Takie reguły dla umów zawieranych na odległość przy wykorzystaniu telefonu wynikają z ustawy o prawach konsumenta (DzU z 2014 r., poz. 827). Jej przepisy wyraźnie wskazują, że w przypadku gdy przedsiębiorca kontraktuje się z konsumentem w celu zawarcia umowy (umowy na odległość), ma obowiązek poinformować o charakterze rozmowy (jej celu) przed przejściem do samej propozycji oraz podać swoje dane identyfikacyjne lub dane osoby, w imieniu której dzwoni.
Ponadto sprzedawca zobowiązany jest potwierdzić treść proponowanej umowy na tzw. trwałym nośniku. Może to być papier albo inny materiał (np. płyta CD/DVD, pendrive, karta pamięci, dysk twardy) lub narzędzie (e-mail dający się zapisać na twardym dysku) umożliwiające konsumentowi bądź przedsiębiorcy przechowywanie informacji w sposób dający dostęp do nich przez czas odpowiedni do celów, jakim służą (np. przez dwa lata od zawarcia umowy w celu skorzystania z prawa do reklamacji). Istota trwałego nośnika jest taka, że powinna pozwalać na odtworzenie informacji w niezmienionej postaci – bez ingerencji podmiotu, który był ich twórcą. Dlatego trwałym nośnikiem nie jest np. strona internetowa przedsiębiorcy.
Wracając do skuteczności zawarcia umowy, to za taką będzie mogła zostać uznana, jeżeli klient po otrzymaniu treści umowy, utrwalonej na tym trwałym nośniku, wyrazi na nią zgodę na papierze (trwałym nośniku) i przekaże ją przedsiębiorcy. Oznacza to, że nie jest możliwe zawarcie umowy wyłącznie na podstawie zgody wyrażonej przez konsumenta w trakcie toczonej rozmowy telefonicznej ze sprzedawcą – inicjatorem transakcji.
PRZYKŁAD
Przedstawiciel firmy medycznej dzwoni do pana Jana z propozycją pakietu medycznego. W trakcie rozmowy telefonicznej, która ma miejsce 15 czerwca, przedstawia warunki umowy. Pan Jan wyraża na nie zgodę. Jednak do zawarcia umowy jeszcze nie dochodzi. Po zakończeniu połączenia konsultant przesyła treść proponowanej umowy na pozyskany w trakcie rozmowy adres e-mail pana Jana. Ten po zapoznaniu się z treścią umowy, dwa dni później, tj. 17 czerwca – również za pomocą poczty elektronicznej – przesyła zgodę na nabycie zaproponowanego mu pakietu medycznego. Zgodnie z przepisami dopiero od tego momentu umowę można uznać za skutecznie zawartą.
Brzmienie przepisów
Zgodnie z art. 20 ustawy o prawach konsumenta, jeżeli przedsiębiorca kontaktuje się z konsumentem przez telefon w celu zawarcia umowy na odległość, ma obowiązek na początku rozmowy poinformować konsumenta o tym celu, a ponadto podać identyfikujące go dane oraz dane identyfikujące osobę, w imieniu której telefonuje.
Jeżeli przedsiębiorca proponuje konsumentowi zawarcie umowy przez telefon, ma obowiązek potwierdzić treść proponowanej umowy utrwaloną na papierze lub innym trwałym nośniku. Oświadczenie konsumenta o zawarciu umowy jest skuteczne, jeżeli zostało utrwalone na papierze lub innym trwałym nośniku po otrzymaniu potwierdzenia od przedsiębiorcy.
