Długi weekend majowy tuż-tuż. Ci, którzy chcieliby w ostatniej chwili zdecydować się na krótki wypoczynek, mają niewiele czasu na sporządzenie wniosku. Jednak samo złożenie pisma nie wystarczy, aby wybrać się do Egiptu czy nad Świder. Niezbędna jest uprzednia zgoda szefa na takie leniuchowanie. Podwładny nie wymusi na nim wolnego, którego nie było w planach. Jedynie dwa dni na opiekę nad dzieckiem etatowiec ma prawo wziąć w dowolnym czasie. To wystarczy, aby zapewnić sobie kilka dni sąsiadujących z majowymi świętami bez firmowych zajęć.
Klasyczny wypoczynek/ Cztery dni z puli roszczeniowej
Jeśli w firmie istnieje harmonogram urlopów i majowego wolnego nie uwzględniono w nim wcześniej, szef ma prawo odmówić udzielenia urlopu. Co więcej, podwładny, któremu pracodawca nie podpisał takiego wniosku, nie wymusi na nim zgody na wydłużoną majówkę, nawet jeśli złoży podanie o wybranie swojej czterodniowej puli na żądanie. W wyjątkowych sytuacjach szef może nie zaakceptować udzielenia nawet takiej formy. Tak będzie, gdy np. niezaplanowana nieobecność podwładnego uniemożliwiłaby normalny tok pracy w zakładzie. Wówczas przełożony ma prawo odmówić etatowcowi, a jego decyzji nie można traktować jako ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracodawcy.
Urlop na żądanie nie jest więc bezwzględną przepustką do okołoświątecznego wolnego. Pracownik rozpocznie urlop – także wybierany w tym trybie – jeśli o jego absencji wie szef i nie sprzeciwił się temu. Każdego urlopu wypoczynkowego (bieżącego, zaległego, wybieranego w trybie art. 1672 k.p.) udziela pracodawca. Samowolne rozpoczęcie wolnego stanowi nieusprawiedliwioną nieobecność, która może uzasadniać dyscyplinarne rozstanie z urlopowiczem.
Czasem warto jednak przychylić się do prośby podwładnego i zgodzić się na kilkudniowe nieplanowane wakacje. Szczególnie jeśli wnioskujący o nie ma uzbieraną pokaźną pulę wypoczynku. Co prawda zaległości urlopowych trzeba pozbyć się do końca września, ale lepiej wcześniej rozpocząć ich redukcję. Warto pamiętać, że za nieudzielanie urlopów wypoczynkowych w terminie na pracodawcę, a w zasadzie na osobę odpowiedzialną za dawanie takiego wolnego w jego imieniu, może być nałożona grzywna nawet do 30 tys. zł.
wady
- ?urlop zaburza prawidłowy tok pracy w firmie
- ?reorganizacja planu urlopów i zamierzeń wakacyjnych innych osób
korzyści
- redukcja zaległego urlopu
- ?brak konieczności tworzenia rezerw na wypłatę ekwiwalentów ?za niewykorzystany w naturze wypoczynek
- ?niższe koszty rozstania z etatowcem
- ?wypoczęty pracownik jest bardziej wydajny
- ?w razie konieczności szef może odwołać z wczasów
Dwa dni opieki nad dzieckiem
Jedynym wolnym, którego wykorzystania pracownik może oczekiwać w każdej, dogodnej dla siebie chwili, są dni na opiekę nad dzieckiem. Ale dotyczy to tylko tego, kto wychowuje dziecko w wieku do 14 lat. Ma wtedy prawo do dwóch dni zwolnienia od pracy w ciągu roku kalendarzowego, zachowując przy tym wynagrodzenie (art. 188 k.p.). Ponieważ wolne to należy się z racji każdego pracowniczego zaangażowania, to równoległy etat w tej samej firmie nie zwalnia szefa z dania dwóch dni na dziecko z każdej umowy. Należą się one także wtedy, gdy współmałżonek przebywa w tym czasie na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim czy wychowawczym.
Czas ten umożliwia rodzicowi załatwienie spraw związanych z pieczą nad potomkiem (np. wizyta u lekarza). Jest to zwolnienie celowe i nie jest częścią urlopu wypoczynkowego. Przepisy nie uzależniają terminu skorzystania z tego przywileju od zgody pracodawcy, a więc decydują tu potrzeby pracownika.
Aby jednak dostał takie wolne, powinien złożyć na piśmie odpowiedni wniosek. Konieczne też będzie oświadczenie o zamiarze lub o braku zamiaru korzystania z uprawnień rodzicielskich 1891 k.p. W oświadczeniu pracownik formułuje nie tylko chęć skorzystania z tych praw, ale też opowiada się, czy drugi rodzic będzie to robił, a jeśli tak, to w jakim wymiarze (np. rodzice dzielą się opieką po połowie).
Jeżeli podwładny nie dopełni tych formalności, niewykluczona jest odmowa udzielenia dni opiekuńczych. Gdy jednak uczyni zadość tym wymaganiom, szef musi udzielić wolnego na dziecko, nawet gdy etatowiec złoży wniosek z dnia na dzień, a spełnienie jego prośby zaburzy prawidłowy tok pracy ?w firmie.
wady
- ?szefowi nie wolno odmówić udzielenia ?tego wolnego
- ?pracodawca nie ma prawa odwołać rodzica ?z dni na opiekę
- możliwa dezorganizacja firmowej pracy
korzyści
- ?niedopełnienie formalności przez pracownika ?(czyli brak wniosku i oświadczenia) jest podstawą ?do tego, aby nie udzielić mu opiekuńczego wolnego