Rz: W upalny dzień (powyżej ?25 stopni C) pracodawca powinien zapewnić pracującym na otwartej przestrzeni zimne napoje. Co to w praktyce oznacza? Czy wystarczy niegazowana woda mineralna wzbogacona w mikroelementy ?i sole mineralne? A może zamiast niej wolno podać słodki napój gazowany lub bezalkoholowy podpiwek lub kwas chlebowy?
Danuta Rutkowska:
Prawo nie precyzuje, czy to ma być woda gazowana, niegazowana, sok czy inny rodzaj napoju. Przepisy nakładają jedynie obowiązek zapewnienia pracownikom „napojów" ?w ilości zaspokajającej potrzeby pracowników. Mają być odpowiednio zimne lub gorące, w zależności od warunków wykonywania pracy. Dla pracy w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25 stopni C, np. piekarniach czy zakładach ceramiki budowlanej napoje powinny być wzbogacone w sole mineralne i witaminy. Ponadto pracodawca ma ustalić zarówno stanowiska pracy, na których zatrudnieni powinni otrzymywać napoje, jak i szczegółowe zasady ich wydawania. Taką listę szef uzgadnia w porozumieniu ?z zakładowymi organizacjami związkowymi. Jeśli w firmie ich nie ma, wydaje taki wykaz po wcześniejszym uzyskaniu opinii przedstawicieli załogi.
Jaką wodę przedsiębiorca powinien wybrać? Czy są jakieś wymogi dotyczące zawartości poszczególnych mikroelementów?
Najlepiej wybrać wodę średnio- lub wysokozmineralizowaną. Pocąc się, tracimy przecież sole mineralne, niezwykle cenne dla prawidłowego funkcjonowania orga-?nizmu. W razie ich deficytu może dojść do zaburzeń elektrolitowych. Specjaliści wyliczyli, że pracując w pod-?wyższonej temperaturze ?w biurze, wydalamy około pół litra potu. Ale już podczas pracy fizycznej, w ciągu ośmiu godzin, jest to strata rzędu trzech litrów. Wówczas ubytek soli w postaci chlorku sodowego może sięgać 10–20 g. Ważne jest zatem, aby nie dopuścić do odwodnienia organizmu, ?a straty w postaci wypoconych minerałów na bieżąco uzupełniać, pijąc wodę mineralną i soki.
Czy są jakieś parametry dotyczące schłodzenia napojów? Jaką temperaturę powinien mieć zimny napój?
Napoje powinny być „odpowiednio zimne". To wszystko, co mówią na ten temat przepisy. Natomiast przy pracach na otwartej przestrzeni w temperaturze otoczenia poniżej 10 stopni C powinny to być napoje „odpowiednio gorące".
Czy takie same obowiązki pole-?gające na zapewnieniu np. zim-?nych napojów ma przedsiębiorca wobec zatrudnionych na innych podstawach, np. zleceniobiorców czy wykonujących umowy ?o dzieło?
Zgodnie z art. 304 k.p. pracodawca powinien zapewnić bezpieczne ?i higieniczne warunki pracy również osobom fizycznym, zatrudnionym na innej podstawie. Oprócz zleceniobiorców czy wykonawców dzieła chodzi także o osoby prowadzące w zakładzie bądź w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą, studentów czy uczniów (niepracowników) odbywających praktyki. Osoby te muszą mieć tak sam dostęp do napojów jak ich koledzy zaangażowani na etatach.
—rozmawiała Anna Abramowska