Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Z powodu przejściowych kłopotów finansowych chciałbym ją zawiesić. Czy w okresie zawieszenia muszę nadal płacić składki ZUS? Jeśli nie, to czy mam w ZUS złożyć jakiś wniosek? Czy mogę za pół roku ponowić wniosek o zawieszenie bez konsekwencji finansowych? – pyta czytelnik.
Zgodnie z art. 14a ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Przepis ust. 1b dopuszcza zawieszenie zarówno na czas oznaczony w dniach, miesiącach albo miesiącach i dniach. Z ust. 3 tego artykułu wynika zaś, że w czasie zawieszenia działalności przedsiębiorca nie może jej wykonywać i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Takie zawieszenie następuje na wniosek przedsiębiorcy.
Natomiast zgodnie z art. 36a ust. 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych za okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca będący płatnikiem składek wyłącznie za siebie nie musi składać deklaracji rozliczeniowej oraz opłacać składek na ubezpieczenia społeczne przewidzianych w tej ustawie. Wznowienie zaś działalności nie wymaga ponownego zgłoszenia do ubezpieczenia.
Z korelacji tych przepisów wynika więc niezbicie, że w czasie zawieszenia nie ma obowiązku opłacania składek społecznych, jeśli jest to działalność prowadzona w formie jednoosobowej firmy. W praktyce zatem ten przywilej dotyczy tylko przedsiębiorców, którzy nie zatrudniają pracowników.
ZUS w piśmie z 5 maja 2011 r. (DI/200000/451/ 273/2011) wskazał, że zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej powoduje ustanie obowiązku ubezpieczeń społecznych dopiero od dnia, w którym rozpoczyna się to zawieszenie do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności.
Aby w tym czasie nie płacić składek, nie trzeba składać żadnych wniosków w ZUS. Przedsiębiorca, który zamierza zawiesić działalność, a tym samym nie płacić składek, musi ten fakt zgłosić w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Tę informację przekazuje przy wykorzystaniu formularza CEIDG-1. Taki wniosek może złożyć online za pośrednictwem strony internetowej: https://prod.ceidg.gov.pl/ceidg.cms.engine, jak również w urzędzie gminy – osobiście lub listem poleconym (w takim przypadku własnoręczność podpisu wnioskodawcy poświadcza notariusz).
Po złożeniu tego wniosku CEIDG powiadamia o zawieszeniu działalności urząd skarbowy oraz ZUS. Dlatego przedsiębiorca nie musi składać żadnych dodatkowych dokumentów w tych urzędach. Podobnie jest, gdy biznesmen zdecyduje się wznowić działalność. Wówczas składa jedynie wniosek do CEIDG, a o wznowieniu sam nie informuje ani ZUS, ani urzędu skarbowego. Te instytucje dostaną dane właśnie z CEIDG.
W przepisach nie ma żadnych ograniczeń dla przedsiębiorcy, który za jakiś czas (np. za pół roku) wznowi działalność, a następnie po pewnym czasie ponownie ją zawiesi. Również i w takim przypadku przy czasowym braku aktywności biznesowej nie trzeba opłacać składek ZUS.
Marcin Nagórek, radca prawny
podstawa prawna: art. 14a ust. 1, ust. 1b, ust. 3, ust. 5, ust. 6 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 584 ze zm.)
podstawa prawna: art. 36a ust. 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 121)