Część funduszu socjalnego przechodzi do nowej firmy wraz z transferowanymi osobami

Potwierdził to Sąd Najwyższy z wyroku z 22 lutego 2008 r. (V CSK 437/07).

Odmienne stanowisko w tej kwestii zajęły sądy I i II instancji w sprawie, jaką przeciwko Miejskiemu Przedsiębiorstwu Energetyki Cieplnej Termal w Lublinie wniosło wojewódzkie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej SA w Legnicy (PEC).

W lipcu 2005 r. PEC przejął jeden z zakładów należących do Termalu. Między zainteresowanymi powstał spór co do charakteru prawnego tego przejęcia. Termal rozwiązał umowy o pracę z pracownikami zakładu przejmowanego przez PEC. Dla utrzymania dotychczasowych miejsc pracy zawierali oni nowe angaże z przejmującym PEC. W związku ze zwolnieniami Termal wypłacił im ekwiwalenty za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe oraz inne świadczenia.

Niektórzy pracownicy wystąpili przeciwko PEC i Termalowi do sądu o ustalenie, że było to przejęcie części zakładu pracy w rozumieniu art. 23

1

k.p. Sąd pracy zgodził się z tym. W konsekwencji – zgodnie z art. 7 ust. 3b ustawy z 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – środki zakładowego funduszu świadczeń socjalnych Termalu w części przypadającej na pracowników przejętych przez PEC mają zwiększyć zfśs PEC. W myśl art. 7 ust. 3c ustawy zasady podziału środków pieniężnych między zakładami określa porozumienie pracodawców. Chodzi o równowartość odpisu podstawowego, obciążającego pracodawcę przekazującego, a dotyczą one roku, w którym następuje przejście zakładu pracy.

Porozumienie o przekazaniu pieniędzy z zfśs PEC i Termal zawarły w sierpniu 2006 r. Nie określono w nim jednak daty przekazania środków. Zgodnie z art. 7 ust. 3c ustawy z 1994 r. w takim wypadku, jeśli strony nie ustaliły inaczej, następuje to w ciągu 30 dni od przejścia części zakładu pracy.

Ze względu na spór, którego z pracodawców mają obciążyć koszty ekwiwalentów za urlop i innych świadczeń pracowniczych wypłaconych w związku z rozwiązaniem umów o pracę, Termal nie przekazał pieniędzy do zfśs PEC. PEC wystąpił przeciwko niemu o ich zasądzenie. Chodziło o 203 tys. zł z odsetkami od wniesienia pozwu, czyli od grudnia 2006 r. Z kolei Termal zgłosił w tej sprawie zarzut potrącenia wypłaconych przez niego świadczeń pracowniczych na ponad 290 tys. zł.

Sąd I instancji oddalił żądanie PEC. Uznał, że środki, których firma się dopomina, nie stanowią jej własności, a więc nie ma ona tzw. legitymacji czynnej do występowania o nie. PEC przegrał także przed sądem II instancji. W tym stanie rzeczy PEC wniósł przeciwko Termalowi powództwo o nakazanie mu wykonania obowiązku ustawowego, tj. wynikającego z art. 7 ustawy o zfśs, ale sąd zawiesił postępowanie w tej sprawie do ostatecznego rozstrzygnięcia relacjonowanego tu sporu.

W skardze kasacyjnej PEC argumentował, że podstawą jego żądania jest stosunek zobowiązaniowy łączący go z Termalem, którego źródłem jest art. 7 ustawy o zfśs. Jej adwersarz przekonywał przed Sądem Najwyższym, że nie doszło do przejęcia przez PEC części zakładu w rozumieniu art. 23

1

k.p., a więc żądanie przekazania tej firmie części środków zfśs jest bezpodstawne.

SN uchylił zaskarżony wyrok i przekazał spór do ponownego rozpatrzenia. Sędzia Mirosław Bączyk dziwił się, że w takiej sprawie związki zawodowe nie skorzystały z możliwości zgłoszenia interwencji ubocznej, bo przecież chodzi o środki bezpośrednio przeznaczone dla załogi. Zaznaczył, że chodzi w niej ewidentnie o przejęcie części zakładu pracy w rozumieniu art. 23

1

k.p., a jedną z konsekwencji tego jest obowiązek przekazania przez dotychczasową firmę przejmującej firmie odpowiedniej części pieniędzy zfśs.

– Legitymacja czynna zakładu przejmującego w sprawach dotyczących zfśs, czyli możliwość występowania z roszczeniami do sądu, została przesądzona w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych SN – tłumaczył sędzia Bączyk. – Przesądzone zostało również to, że zakład pracy jest właścicielem, a nie np. depozytariuszem środków zfśs, choć obowiązują go ograniczenia w dysponowania nimi – dodał sędzia. Według SN między przekazującym i przejmującym powstaje stosunek obligacyjny, zobowiązaniowy. Może on powstać także z mocy ustawy, w tym wypadku art. 7 ustawy o zfśs.

– Nie oznacza to jeszcze – mówił sędzia – że PEC dostanie całą dochodzoną kwotę. Sąd apelacyjny musi zastanowić się, czy w tym wypadku wchodzi w rachubę potrącenie z dochodzonej kwoty roszczeń Termalu wobec PEC.