W faktoringu samorządowym przedmiotem wykupu są wierzytelności z odroczonym terminem płatności, bezsporne, bez ograniczeń zbywalności wynikających z przepisów prawa, z terminem zapłaty nie dłuższym niż kilka lat. Wszystkie parametry finansowania są za każdym razem negocjowane.
Jak zauważa Sebastian Grabek, dyrektor Departamentu Faktoringu HSBC Bank Polska, faktoring samorządowy zaczął się dynamicznie rozwijać po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Zaczęły wtedy napływać do nas fundusze unijne na realizację projektów infrastrukturalnych (np. budowę dróg). Ze środków tych w dużym stopniu korzystają samorządy i inne jednostki administracji publicznej.
Dzięki faktoringowi gminy, miasta czy powiaty mogą realizować inwestycje, nawet jeśli w danym roku budżetowym nie mają całej sumy potrzebnej na ich finansowanie. Bank lub firma faktoringowa, wykupując faktury, dostarcza firmom pieniądze za prace lub dostawy na rzecz samorządów. Po udokumentowaniu, że wierzytelności są bezsporne, przedsiębiorstwa uzyskują równowartość wystawionych faktur pomniejszoną o koszty.
[srodtytul]Liczy się wiarygodność samorządu[/srodtytul]
Z punktu widzenia firmy ważne jest to, że dostaje ona środki bez badania jej zdolności kredytowej. Liczy się bowiem wyłącznie zdolność kredytowa danej jednostki samorządowej. Finansowanie takie z księgowego punktu widzenia jest także korzystne dla samorządu. Jest to zobowiązanie pozabilansowe, niezwiększające współczynnika zadłużenia.
Jak mówi Paweł Kacprzak, dyrektor ds. faktoringu w Raiffeisen Banku, jedynym problemem jest konieczność potwierdzenia kwoty faktury przez gminę, bo nie wszystkie wyrażają na to zgodę.
[srodtytul]Coraz więcej chętnych[/srodtytul]
Z faktoringu samorządowego najczęściej korzystają przedsiębiorstwa z sektora budowlanego, głównie wykonawcy inwestycji drogowych. Są to zwykle małe i średnie firmy.
– Zainteresowanie tym modelem finansowania szybko rośnie. Realizujemy projekty i dla dużych, i dla małych miast, dla województw oraz gmin wiejskich. Są to zarówno transakcje powtarzalne, jak i z limitem nieodnawialnym. W największej transakcji limit odnawialny wynosi 6 mln zł – mówi Dariusz Filipek z Departamentu Finansowania Transakcji Deutsche Bank PBC.
Raiffeisen Bank finansuje głównie kontrakty o wartości 3 – 4 mln zł, w których dłużnikami są gminy średniej wielkości. Terminy płatności faktur wynoszą do 90 dni.
– Wpływ na wzrost popularności tej formy faktoringu ma też to, że jednostki samorządu terytorialnego coraz częściej ustalają finansowanie inwestycji w ratach – mówi Małgorzata Połok, dyrektor w Pekao Faktoring.
– Z naszego doświadczenia wynika, że przedsiębiorca, który raz skorzystał z tej formy finansowania, zgłasza się potem do nas z całą pulą kontraktów inwestycyjnych.
[srodtytul]Usługa z przejęciem ryzyka[/srodtytul]
– Zgodę na cesję należności łatwiej uzyskać wtedy, gdy wykonawca działa np. na terenie danej gminy. Widać zatem wsparcie dla przedsiębiorców płacących tam podatki – mówi Paweł Kacprzak.
– Nowym zjawiskiem jest to, że już przy ogłaszaniu przetargu pojawia się wymóg zapewnienia przez wykonawcę finansowania dla gminy, np. na dziesięć lat. Dotyczy to oczywiście dużych kontrahentów. Ze względu na terminy spłaty takie transakcje zdecydowanie wykraczają poza granice faktoringu.
Faktoring samorządowy jest na ogół bez regresu (inaczej: pełny). Oznacza to, że faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności dłużnika, czyli w tym wypadku samorządu.
– Samorządy są uznawane za pewnych płatników, którzy zapewniają przejrzystość w sprawach związanych z finansami i nie mogą upaść. Przekłada się to na łatwość oceny transakcji i liberalne podejście do ryzyka kredytowego – mówi Łukasz Piekutowski z Biura Faktoringu Banku BGŻ.
[ramka][b]Marże zaczynają spadać[/b]
W związku z poprawą sytuacji na rynku całkowite koszty faktoringu stopniowo maleją. Wpływ na to ma również spadek marż kredytowych pobieranych przez banki – firmy faktoringowe mogą korzystać z tańszego finansowania.
W przypadku faktoringu pełnego prowizje od faktury pozostają na niezmienionym poziomie, ponieważ dużą ich część stanowi koszt ubezpieczenia.
– Marże i prowizje sukcesywnie maleją, wracając do poziomu z 2008 r. – mówi Dariusz Filipek z Departamentu Finansowania Transakcji Deutsche Bank PBC.
Piotr Dylak z Departamentu Finansowania Handlu w Kredyt Banku podkreśla, że obniżki są głównie skutkiem spadku kosztu pozyskania pieniądza przez instytucje finansowe.
– Ceny są bardzo zróżnicowane w zależności od sytuacji ekonomicznej klientów i branż – mówi Dawid Naglik, dyrektor Obszaru Usług Finansowych arvato services Polska.
Faktoring zawsze był droższy niż kredyt, ponieważ jest to kompleksowa usługa, w ramach której klient ma do dyspozycji wiele funkcji poza samym finansowaniem.[/ramka]