Nie tylko wypadki przy pracy mogą stanowić przyczynę niezdolności do pracy i wypłaty świadczenia osobie poszkodowanej. Podobnie może być w sytuacjach, gdy doszło do wypadku w drodze do pracy i z pracy. Wtedy niezdolny do pracy może otrzymać m.in. stosowną rentę.

Postępowanie w sprawach takich wypadków jest uregulowane w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3ADFAAB1653FBE8942D838659EFD9D68?id=168023]rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 24 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania (DzU nr 237, poz. 2015).[/link]

Natomiast sama definicja tych zdarzeń losowych znajduje się w art. 57b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=11638F74875A84EBE89DA6F1F3288039?id=172511]ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.)[/link].

[srodtytul]Przerwa tylko życiowo uzasadniona[/srodtytul]

Zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach w FUS [b]za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego[/b], jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana. Jednakże uważa się, że wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z pracy, mimo iż droga została przerwana, jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby. Co zatem dostatecznie uzasadni pauzę? Przykładowo może to być sytuacja, w której pracownik wraca po nocnym dyżurze samochodem z firmy do domu. W trakcie jazdy czuje ból i łzawienie oczu. Nie może dalej prowadzić. Zatrzymuje się przy najbliższej całodobowej aptece, aby kupić krople. Kiedy z niej wychodzi, nieznany sprawca uderza go w głowę i okrada. Pracownik doznaje licznych urazów. Droga tej osoby została wprawdzie przerwana, ale taka pauza była życiowo uzasadniona sprawami załatwianymi przez niego samego i na jego rzecz.

Co nie jest życiowo uzasadnione? Może to być zatrzymanie się w sklepie, aby spontanicznie kupić narzeczonej prezent. Gdyby w takiej sytuacji pracownik doznał urazu, np. poślizgnął się na schodach, nie będzie mowy o wypadku w drodze z pracy. Podobnie będzie, gdy pracownik w drodze do pracy jedzie na ślub znajomych i ulega wypadkowi drogowemu. W podobnej sprawie wypowiadał się też[b] Sąd Najwyższy w wyroku z 25 maja 2004 r. (III UK 43/04). [/b]

[srodtytul]Jazda na uczelnię[/srodtytul]

Za drogę do pracy lub z pracy uważa się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu również drogę do miejsca lub z miejsca:

- innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego (czyli np. gdy pracownik pracuje na rzecz dwóch przedsiębiorców i przemieszcza się z jednej firmy do drugiej);

- zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych;

- zwykłego spożywania posiłków (np. pracownik ulegnie wypadkowi – poślizgnie się na oblodzonym chodniku – w drodze do najbliższego od zakładu pracy baru, w którym zwyczajowo zatrudnieni jedzą obiady);

- odbywania nauki lub studiów (np. zatrudniony jest słuchaczem zaocznych studiów podyplomowych i na zajęcia jeździ raz w tygodniu prosto z pracy).

[srodtytul]Ustalenia na piśmie[/srodtytul]

Postępowanie w sprawie wypadku w drodze do pracy i z pracy prowadzi pracodawca. To on ustala okoliczności i przyczyny wypadku. Informacje wpisuje w karcie wypadku w drodze do pracy lub z pracy. Ma na to 14 dni od momentu uzyskania zawiadomienia o wypadku. Kartę sporządza w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje poszkodowany lub członek jego rodziny, a drugi szef przechowuje w dokumentacji powypadkowej. Wzór takiej karty wypadku stanowi załącznik do rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 24 grudnia 2002 r.

Uznanie zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy następuje na podstawie:

- oświadczenia poszkodowanego, członka jego rodziny lub świadków co do czasu, miejsca i okoliczności zdarzenia;

- informacji i dowodów pochodzących od podmiotów badających okoliczności i przyczyny zdarzenia lub udzielających poszkodowanemu pierwszej pomocy;

- ustaleń sporządzającego kartę.

Uwaga! Jeśli pracodawca odmawia uznania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, to taką decyzję musi uzasadnić.

[ramka][b]Względy komunikacyjne[/b]

Wypadek w drodze do lub z pracy będzie miał miejsce także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego ze względów komunikacyjnych najdogodniejsza.

[b]Istotne dane[/b]

[b]Informacje, które pracodawca zamieszcza w karcie wypadku w drodze do pracy lub z pracy, obejmują[/b]: dane identyfikacyjne płatnika składek (w tym: imię, nazwisko, nazwę, NIP, PESEL), dane osobowe poszkodowanego, informacje o wypadku (m.in. data zdarzenia, szczegółowy opis okoliczności, miejsca i przyczyn wypadku, konsekwencje zdarzenia – np. niezdolność do pracy czy nawet śmierć), pozostałe informacje (w tym data sporządzenia karty). [/ramka]