Dobra wiadomość dla przedsiębiorców, którzy korzystają z usług tzw. wirtualnych biur. We wtorek Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt II FSK 3549/13) uznał, że fiskus nie ma prawa odmówić nadania NIP firmie, która w zgłoszeniu podała adres wirtualnego biura. O tym, że takie firmy mają duże problemy przy rejestracji działalności, „Rz" pisała we wrześniu ub.r.

W sprawie rozstrzyganej przez NSA organy podatkowe odmówiły nadania NIP spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Stwierdziły, że zgłoszenie identyfikacyjne NIP-2 nie spełnia wymogów, bo nie zawiera dokładnego adresu siedziby, tj. numeru lokalu. Umowa najmu w rzeczywistości dotyczy wirtualnego biura, czyli użyczenia adresu w celu rejestracji spółki oraz odbioru korespondencji.

Urząd chce gwarancji

W ocenie urzędników miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika jest tam, gdzie zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem. Nie można wskazać adresu bez skonkretyzowania numeru lokalu. Jest to przecież niezbędne do skutecznego doręczenia pism, czynności sprawdzających czy kontroli.

Fiskus uważał, że takiej gwarancji nie daje lokal, na którego drzwiach w różnych dniach umieszczano oznaczenia różnych spółek mających tam siedzibę. Spółka nie zgadzała się z taką interpretacją przepisów. Odmowę zaskarżyła i wygrała, najpierw przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Łodzi, a teraz przed NSA.

WSA uznał, że adres podany przez firmę był wystarczający do nadania NIP. Z przepisów nie wynika bowiem, że adres spółki musi zawierać oprócz miejscowości, ulicy i jej numeru również numer lokalu.

Racje fiskusa nie przekonały też sądu kasacyjnego. Zauważył, że spółka nie wskazała tylko adresu do doręczeń. Nie był to też adres fikcyjny. Podatniczka dysponowała tytułem prawnym do lokalu. Poza tym podlega to weryfikacji podczas rejestracji spółki.

W ocenie NSA sama procedura nadania NIP nie daje możliwości badania, czy lokal nadaje się do prowadzenia działalności. Jak zauważył sąd, organy podatkowe potraktowały je jak postępowanie o zezwolenie. A jest to typowe postępowanie rejestracyjne.

Ochrona swobody

– Postępowanie o nadanie NIP nie może się stać narzędziem kontroli prewencyjnej i ograniczania swobody działalności gospodarczej – podkreślała sędzia Nina Półtorak.

Sąd zauważył, że to właśnie nadanie NIP otwiera fiskusowi możliwość kontrolowania podatnika. Na kontrolę prewencyjną zgody nie dał. Wyrok jest prawomocny. Skarbówce nie będzie już tak łatwo odmówić nadania NIP.

Opinia dla „Rz"

Dariusz ?Malinowski, doradca podatkowy, partner w KPMG

Przedsiębiorcy mogą dowolnie wybierać miejsce, w którym zamierzają prowadzić działalność. Obecnie wielu decyduje się ?na tzw. wirtualne biura. Niestety, zdarza się, że organy podatkowe odmawiają nadania im NIP, kwestionując prawidłowość zgłoszenia identyfikacyjnego, np. ze względu na brak wskazania numeru lokalu. Taka praktyka jest nieuzasadniona. Korzystanie z wirtualnego biura, ?w którym siedzibę mają również inne spółki, nie jest zabronione przez prawo. Ponadto skoro przedsiębiorca ma umowę najmu wirtualnego biura i zarejestrował prowadzoną działalność pod tym właśnie adresem, organ podatkowy nie powinien tego kwestionować. Wyrok NSA należy oceniać pozytywnie i mieć nadzieję, że przyczyni się on do zmiany stanowiska organów podatkowych w tym zakresie.