Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny 6 marca 2013 r. (II GSK 2224/11).
Droga do wydania orzeczenia
Przedsiębiorcy, działający razem na podstawie umowy spółki cywilnej, prowadzili restaurację w budynku sanatorium. W restauracji prowadzono sprzedaż alkoholu, w tym alkoholu powyżej 18 proc., na podstawie zezwolenia burmistrza. Ze względu na przypadki zakłócania ciszy nocnej w sanatorium przez gości lokalu, zwrócono się do burmistrza z wnioskiem o natychmiastowe cofnięcie koncesji na sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 18 proc. Burmistrz odmówił.
Na decyzję burmistrza wniesiono odwołanie do SKO. Kolegium stwierdziło, że przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (dalej: ustawa) nakładają na burmistrza obowiązek cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych w przypadku naruszenia przepisów tej ustawy. Organ stwierdził że sprzedaż napojów alkoholowych na terenie ośrodka mającego na celu leczenie, rehabilitację oraz wypoczynek – jakim jest sanatorium, stanowi naruszenie ustawy.
Przedsiębiorcy prowadzący lokal nie zgodzili się z decyzją SKO. W skardze do WSA wnieśli o jej uchylenie. Sąd skargę oddalił, powołując się na obligatoryjne cofnięcie zezwolenia ze względu na naruszenie przepisów ustawy.
Na orzeczenie WSA wniesiono skargę kasacyjną, która została oddalona.
Trochę analizy
Zgodnie z przepisami ustawy napoje alkoholowe można sprzedawać na podstawie zezwolenia wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Zezwolenie to musi zostać cofnięte w przypadku nieprzestrzegania określonych zasad sprzedaży, w szczególności w przypadku naruszenia zakazu sprzedaż napojów zawierających więcej niż 18 proc. alkoholu w ośrodkach szkoleniowych lub domach wypoczynkowych.
Przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi cechują się wysokim rygoryzmem i nie pozwalają na swobodę przy cofaniu zezwoleń na sprzedaż alkoholu. Nawet pojedyncze naruszenie zasad sprzedaży określonych w ustawie obliguje organ do cofnięcia wydanego zezwolenia (II GSK 160/06).
W związku z tym uznanie, że placówka (sanatorium), poza swoimi podstawowymi funkcjami świadczy również usługi szkoleniowe i wypoczynkowe skutkuje obowiązkiem cofnięcia zezwolenia na sprzedaż alkoholu, przedsiębiorcy, który prowadzi sprzedaż alkoholu powyżej 18 proc. na jej terenie.
NSA uznał, że sanatorium poza świadczeniami zdrowotnymi oferuje pobyty rekreacyjno-wypoczynkowe, wczasy rehabilitacyjno-profilaktyczne, organizuje konferencje i realizuje zadania z zakresu dydaktyki, czyli świadczy usługi szkoleniowe i wypoczynkowe. Dlatego zaistniał obowiązek cofnięcia zezwolenia na sprzedaż alkoholu.
NSA zauważył, że jeżeli zabrania się sprzedaży i podawania napojów o zawartości alkoholu powyżej 18 proc. w ośrodkach szkoleniowych i domach wypoczynkowych, to tym bardziej powinno być zabronione sprzedawanie, podawanie i spożywanie alkoholu na terenie ośrodków, w których prowadzony jest wymagający ciszy i spokoju proces rehabilitacji i leczenia.
Karol Pieróg prawnik w Kancelarii Prawnej PIERÓG&Partnerzy
Komentuje Karol Pieróg, prawnik w Kancelarii Prawnej PIERÓG&Partnerzy
W art. 18 ust. 10 pkt 1 ustawy ustawodawca umieścił zwrot „w szczególności". Z tego względu katalog naruszeń prowadzących do obligatoryjnego cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych nie jest katalogiem zamkniętym.
Należy się zgodzić, że mieszczą się w nim nie tylko sytuacje wskazane w ustawie, ale także do nich podobne, np. sprzedaż napojów alkoholowy w szkołach, czy w zakładach opieki zdrowotnej. Przeciwna interpretacja byłaby sprzeczna nie tylko z logiką prawniczą, ale i z celem ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Cel ten został określony przez ustawodawcę w preambule do ustawy oraz w art. 1 ust 1 ustawy, jako ograniczenie spożycia alkoholu oraz utrzymanie życia obywateli w trzeźwości, gdyż stanowi ono niezbędny warunek moralnego i materialnego dobra Narodu. Orzeczenie NSA stanowi ważną wskazówkę co do możliwości sprzedaży „mocnych" alkoholi na terenie sanatoriów i innych, podobnych obiektów.
Ponadto, NSA wprost wyraził zasadę, że dokonując wykładni przepisów ograniczających spożywanie alkoholu należy każdorazowo uwzględniać cele nakreślone przez ustawodawcę w art. 1 i 2 ustawy, jej preambule oraz wymownym tytule ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
