[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=353665]Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych[/link] z 9 kwietnia 2010 r. niesie ze sobą znacznie większe możliwości w zakresie zgłaszania wymagalnych wierzytelności do rejestru dłużników niż do tej pory.
Najistotniejszymi zmianami są rozszerzenie kręgu podmiotów, które mogą zostać wpisane do rejestru dłużników, osób uprawnionych do zgłaszania informacji o dłużnikach oraz zniesienie ograniczeń dotyczących podstawy prawnej powstania zgłaszanych wierzytelności.
Zgodnie z dotychczasową ustawą z 14 lutego 2004 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych, do zgłaszania wierzytelności do rejestru dłużników uprawnieni byli wyłącznie przedsiębiorcy.
Jeszcze dalej idące ograniczenia dotyczyły informowania o zobowiązaniach dotyczących konsumentów: po pierwsze mogły to uczynić tylko wymienione w ustawie kategorie przedsiębiorców (np. banki, zakłady ubezpieczeń, operatorzy usług telekomunikacyjnych), a po drugie zgłaszana wierzytelność musiała powstać z tytułu umowy o kredyt konsumencki lub umowy o przewóz osoby w regularnej komunikacji publicznej.
Tak ukształtowany i obwarowany licznymi warunkami zarówno zakres podmiotów uprawnionych do zgłaszania długów, jak i osób podlegających wpisowi do rejestru był więc bardzo wąski, co powodowało, że regulacja taka nie do końca spełniała swoje zadanie, jakim jest wzmocnienie pewności obrotu gospodarczego.
W wyniku nowelizacji, w celu zwiększenia możliwości dokonywania weryfikacji wiarygodności kontrahenta, zniesione zostały niemal wszelkie ograniczenia. Obecnie każdy przedsiębiorca, jak i wszystkie osoby fizyczne uprawnione będą do żądania wpisu zaległego zobowiązania w stosunku do każdego podmiotu, i to bez względu na okoliczność, czy powstało ono w związku z umową kredytu konsumenckiego czy też nie.
W przypadku przedsiębiorców co do zasady konieczne będzie spełnienie jedynie następujących warunków:
- zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym (np. umowy),
- łączna kwota zaległości wynosi co najmniej 200 złotych w przypadku zobowiązania dłużnika będącego konsumentem i 500 złotych w stosunku do dłużnika niebędącego konsumentem,
- wierzytelność wymagalna jest co najmniej 60 dni oraz
- upłynął co najmniej miesiąc od dnia wysłania dłużnikowi wezwania do zapłaty zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do rejestru.
Opisany tryb dostarczania informacji gospodarczej przez przedsiębiorców nie jest jednak jedynym sposobem zgłaszania wierzytelności, albowiem ustawodawca zdecydował się na dodanie w tym celu kolejnej podstawy, z której – co bardzo istotne – będą mogły korzystać także osoby fizyczne. Możliwość ta obejmuje jednak jedynie wierzytelności, które już zostały stwierdzone tytułem wykonawczym, tzn. tytułem egzekucyjnym (np. wyrokiem, ugodą sądową) zaopatrzonym w klauzulę wykonalności.
[ramka][b]Na czym polegają nowe uprawnienia[/b]
W przypadku osób fizycznych, ze względu na stopień wiarygodności zgłaszanych wierzytelności, nie ustanowiono żadnych ograniczeń co do minimalnej kwoty zobowiązania,a okres, jaki musi upłynąć od wysłania wezwania do zapłaty, został ograniczony jedynie do 14 dni.
Z trybu tego mogą skorzystać zarówno przedsiębiorcy (niezależnie od innych podstaw przewidzianych dla wierzytelności niestwierdzonych tytułem wykonawczym), jak i każda osoba fizyczna, i to bez względu na fakt, czy w danym wypadku występuje w charakterze konsumenta czy też nie. Nie ma przy tym także znaczenia, kiedy dana wierzytelność powstała.[/ramka]
[i]Autor jest partnerem w Kancelarii Mamiński i Wspólnicy[/i]