Miliony euro dla firm medycznych

Oprócz wsparcia skierowanego specjalnie do tego sektora dostępne też będą dotacje przeznaczone na podnoszenie konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez nowe inwestycje. Będzie to możliwe przede wszystkim w ramach działania 4.4 „Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym” programu operacyjnego „Innowacyjna gospodarka” (dalej: działanie 4.4 PO IG), jak również w ramach tych priorytetów regionalnych programów operacyjnych (RPO), które przeznaczone są dla małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) w poszczególnych województwach. Pomoc inwestycyjna przeznaczona będzie głównie na wdrożenie innowacyjnych technologii, które umożliwią świadczenie nowych lub udoskonalonych usług medycznych. Zarówno publiczne, jak i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej otrzymają również kompleksowe wsparcie w ramach kształcenia kadr medycznych oraz prowadzenia działań badawczo-rozwojowych, mających na celu opracowanie rozwiązań służących poprawie stanu zdrowia i wydłużeniu życia obywateli.

Największe środki finansowe na inwestycyjne wsparcie dla jednostek służby zdrowia przewiduje program operacyjny „Infrastruktura i środowisko” (PO IŚ). Dla priorytetu 13 „Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia na lata 2007 – 2013” przeznaczone zostało ok. 420 mln euro. Wsparcie skierowane będzie na rozwój systemu ratownictwa medycznego (działanie 13.1 PO IŚ) oraz na rozwój infrastruktury ochrony zdrowia o znaczeniu ponadregionalnym, zapewniającej świadczenie specjalistycznych i wysokospecjalistycznych usług medycznych (działanie 13.2 PO IŚ). W ramach powyższych działań możliwe będzie uzyskanie dofinansowania między innymi na następujące typy projektów:

- zakup aparatury obrazowej, urządzeń służących do diagnostyki lub terapii;

- przebudowa oraz modernizacja obiektów związanych z infrastrukturą ochrony zdrowia;

- zakup oraz wyposażenie środków transportu sanitarnego;

- modernizacja baz lotniczego pogotowia ratunkowego oraz budowa i modernizacja lądowisk dla helikopterów;

- budowa oraz wyposażenie wojewódzkich centrów powiadamiania ratunkowego.Dodatkowo istnieje możliwość uzyskania wsparcia finansowego na opracowanie kompleksowej dokumentacji niezbędnej w procesie aplikowania. Dotyczy to przede wszystkim przygotowania wniosku o wsparcie, opracowania studium wykonalności projektu oraz oceny oddziaływania na środowisko.Beneficjentami pomocy w ramach działania 13.1 PO IŚ mogą być publiczne oraz niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej posiadające w swoich strukturach szpitalny oddział ratunkowy, jednostkę organizacyjną szpitala wyspecjalizowaną w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego lub zespoły ratownictwa medycznego, kolumny transportu sanitarnego i wojewódzkie centra powiadamiania ratunkowego, a w ramach działania 13.2 PO IŚ jedynie publiczne zakłady opieki zdrowotnej. Jednostki, dla których organem założycielskim jest podmiot inny niż minister, centralny organ administracji rządowej, publiczna uczelnia medyczna lub publiczna uczelnia prowadząca działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych, mogą ubiegać się o wsparcie na poziomie regionalnym.W ramach priorytetu 13 zarówno publiczne, jak i niepubliczne jednostki opieki zdrowotnej maksymalnie mogą liczyć na wsparcie w wysokości 85 proc. kosztów kwalifikowanych.Ogłoszenia pierwszych naborów wniosków należy się spodziewać pod koniec tego roku.

W ramach priorytetów przewidzianych w ramach RPO możliwe będzie uzyskanie dofinansowania na następujące rodzaje projektów:

- przebudowa oraz modernizacja placówek służby zdrowia (szpitale, centra diagnostyczne);

- zakup nowoczesnej aparatury oraz sprzętu medycznego;

- wdrożenie nowych rozwiązań technologicznych w zakresie wczesnego diagnozowania oraz terapii;

- dostosowanie obiektów służby zdrowia do potrzeb pacjentów, w szczególności osób niepełnosprawnych.

