- Chciałem dostać od ZUS zaświadczenie o niezaleganiu ze składkami. Potrzebne mi ono było przy ubieganiu się o firmowy kredyt. Jednak zamiast tego papierka otrzymałem decyzję o zaległościach składkowych – nie wpłaciłem ponoć należności za luty 2012 r. Wszystkie opłaty uiszczam na bieżąco, także i lutowe składki przelałem na konto ZUS 10 marca. Niestety nie złożyłem odwołania w terminie (miałem na to czas do 10 grudnia), ponieważ w tym czasie byłem w szpitalu z powodu zawału serca (od 1 do 11 grudnia). Czy jeśli złożę teraz pismo, to jest szansa, że sąd je mimo wszystko rozpatrzy i nie będę musiał płacić nieistniejących zaległości składkowych? –

pyta czytelnik.

Większość indywidualnych spraw, w których rozstrzyga ZUS, kończy się wydaniem decyzji administracyjnej. Mogą je weryfikować sądy powszechne – sądy pracy i ubezpieczeń społecznych. Tylko od niektórych można złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy do prezesa ZUS. W przypadku pozostałych, które stanowią znaczącą większość, jedyną możliwością ich weryfikacji jest złożenie odwołania do sądu. Tak właśnie jest w przypadku spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 209 poz. 1585 ze zm.) odwołanie należy wnieść na zasadach określonych w kodeksie postępowania cywilnego. To oznacza, że sądem odwoławczym od decyzji w sprawach należności składkowych jest okręgowy sąd pracy i ubezpieczeń społecznych właściwy ze względu na siedzibę organu, który wydał zaskarżoną decyzję.

Miesiąc na reakcję

Odwołanie trzeba wnieść w terminie 30 dni od daty doręczenia decyzji, za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która ją wydała lub do protokołu sporządzonego przez jej pracownika.

Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że jego przekroczenie nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się. Tak będzie u czytelnika , który uchybił terminowi z powodu nieprzewidzianego pobytu w szpitalu.

Każde odwołanie musi też zawierać:

- oznaczenie zaskarżonej decyzji,

- określenie i zwięzłe uzasadnienie zarzutów i wniosków oraz

- podpis ubezpieczonego lub płatnika albo jego przedstawiciela ustawowego bądź pełnomocnika.

Bieg wydarzeń

Po wniesieniu odwołania jednostka organizacyjna UZS, która wydała decyzję, może uznać odwołanie w całości za słuszne. Wówczas zmienia lub uchyla decyzję w terminie 30 dni od wniesienia pisma. W tym wypadku sprawa się kończy pomyślnie dla petenta bez konieczności sądowej konfrontacji.

Jeśli jednak ZUS podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone w decyzji (choćby w części), to musi przekazać niezwłocznie sprawę do sądu wraz z uzasadnieniem (ma na to maksymalnie 30 dni od wniesienia odwołania). Na szczęście dla ubezpieczonego postępowanie przed sądem w tym trybie jest bezpłatne (art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych; tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 90, poz. 594).

Kilka znaczących słów

Zdarzają się sytuacje, że mimo obowiązku wydania decyzji, ZUS jej nie wydaje, lecz przesyła stronie zwykłe pismo, które nie posiada wszystkich elementów decyzji >patrz ramka.

W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że jeżeli w sprawie, w której przepisy przewidują wydanie decyzji organ zobowiązany do jej wydania rozstrzygnie sprawę inaczej, wydane przez niego pismo należy traktować jak decyzję ze wszystkimi wynikającymi z tego tytułu konsekwencjami. Co ważne, brak koniecznych elementów decyzji – w szczególności pouczenia o prawie i terminie wniesienia odwołania – powoduje, że strona może wnieść odwołanie w każdym czasie (nawet po terminie).

Pisma zawierające rozstrzygnięcia w sprawie załatwianej w drodze decyzji są bowiem decyzjami, mimo niezachowania w pełni formy przewidzianej w art. 107 § 2 kodeksu postępowania administracyjnego, jeśli tylko zawierają minimum elementów niezbędnych do zakwalifikowania ich jako takiego orzeczenia. Do takich elementów zalicza się:

- oznaczenie organu administracji państwowej wydającego akt,

- wskazanie adresata,

- rozstrzygnięcie o istocie sprawy oraz

- podpis osoby reprezentującej organ.

(wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 lutego 1998 r.; III SA 1067/96).

Czego w decyzji nie może zabraknąć

Każda decyzja powinna zawierać:

- oznaczenie organu administracji publicznej

- datę wydania

- oznaczenie strony

- powołanie podstawy prawnej

- rozstrzygnięcie

- uzasadnienie faktyczne i prawne – uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne – wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa

- pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie

- podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji.

Decyzja, od której można wnieść powództwo do sądu powszechnego lub skargę do sądu administracyjnego, powinna zawierać pouczenie w tej kwestii. -

Przykład ODWOŁANIA OD DECYZJI ZUS

Warszawa, 12 grudnia 2012 r.

Sąd Okręgowy

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Warszawie

ul. Solidarności 151

00-950 Warszawa

Pozwany:

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

III Oddział w Warszawie

ul. Czerniakowska 16

00-701 Warszawa

Powód:

Jan Mądry

ul. Czarnomorska 17

00- 758 Warszawa

ODWOŁANIE

Odwołanie od decyzji ZUS z 15 października 2012 r. znak: xxxx w zobowiązującej do zapłaty składek.

Powód wnosi o:

1. zmianę decyzji z 15 października znak: xxxx poprzez uznanie, że należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za luty 2012 r. zostały zapłacone terminowo i należnej wysokości.

UZASADNIENIE

10 marca 2012 r. opłaciłem składki na ubezpieczenia społeczne za luty 2012 r. - dowód: kopie przelewów z 10 marca 2012 r.

10 listopada 2012 r. otrzymałem decyzję z ZUS, w której zostałem zobowiązany do zapłaty składek za luty 2012 r. W uzasadnieniu decyzji podano, że po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego nie odnaleziono w systemie KSI wpłaty za ten miesiąc. Wobec tego ZUS wydał decyzję zobowiązującą płatnika składek do zapłaty.

Dokonana przeze mnie wpłata została zrealizowana za pośrednictwem banku zgodnie z art. 47 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 209 poz. 1585 ze zm.) w drodze obciążenia rachunku bankowego. W załączeniu przedstawiam dowody zapłaty składek, brak możliwości ich odnalezienia w systemie KSI nie powinien mnie obciążać. Fakt dokonania zapłaty został potwierdzony przez instytucję powołaną z mocy ustawy do obsługi wpłaty składek.

Równocześnie proszę o przywrócenie terminu na wniesienie odwołania od decyzji ZUS, ponieważ od 1 do 11 grudnia 2012 r. przebywałem w szpitalu. Karta informacyjna ze szpitala potwierdzająca okres hospitalizacji w załączeniu.

Mając powyższe na uwadze, wnoszę jak na wstępie.

Jan Mądry

..............................................

podpis

Załączniki:

1. Kopie przelewów

2. Karta informacyjna ze szpitala