Sejm zajął się senackim projektem, który przedłuża z dwóch do pięciu lat okres, w którym przedsiębiorca może wznowić postępowanie na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego.
Nowela jest dostosowaniem prawa do wyroku [b]TK z 20 października 2009 r. (sygn. SK 6/09)[/b], który stwierdza niekonstytucyjność art. 479[sup]22 [/sup][link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=D9AE789BAB2DC3C240A1D93C930725BA?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link].
[b]Specyfika gospodarcza[/b]
Przepis ten stanowił, że w sprawach gospodarczych po upływie dwóch lat od uprawomocnienia się wyroku nie można żądać wznowienia postępowania. W innych sprawach czas na wznowienie postępowania wynosi pięć lat. Celem skrócenie tego terminu była ochrona prawomocnych orzeczeń w sferze gospodarczej.
Art. 190 ust. 4[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=CCF4B3DAE9F2F27324F21E197191CB03?id=77990] Konstytucji[/link] przyznaje jednak wszystkim, także przedsiębiorcom, prawo do rozstrzygnięcia sprawy w następstwie utraty mocy przez uchyloną w TK normę prawną.
Do Trybunału trafiło to zagadnienie w związku ze skargą spółki. Sąd gospodarczy zasądził od niej zapłatę pewnej kwoty, a jej apelacja została odrzucona, gdyż sąd drugiej instancji uznał, że nie była prawidłowo opłacona. Mimo że później zasady uiszczania opłat zostały uchylone w Trybunale, inny sąd odrzucił skargę spółki o wznowienie postępowania, gdyż od ogłoszenia wyroku upłynęły dwa lata.
[srodtytul]Prawo do sądu[/srodtytul]
Trybunał uznał, że takie ograniczenie jest krzywdzące dla zainteresowanego, może go bowiem pozbawiać sposobności dochodzenia swych praw z przyczyn od niego niezależnych. Tymczasem możliwość skutecznego wznowienia postępowania ze względu na wyrok Trybunału jest elementem prawa do sądu. Do poszczególnych procedur należy zaś doprecyzowanie "zasad i trybu" wznawiania.
Senat zaproponował dodanie zdania drugiego do art. 479[sup]22[/sup], które przesądzi, że gdy podstawą wznowienia ma być wyrok Trybunału, stosuje się termin pięcioletni. Niezmienna zaś zostaje generalna zasada, że w sprawach gospodarczych termin ten jest dwuletni.
To dobrze, że parlament wdraża słuszny wyrok Trybunału, gdyż wciąż lepiej mieć uprawnienie zapisane czarno na białym - wskazuje adwokat Wojciech Błaszczyk, doradca zarządu PKPP Lewiatan. Piotr Zientarski, senator (PO), powiedział "Rz", że projekt nie budził kontrowersji w trakcie prac ani sprzeciwu w konsultacjach.
[ramka] [b]Podstawy wznowienia postępowania[/b]
[b]Można żądać wznowienia postępowania:[/b]
- jeżeli orzekała osoba nieuprawniona,
- strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej,
- nie była należycie reprezentowana bądź pozbawiona działania,
- gdy TK orzekł o niekonstytucyjności aktu będącego podstawą wyroku,
- wyrok został oparty na dokumencie podrobionym,
- wyrok został uzyskany za pomocą przestępstwa.[/ramka]