Należy podkreślić, że wsparcie skierowane będzie na podniesienie jakości oraz efektywności sektora ochrony zdrowia, nie zaś na zwiększenie liczby funkcjonujących placówek. Priorytetowo traktowane będą więc inwestycje skierowane na racjonalizację systemu ochrony zdrowia oraz wpływające na zwiększenie dostępności do specjalistycznych świadczeń zdrowotnych, wczesnej diagnostyki i nowoczesnych metod terapeutycznych. W procesie aplikacyjnym uczestniczyć będą mogły zarówno publiczne zakłady opieki zdrowotnej, jak i niepubliczne jednostki, pod warunkiem posiadania kontraktów na świadczenie usług z Narodowym Funduszem Zdrowia w zakresie dotyczącym projektu.Wsparcie finansowe z funduszy strukturalnych przeznaczone będzie również na informatyzację służby zdrowia. W ramach priorytetów RPO nakierowanych na rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy zakłady opieki zdrowotnej działające w publicznym systemie opieki zdrowotnej będą mogły aplikować o dofinansowanie na realizację projektów polegających na budowie systemów telemedycyny, implementacji nowoczesnych technologii do sektora ochrony zdrowia służących m.in. poprawie zarządzania służbą zdrowia i podniesieniu jakości usług medycznych, jak również na rozwoju infrastruktury wewnątrzszpitalnej oraz cyfrowych technik diagnostyki i terapii.W przypadku publicznych podmiotów maksymalna wartość wsparcia co do zasady nie może przekroczyć 85 proc. kosztów kwalifikowanych. Intensywność wsparcia dla niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej będzie niższa, w przypadku gdy projekt wchodzi w zakres pomocy publicznej. Poziom dofinansowania ustalony zostanie wówczas stosownie do obowiązującej mapy pomocy regionalnej oraz uzależniony będzie od wielkości przedsiębiorstwa i lokalizacji inwestycji (od 30 do 70 proc. kosztów kwalifikowanych).

Wachlarz dostępnych źródeł wsparcia jest większy dla niepublicznych podmiotów świadczących usługi medyczne. I tak będą one mogły ubiegać się o wsparcie z działania 4.3 „Kredyt technologiczny” i działania 4.4 PO IG. Działania te stwarzają prywatnym firmom możliwość konkurowania z innymi przedsiębiorstwami w konkursach na projekty dotyczące nabycia oraz wdrożenia innowacyjnych rozwiązań technologicznych, na podstawie których możliwe będzie świadczenie nowych lub zmodernizowanych usług. W przypadku przedsiębiorców należących do sektora MSP, prowadzących prywatne praktyki lekarskie oraz planujących inwestycje o wartości do 2 mln euro, istnieje możliwość aplikowania o wsparcie w ramach priorytetów RPO nakierowanych na wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw. Wsparcie może zostać udzielone między innymi na projekty związane z rozbudową przedsiębiorstwa, rozszerzeniem zakresu działalności czy realizacją zasadniczych zmian w zakresie sposobu świadczenia usług. Maksymalny możliwy do uzyskania poziom dofinansowania zgodny będzie z obowiązującą mapą pomocy regionalnej i wyniesie od 30 do 70 proc. kosztów kwalifikowanych.Stosownie do planowanych zmian w zakresie udzielania kredytu technologicznego krąg beneficjentów zostanie ograniczony do przedsiębiorców z sektora MSP. Kredyt będzie udzielany przez banki komercyjne na zasadach rynkowych na podstawie umowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego w formie premii technologicznej. Będzie to polegać na umorzeniu części kredytu technologicznego do 50 proc. wypłaconych środków kredytowych, jednak nie więcej niż 1 mln euro.Ogłoszenia pierwszych naborów wniosków zarówno w ramach RPO, jak i PO IG należy się spodziewać w pierwszym kwartale 2008 r.

