„Wsparcie na uzyskanie ochrony własności przemysłowej", czyli tzw. działanie 5.4.1 programu „Innowacyjna gospodarka", ma zachęcić przedsiębiorców do prawidłowego zabezpieczania i ochrony praw związanych z własnością intelektualną.
Mówiąc obrazowo, chodzi o zapewnienie takiej ochrony wynalazkom, aby nie mogły być w żaden sposób, w tym komercyjny, wykorzystywane przez osoby trzecie, bez zgody ich twórcy. A niestety polskie firmy wciąż cechuje słaba wynalazczość oraz dbałość o odpowiednią ochronę swoich praw. Pokazują to dane statystyczne.
Liczba polskich zgłoszeń do Europejskiego Urzędu Patentowego wynosiła w 2009 r., według danych Eurostatu, 6,8 w przeliczeniu na milion mieszkańców przy średniej unijnej na poziomie 115 oraz 332 w przodującej w tym rankingu Szwecji.
Dawało to Polsce 24. miejsce w Unii Europejskiej liczącej sobie 27 członków. I właśnie działanie 5.4.1 jest próbą zmiany tego stanu rzeczy. Poprzez finansowe wsparcie procesu przygotowywania odpowiedniego zgłoszenia, przejścia właściwej procedury rejestracyjnej, ma nakłonić firmy do aktywniejszego ubiegania się o stosowną ochronę własności przemysłowej. Na co dokładnie można uzyskać wsparcie, czy też mówiąc inaczej, na jakie wydatki można przeznaczyć dotację?
Pełna procedura
W działaniu 5.4.1 wsparcie może zostać udzielone firmie na sfinansowanie kosztów:
- przygotowania zgłoszenia wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego przez zawodowego pełnomocnika, który zgodnie z przepisami obowiązującymi w danym kraju jest uprawniony do występowania przed właściwym organem ochrony własności przemysłowej,
- zgłoszenia przez takiego pełnomocnika wynalazku (wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego) do właściwego organu w celu uzyskania ochrony przyznawanej przez krajowe, regionalne, unijne lub międzynarodowe organy ochrony własności przemysłowej oraz prowadzenia postępowania przed takim organem albo prowadzenia postępowania wyłącznie przed właściwym krajowym, regionalnym lub unijnym organem ochrony własności przemysłowej, w przypadku gdy międzynarodowa, unijna lub regionalna faza procedury ochrony własności przemysłowej została zakończona przed złożeniem wniosku o udzielenie wsparcia,
- zakupu, w związku z przygotowaniem zgłoszenia, zgłoszeniem lub prowadzeniem postępowania, o których była mowa, analiz i ekspertyz prawnych, ekonomicznych, marketingowych i technicznych dotyczących przedmiotu zgłoszenia lub postępowania, w tym w zakresie wyceny wartości własności intelektualnej, perspektyw rynkowych i uwarunkowań prawnych komercjalizacji oraz zarządzania w przedsiębiorstwie prawami własności przemysłowej,
- postępowania w celu obrony prawa, w związku z wniesieniem zarzutów w trakcie rozpatrywania zgłoszenia o ochronę lub wniesieniem sprzeciwu po przyznaniu stosownego prawa.
Jak wynika z tego zestawienia dofinansowanie może objąć cały proces uzyskiwania ochrony. Firma może otrzymać finansowe wsparcie na wynajęcie pełnomocnika (pokrycie kosztów obsługi przez zawodowego pełnomocnika). Za tzw. wydatki kwalifikowane będą uznane wszystkie opłaty związane z prowadzeniem odpowiedniego postępowania.
Między innymi chodzi tu o opłaty za zgłoszenie wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego w trybie krajowym, regionalnym, unijnym lub międzynarodowym, w tym za:
- tzw. przekazanie,
- dokumenty pierwszeństwa,
- odnowienie wniosku,
- uzyskanie prawa ochronnego,
- utrzymanie zgłoszenia w mocy,
- dokonanie walidacji,
- wniesienie sprzeciwu i wywołanego nim postępowania,
- wszelkie inne czynności dokonywane w trakcie postępowania prowadzonego przez krajowy, regionalny, unijny lub międzynarodowy organ udzielający ochrony.
