Nielegalne zatrudnienie to w szczególności zatrudnienie przez pracodawcę osoby bez potwierdzenia na piśmie w wymaganym terminie rodzaju zawartej umowy i jej warunków oraz niezgłoszenie osoby zatrudnionej lub wykonującej inną pracę zarobkową do ubezpieczenia społecznego.

Tak wynika z art. 2 ust. 1 pkt 13 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=EBA2A19D227D47F06423FB895460E23D?id=269029]ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy[/link].

[srodtytul]Kontrola PIP...[/srodtytul]

Jeśli w czasie kontroli inspektor pracy stwierdzi brak umowy o pracę na piśmie (tj. niepotwierdzenie pracownikowi takiej umowy w formie pisemnej – najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika), nakłada na osobę odpowiedzialną mandat karny na podstawie art. 281 pkt 2 w związku z art. 29 § 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521 ]kodeksu pracy[/link].

Wysokość mandatu może wynosić od 1 tys. do 2 tys. zł. A w razie recydywy mandat może wynieść nawet 5 tys. zł. Będzie to zgodne z art. 96 § 1b kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Na tym jednak nie koniec.

A to dlatego, że [b]inspektor PIP ma też prawo, zamiast stosowania postępowania mandatowego, skierować wniosek o ukaranie do sądu, który orzeka grzywnę wynoszącą od 1 tys. do nawet 30 tys. zł.[/b]

Natomiast brak zgłoszenia pracownika lub osoby wykonującej inną pracę zarobkową (np. zleceniobiorcy) do ubezpieczenia społecznego nie jest wykroczeniem sankcjonowanym przez organy PIP. W razie wykrycia takiej sytuacji inspektor pracy powiadamia ZUS, który zajmie się sprawą.

Zgodnie z art. 98 ust. 1 pkt 1 i 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333804]ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych[/link], kto, jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika, nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane bądź nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie – podlega karze grzywny do 5 tys. zł.

[srodtytul]... z powiadomieniem skarbówki[/srodtytul]

Inspekto4 PIP kieruje też wystąpienie do podmiotu kontrolowanego, w którym zobowiązuje go do usunięcia nieprawidłowości względnie do respektowania odpowiednich przepisów. Często zawiadamia również urząd kontroli skarbowej – o naruszeniu przepisów prawa podatkowego.