Należne za tych ostatnich składki wykazujemy za każdy miesiąc w raporcie ZUS RCA z kodem pracowniczym 01 10 xx, gdzie ujmujemy wypłacone im lub postawione do ich dyspozycji przychody między pierwszym a ostatnim dniem danego miesiąca kalendarzowego.

Przypominam, że składki te potrącamy z przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, jakie otrzymał od nas zainteresowany w związku z wykonywaniem umowy. Z podstawy wymiaru wyłączamy jednak:

- wynagrodzenia chorobowe pokrywane przez zakład za 33 dni kalendarzowych zwolnienia lekarskiego zatrudnionego w roku zgodnie z art. 92 kodeksu pracy,

- zasiłków,

- wypłat wymienionych w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.).

Wątpliwości pojawiają się, gdy musimy wykazać w dokumentach rozliczeniowych czas strajku. Sposób postępowania zależy od tego, czy bunt załogi był legalny, czy nie oraz czy wypłaciliśmy pracownikom za ten okres wynagrodzenie.

Gdy nie mamy pretensji co do legalności protestu, traktujemy go jako nieobecność usprawiedliwioną. Nie musimy przy tym płacić za ten czas wynagrodzenia. Skoro tak, to nie odprowadzamy też składek za taką absencję. Przypominam: oprócz raportu składkowego ZUS RCA składamy niekiedy za pracownika dokument świadczeniowy ZUS RSA o wypłaconych świadczeniach i przerwach w opłacaniu składek. A jedną z takich przerw jest właśnie legalny strajk. Wykazujemy go zatem w druku ZUS RSA z kodem świadczenia przerwy 151 – usprawiedliwiona nieobecność w pracy bez prawa do wynagrodzenia lub zasiłku. Raport ten przekazujemy za miesiąc, kiedy absencja nastąpiła; jeżeli w czerwcu, to w raporcie za ten miesiąc. Absolutnie nie wolno ująć czasu protestu w raporcie składanym za kolejny miesiąc.

Pan Jakub brał udział 16 czerwca w strajku i za ten okres nie dostał wynagrodzenia. Otrzymał 30 czerwca 1500 zł pensji. Za czerwiec pracodawca powinien za niego złożyć raport ZUS RSA, rozliczając w nim:

- okres przerwy w opłacaniu składek od 16.06 do 16.06.,

- kod 151.

Oprócz tego przekazuje za pana Jakuba za czerwiec raport ZUS RCA, gdzie wykazuje m.in.

- 1500 zł do podstawy wymiaru na ubezpieczenia społeczne;

- 1294,35 zł do podstawy składek zdrowotnych.

Zobacz "ZUS RCA"

Zobacz "ZUS RSA"

Jeżeli strajk był legalny i mimo to uregulowaliśmy podwładnym płacę za ten dzień w geście dobrej woli, opłacamy od niej składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Jest bowiem przychodem ze stosunku pracy. W związku z tym przekazujemy do ZUS za jednego takiego pracownika tylko raport ZUS RCA, gdzie do podstawy wymiaru składek wpisujemy wypłacone w danym miesiącu wynagrodzenie. Nie składamy natomiast za niego raportu ZUS RSA i nie przekazujemy do ZUS informacji o strajku.

Gdy uważamy strajk za nielegalny, stanowi on nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy. Za uczestnika buntu składamy wtedy raport ZUS RSA, wykazując absencję z kodem przerwy 152 – nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy. Oczywiście oprócz tego przekazujemy raport składkowy ZUS RCA, gdzie rozliczamy wypłacone w danym miesiącu wynagrodzenie.

Gdyby podwładny strajkował cały miesiąc, nie pracując ani jeden dzień, i nie uiścimy mu żadnego wynagrodzenia, składamy za niego tylko raport ZUS RSA z kodem 151 (gdy strajk jest legalny) lub 152 (nielegalny). W takiej sytuacji nie przekazujemy raportu ZUS RCA z zerową podstawą wymiaru i zerowymi kwotami składek.

Pani Mariola strajkowała przez cały czerwiec. Pracodawca uznał strajk za legalny, ale nie wypłacił za ten czas wynagrodzenia. Za czerwiec zatrudniający składa za nią tylko raport ZUS RSA, wykazując okres 01.06 – 30.06 i kod świadczenia/przerwy 151.

Zobacz "ZUS RSA"