Ponadto za koszt kwalifikowany będą uznane wydatki na zakup analiz i ekspertyz prawnych, ekonomicznych, marketingowych i technicznych dotyczących przedmiotu zgłoszenia lub postępowania, w tym w zakresie wyceny wartości własności intelektualnej, perspektyw rynkowych i uwarunkowań prawnych komercjalizacji oraz zarządzania w przedsiębiorstwie prawami własności przemysłowej (do wysokości 30 proc. całkowitych wydatków w projekcie).
Firma może także postarać się o uzyskanie tzw. wstępnego orzeczenia rzecznika patentowego o zdolności patentowej wynalazku lub zdolności ochronnej wzoru użytkowego. Jeżeli wydatki poniesione na zakup takiej usługi będą dokonane nie dalej niż 24 miesiące przed dniem złożenia wniosku o wsparcie, także one mogą być uznane za kwalifikowane (do wysokości 10 proc. wydatków całkowitych).
Dotacje z tego działania opierają się na zaliczkach i refundacji części kosztów projektu. To, jaka to może być część, zależy od wielkości firmy oraz tego, czy wynalazek (wzór użytkowy lub wzór przemysłowy) zgłaszany do ochrony powstał w wyniku prowadzonych badań przemysłowych, czy też prac rozwojowych >patrz ramka.
Intensywność wsparcia
Intensywność wsparcia na uzyskanie ochrony prawa własności przemysłowej nie może przekroczyć:
- w przypadku mikroprzedsiębiorcy lub małego przedsiębiorcy – 70 proc. wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, jeżeli wynalazek, wzór użytkowy lub wzór przemysłowy powstał w wyniku prowadzonych badań przemysłowych, oraz 45 proc., gdy powstał w wyniku prowadzonych prac rozwojowych
- w przypadku średniego przedsiębiorcy – 60 proc. wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, jeżeli wynalazek, wzór użytkowy lub wzór przemysłowy powstał w wyniku prowadzonych badań przemysłowych, oraz 35 proc., jeżeli powstał w wyniku prowadzonych prac rozwojowych.
Generalnie kwota wsparcia na uzyskanie ochrony prawa własności przemysłowej nie może być niższa niż 2 tys. zł ani nie może przekroczyć 400 tys. zł dla jednego przedsiębiorcy na jeden projekt (co nie wyklucza zgłoszenia kilku projektów).
Złóż wniosek
Za realizację działania 5.4.1 odpowiada Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. To ona odpowiada za ocenę wniosków, wybór projektów i podpisuje umowy o dofinansowanie z przedsiębiorcami.
A na jakich zasadach wybierane są projekty? Wynikają one z kryteriów wyboru projektów. A te podzielone są na kryteria formalne (wniosek, wnioskodawca, projekt, kryteria specyficzne) oraz merytoryczne. Te ostatnie każą oceniać lub weryfikować, czy:
35 mln zł
wynosi budżet konkursu na 2012 rok
- projekt jest zgodny z celem i zakresem działania 5.4.1,
- przedmiot postępowania (wynalazek, wzór użytkowy, przemysłowy) nie powstał na etapie badań podstawowych,
- wydatki są kwalifikowane, uzasadnione, racjonalne i adekwatne do zakresu i celów projektu oraz celów działania,
- informacje zawarte we wniosku potwierdzają zdolność przedsiębiorcy do sfinansowania projektu,
- wskaźniki produktu i rezultatu są obiektywnie weryfikowalne, odzwierciedlają założone cele projektu oraz są adekwatne dla danego rodzaju projektu,
- projekt dotyczy uzyskania ochrony prawa własności przemysłowej z wyłączeniem zgłoszeń do Urzędu Patentowego RP w celu uzyskania ochrony wyłącznie na terytorium Polski,
- projekt nie dotyczy uzyskania ochrony znaków towarowych zarówno na terytorium Polski, jak i za granicą,
- przedmiot zgłoszenia powstał na etapie badań przemysłowych lub prac rozwojowych.
Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu należy złożyć poprzez zarejestrowanie w tzw. generatorze wniosków dostępnym na stronie internetowej www.parp.gov.pl, a następnie potwierdzić prawdziwość zawartych w nim danych zgodnie z zapisami regulaminu przeprowadzania konkursu.
Podstawa prawna:
- Zasady udzielania pomocy reguluje rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego z dnia 2 kwietnia 2012 r. w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej w ramach programu „Innowacyjna gospodarka" (DzU z 2012 r., poz. 438).