Pracodawca na kilka miesięcy wyjeżdża za granicę. Co ma zrobić, aby nie paraliżować funkcjonowania firmy, przynajmniej w sprawach pracowniczych? Czy ktoś może czasowo wykonywać za niego czynności z zakresu prawa pracy? – pyta czytelnik.
Rozwiązanie jest proste. Przewiduje je art. 31 k.p. Przepis ten pozwala na wyznaczenie przez pracodawcę np. innej osoby fizycznej, która będzie zajmować się wówczas wszelkimi sprawami z tego zakresu.
To wyznaczenie zaś przybiera formę: zawarcia z daną osobą fizyczną albo angażu, w którego spektrum będzie wchodziła realizacja wszystkich bądź tylko ściśle określonych czynności z zakresu prawa pracy, albo zawiązanie z nią umowy cywilnoprawnej o tym zakresie przedmiotowym.
Dopuszczalne jest też udzielenie jej pełnomocnictwa:
- ogólnego – do wszystkich czynności z zakresu prawa pracy,
- szczególnego – do pewnej jednostkowej czynności albo
- rodzajowego – do pewnej kategorii tych czynności. Zezwala na to art. 98 kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 kodeksu pracy (>patrz przykłady pełnomocnictw 1 i 2 ).
Kogo wyznaczyć
Reprezentantem może być dowolna osoba nawet spoza załogi. Przy wyborze takiego przedstawiciela należy być jednak ostrożnym. Wszelkie bowiem podjęte przez niego czynności, w tym przypadku z szeroko pojętego zakresu prawa pracy (a więc obejmujące czynności nie tylko te wskazane w kodeksie pracy, ale także w innych ustawach, aktach wykonawczych i innych opartych na ustawie dokumentach, np. statutach, czy regulaminach), wywołają skutki bezpośrednio dla mocodawcy, czyli zatrudniającego (art. 95 § 2 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Zakładając oczywiście, że konkretna czynność prawna została dokonana w granicach umocowania. Musi to być zatem ktoś naprawdę zaufany i kompetentny, aby nie doszło do zaniedbań.
Gdy jednak reprezentant pracodawcy przekroczy granice umocowania, podjęta przez niego czynność nie wywoła żadnego skutku prawnego. Przykładowo jeżeli z treści pełnomocnictwa nie będzie wynikało, że przedstawiciel może nakładać na załogę kary porządkowe, wymierzenie przez niego takiej sankcji nie wywoła skutku prawnego.
Każdy robi co innego
Nie ma także przeszkód, aby zatrudniający wyznaczył do dokonywania w jego imieniu czynności z zakresu prawa pracy kilka osób z odmiennym umocowaniem. Przykładowo jedna z nich będzie upoważniona tylko do nawiązywania i rozwiązywania stosunków pracy, druga zaś – wyłącznie do nakładania kar porządkowych. Podkreślić również należy, że wola osoby dokonującej czynności w imieniu szefa może być wyrażona przez każde zachowanie, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny (art. 60 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).
Ważne! Jeżeli określone unormowania kodeksu pracy i akty pozakodeksowe inaczej określają zdolność pracodawców do pewnych czynności i reguły ich dokonywania za nich, wtedy stosuje się przepisy szczególne, a nie art. 31 k.p.
Autorka pomija w tym artykule wszelkie zagadnienia dotyczące wykonywania czynności z zakresu prawa pracy za zatrudniającego będącego jednostką organizacyjną.
—Anna Borysewicz, adwokat
podstawa prawna: art. 31 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1502 ze zm.)
podstawa prawna: art. 60, 95 § 2 oraz art. 98 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 380 ze zm.) w zw. z art. 300 k.p.