Podnoszenie kwalifikacji personelu medycznego oraz pracowników odpowiedzialnych za zarządzanie placówkami ochrony zdrowia możliwe będzie w ramach programu operacyjnego „Kapitał ludzki”. Priorytet 2 „Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia osób pracujących” przewiduje dofinansowanie różnych form kształcenia i doskonalenia zawodowego personelu medycznego (w szczególności w deficytowych zawodach i specjalnościach), rozwijanie kompetencji kadry zarządzającej i dysponentów środków publicznych oraz wsparcie procesu akredytacji zakładów opieki zdrowotnej. Przewidziano na to ponad 105 mln euro. Dofinansowaniem objęte zostaną projekty systemowe Ministerstwa Zdrowia, w ramach których ogłaszane będą przetargi na podwykonawstwo bądź całkowitą realizację przedsięwzięcia szkoleniowego. Informacje o organizowanych szkoleniach bądź studiach podyplomowych przesyłane będą do dyrektorów placówek, którzy w ramach otwartego naboru będą mogli zgłaszać swoich pracowników. Wśród głównych grup docelowych znajdą się pielęgniarki i położne oraz lekarze deficytowych specjalizacji, jak onkologia, kardiologia czy medycyna pracy. Co prawda zakłady opieki zdrowotnej nie będą mogły indywidualnie kształtować swojej polityki szkoleniowej, gdyż pracownicy uczestniczyć będą jedynie w tych szkoleniach, które odgórnie ustalone zostaną w dorocznym planie działania. Jednakże, z uwagi na całkowitą nieodpłatność uczestnictwa, projekty tego typu mają szansę przyczynić się do znacznego rozwoju kadr medycznych, których potrzeby szkoleniowe, ze względu na problemy finansowe jednostek służby zdrowia, były dotychczas zaniedbywane. Nabór wniosków w ramach priorytetu 2 planowany jest na przełom 2007 i 2008 r.

Jednostki służby zdrowia mogą się ubiegać o dofinansowanie również w ramach międzynarodowych instrumentów pomocowych. Na przełomie 2007 i 2008 r. planowane jest ogłoszenie trzeciego, ostatniego już naboru wniosków w ramach priorytetu 5 „Opieka zdrowotna i opieka nad dzieckiem” Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG). Wsparciem objęte zostaną projekty związane z nabyciem nowoczesnego sprzętu medycznego, budową medycznych platform informacyjnych, modernizacją zakładów opieki zdrowotnej, jak również przedsięwzięcia nakierowane na podnoszenie kwalifikacji kadry medycznej. Na realizację przedsięwzięć w ramach priorytetu 5 do rozdysponowania pozostało 12,68 mln euro. Co do zasady maksymalny poziom dofinansowania wyniesie 60 proc. kosztów kwalifikowanych.W przypadku gdy minimum 15 proc. wartości projektu zostanie sfinansowane z budżetu państwa lub budżetu jednostek samorządu terytorialnego, maksymalny pułap wsparcia może zostać podwyższony nawet do 85 proc. kosztów kwalifikowanych.Starając się o wsparcie w ramach MF EOG, należy pamiętać, że wysokość wnioskowanej pomocy nie może być niższa niż 250 tys. euro, koszty inwestycyjne nie mogą przekroczyć 70 proc. kosztów kwalifikowanych projektu, a przedsięwzięcie musi nosić znamiona interesu publicznego, co oznacza realizację celów publicznych oraz przynoszenie ogólnospołecznych korzyści.Kolejnym instrumentem przewidującym wsparcie przedsięwzięć w dziedzinie ochrony zdrowia jest 7. program ramowy w zakresie badań i rozwoju technologicznego na lata 2007 – 2013. W obszarze tematycznym „Zdrowie”, na który przeznaczono 6,1 mln euro, o wsparcie ubiegać się będą mogły projekty badawczo-rozwojowe. W ramach programu wnioski składać mogą jedynie konsorcja, które co do zasady tworzyć powinny co najmniej trzy niezależne od siebie podmioty z trzech różnych krajów członkowskich lub stowarzyszonych. 18 września zakończył się ostatni już nabór wniosków w ramach obszaru tematycznego „Zdrowie” przewidziany na 2007 r. Ogłoszenia kolejnego konkursu należy się spodziewać w maju 2008 r.

Autorka jest konsultantem w Zespole Doradztwa Europejskiego Accreo Taxand