Chodzi o art. 79c ust. 3 ustawy o odpadach, a dokładniej o jego brzmienie obowiązujące od 12 marca 2010 r. do 19 lipca 2011 r. W tym czasie wielu przedsiębiorców w całym kraju nie złożyło w terminie z sprawozdania dotyczącego wytworzonych i przetworzonych śmieci. Niezależnie czy opóźnienie trwało jeden dzień czy jeden miesiąc Uchybienie temu obowiązkowi wiązało się dotąd z karą 10 tysięcy zł. Od 20 lipca sankcja ta została zmieniona na grzywnę wynoszącą 500 zł.

Pytanie prawne w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego skierował Wojewódzki Sądu Administracyjny w Łodzi. Zdaniem tego sądu kwestionowane regulacje „naruszają zasadę demokratycznego państwa prawnego poprzez przyjęcie przez ustawodawcę nadmiernie restrykcyjnych reguł odpowiedzialności za niewykonanie obowiązków".

Jak podkreśla sąd pytający, kara pieniężna za nieterminowe złożenie zbiorczego zestawienia danych jest nadmiernie surowa i nieadekwatna do wagi obowiązku prawnego i stopnia jego naruszenia, zwłaszcza w sytuacji gdy ustawodawca wprowadzając w miejsce kary grzywny jedną sankcję w wysokości 10 tys. zł, przewidział jej stosowanie wobec zachowań o różnym stopniu społecznej nieakceptowalności i bardzo zróżnicowanych negatywnych skutkach.

W ocenie sądu zastosowanie kwestionowanej regulacji zmusza organ administracji do pełnego automatyzmu przy wymierzaniu kary, bez względu na przyczyny zaistnienia naruszenia prawa i ciężaru tego naruszenia. Prowadzi to do sprzeczności z konstytucyjną zasadą demokratycznego państwa prawnego.