Dłużnik może być wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych

[b]Mój kontrahent uzyskał w II instancji przeciwko mnie wyrok zasądzający. Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Sądu Najwyższego. Kontrahent wezwał mnie do zapłaty. Grozi wpisaniem mnie do rejestru dłużników niewypłacalnych. Czy ma takie prawo?[/b] – pyta czytelnik.

Odpowiedź na to pytanie brzmi: tak. Zgodnie z art. 56 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A6D5C1F104092EFD369D84FC0071D4A6?id=238358]ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2007 r. nr 168, poz. 1186 ze zm.)[/link] wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych prowadzonego w ramach KRS może nastąpić także na wniosek wierzyciela. Wniosek wierzyciela dotyczyć może tylko dłużnika będącego osobą fizyczną. Nie wchodzi to w rachubę w wypadku np. spółki z o.o.

Wierzyciel musi przede wszystkim dysponować tytułem wykonawczym stwierdzającym istnienie długu. Takim tytułem wykonawczym jest m.in. prawomocny wyrok sądu zaopatrzony dodatkowo w klauzulę wykonalności (art. 776 i nast. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=906021C3C4F8A71B08066CD633B6506B?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link]).

Orzeczenie sądowe (wyrok, postanowienie) jest prawomocne, jeśli nie przysługuje od niego środek odwoławczy (zażalenie, apelacja) lub inny środek zaskarżenia (sprzeciw od wyroku zaocznego, zarzuty od nakazu zapłaty).

Prawomocne są np. wyroki wydane w I instancji, od których żadna ze stron nie wniosła w terminie apelacji. Prawomocne są wyroki wydane w II instancji rozstrzygające sprawę co do meritum lub akceptujące wyrok I instancji.

[srodtytul]Po wezwaniu do zapłaty [/srodtytul]

Skarga kasacyjna nie jest środkiem odwoławczym ani środkiem zaskarżenia. Przysługuje, i to nie we wszystkich rodzajach i kategoriach spraw, wyłącznie od prawomocnych orzeczeń wydanych przez sąd II instancji (art. 398[sup]1[/sup] k.p.c.).

Sąd nadaje prawomocnemu wyrokowi lub postanowieniu rozstrzygającemu sprawę co do meritum klauzulę wykonalności po sprawdzeniu warunków formalnych, w tym przede wszystkich prawomocności. Uzyskanie tej klauzuli przez wierzyciela jest niezbędne do wszczęcia egzekucji komorniczej. Postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności można kwestionować, wnosząc od niego zażalenie do sądu II instancji, i w ten sposób blokować także wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych.  

Kolejny warunek, który wierzyciel musi spełnić, by doprowadzić do wpisania swego dłużnika do rejestru, to skierowanie do niego wezwania do spełniania świadczenia, czyli należności stwierdzonej tytułem wykonawczym. Jeśli w ciągu 30 dni od wezwania dłużnik należności nie zapłaci, sąd rejestrowy na wniosek wierzyciela wpisze go do rejestru dłużników niewypłacalnych.

[srodtytul]Zaświadczenie dla każdego [/srodtytul]

Co ważne, nie jest istotne, czy dłużnik uiścił należność po upływie 30 dni od wezwania do zapłaty. Wpis do tego rejestru jest także sankcją za samo opóźnienie. Nie musi świadczyć o faktycznej niewypłacalności czy stanie majątkowym. Daje wskazówkę, że mamy do czynienia z niesolidnym człowiekiem.

Od postanowienia sądu o wpisie do rejestru dłużników niewypłacalnych można wnieść apelację do sądu II instancji, a od jego postanowienia – skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego.

Warto dodatkowo zaznaczyć, że wnoszący skargę kasacyjną może wystąpić do sądu II instancji o wstrzymanie wykonania zaskarżonego orzeczenia do czasu zakończenia postępowania kasacyjnego, jeśli wskutek jego wykonania mogłoby dojść do wyrządzenia wnoszącemu ją niepowetowanej szkody (art. 388 k.p.c.).

Jest to więc również sposób na wstrzymanie wpisu do rejestru dłużników niewypłacalnych. Sądowi wolno uzależnić uwzględnienie wniosku o wstrzymanie wykonania wyroku zaskarżonego skargą kasacyjną od złożenia stosownego zabezpieczenia.

Każdy może wystąpić do KRS z wnioskiem o wydanie zaświadczenia, czy dana osoba jest wpisana do rejestru dłużników niewypłacalnych. Taki wniosek składa się na urzędowym formularzu.

[ramka][b]Nie wystarczy sama spłata długu[/b]

Osoba wpisana do rejestru dłużników niewypłacalnych na wniosek wierzyciela może doprowadzić do wykreślania wpisu, jeśli tytuł wykonawczy (np. wyrok opatrzony klauzulą wykonalności) będący podstawą tego wpisu został prawomocnym orzeczeniem sądu pozbawiony wykonalności.

Dla uzyskania takiego orzeczenia trzeba wszcząć odrębną sprawę sądową, tzw. powództwo opozycyjne przewidziane w art. 840 k.p.c. Dłużnik może je uzyskać, m.in. jeśli po wydaniu wyroku lub nadaniu klauzuli wykonalności dług spłacił.

Jeśli takiego orzeczenia osoba wpisana do rejestru nie uzyska, będzie figurować w rejestrze przez dziesięć lat, licząc od wpisu. Po upływie tego terminu sąd wykreśla wpis z własnej inicjatywy, czyli z urzędu.[/ramka]