- Prowadzę mały sklep elektryczny. Czy mogę ?od kandydata na kasjera zażądać zaświadczenia ?o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego? Ułatwiłoby mi to eliminację osób, które mają ?na koncie wyrok – pyta czytelnik.
Nie.
Informacje, których pracodawca może żądać od kandydata na etat, określa art. 221 kodeksu pracy. Katalog ten obejmuje dane osobowe takie jak:
- imię i nazwisko,
- imiona rodziców,
- data urodzenia,
- ?miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
- wykształcenie,
- przebieg dotychczasowego zatrudnienia,
- numer PESEL.
Po zatrudnieniu takiej osoby można od niej dodatkowo wymagać podania innych danych osobowych, jeżeli są one niezbędne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy. O inne dane osobowe szef może pytać, gdy obowiązek ich podania wynika z odrębnych przepisów.
Zaświadczenia o niekaralności można wymagać wyłącznie wtedy, gdy osoba ubiegająca się o zatrudnienie kandyduje na stanowisko, dla którego przepisy prawa przewidują wymóg niekaralności. Dotyczy to ściśle określonych grup zawodowych, m.in. pracowników i urzędników służby cywilnej, pracowników ochrony, policjantów, żołnierzy, strażaków itp. W takim przypadku zgodnie z art. 6 ustawy ?z 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym pracodawca ma prawo uzyskać bezpośrednio ?z Krajowego Rejestru Karnego informacje ?w zakresie niezbędnym do zatrudnienia pracownika, co do którego z przepisów ustawy wynika wymóg niekaralności, korzystania ?z pełni praw publicznych, a także ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej.
Jeżeli jednak kandydat do pracy ubiega się ?o pracę na stanowisku, na którym nie wymaga się niekaralności, pracodawca nie może uzależniać jego ewentualnego zatrudnienia ?od przedstawienia wypisu z Krajowego Rejestru Karnego. Taka sytuacja występuje właśnie ?w przypadku czytelnika. Do wykonywania pracy na stanowisku kasjera nie jest wymagana niekaralność. Żądanie od kandydata zaświadczenia z KRK mogłoby zostać uznane za przejaw dyskryminacji bezpośredniej w zakresie nawiązania stosunku pracy.
Podstawa prawna: art. 221 kodeksu pracy – ustawa z 26 lipca 1974 r. (tekst jedn. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)
Podstawa prawna: art. 6 ustawy z 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 654 ze zm.)