt 4 ustawy o PCC.

Sąd zgodził się jednak, że pożyczka była zwolniona na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC. Dla zastosowania tego zwolnienia wystarczy wykazać, że transakcja jest objęta zakresem stosowania VAT (opodatkowana tym podatkiem lub od niego zwolniona) w którymkolwiek z państw UE. Zdaniem sądu zasada ta dotyczyła również stanu prawnego obowiązującego przed 1 stycznia 2007 r., tj. przed dodaniem pkt 7 do art. 1a ustawy o PCC. Ten pogląd został już wyrażony w [b]wyroku WSA w Warszawie z 7 marca 2007 r. (III SA/Wa 2208/06)[/b].

W omawianej sprawie przesłanka zwolnienia była zatem spełniona, bowiem transakcja była objęta regulacjami VAT-owskimi, obowiązującymi w Holandii.

[ramka][b]Lepiej pożyczać w Unii [/b]

Wyrok krakowskiego WSA potwierdza, że zwolnienie, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, dotyczy także tych transakcji, które są objęte regulacjami VAT obowiązującymi w innych krajach UE oraz że ta zasada miała zastosowanie również przed 1 stycznia 2007 r. Nie mniej ważna, za to mniej korzystna dla podatników, jest konkluzja składu sędziowskiego, że przedmiotem pożyczki mogą być tylko rzeczy (przede wszystkim pieniądze), a nie prawa majątkowe. Pogląd ten uniemożliwia podatnikom przedstawianie pożyczki jako transakcji mającej za przedmiot prawa majątkowe wykonywane za granicą. W efekcie, jeżeli polski pożyczkodawca udziela pożyczki podmiotowi zagranicznemu ze środków zgromadzonych w Polsce, to nie może uwolnić się od podatku na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o PCC. Ta niedogodność ma praktyczne znaczenie w tych sytuacjach, w których pożyczkodawca nie może skorzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC. Przypomnijmy, że zwolnienie to może być stosowane wyłącznie wtedy, gdy pożyczka jest udzielana podmiotowi z UE. Gdyby pożyczka została udzielona podmiotowi spoza UE (np. ze Stanów Zjednoczonych), to – w świetle wyroku krakowskiego WSA – polski pożyczkodawca musiałby zapłacić PCC.[/ramka]

[i]Autor jest doradcą podatkowym w zespole zarządzania wiedzą podatkową PricewaterhouseCoopers[/i]