- Prowadzimy działalność gospodarczą w formie spółki jawnej, rozliczamy podatek VAT. Wspólnicy (trzej o równych udziałach) podjęli decyzję o likwidacji działalności gospodarczej. Na stanie pozostają nam towary handlowe (w niewielkiej ilości) oraz prawo wieczystego użytkowania gruntu, przy nabyciu których spółka odliczyła VAT. Czy będziemy zobowiązani do naliczenia VAT z tytułu tzw. remanentu likwidacyjnego, a jeśli tak, to co jest objęte takim remanentem i w jakim terminie należy uiścić ten podatek? - pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.

Obowiązek rozliczenia podatku od tzw. remanentu wynika z art. 14 ustawy o VAT.

Zgodnie z jego brzmieniem opodatkowaniu podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, w razie m.in. rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej. Dotyczy to wyłącznie towarów, od których spółce przysługiwało prawo do odliczenia VAT.

Spis z natury tych towarów należy sporządzić w terminie 14 dni od dnia rozwiązania spółki. Następnie w terminie 7 dni od dnia sporządzenia spisu trzeba powiadomić organ podatkowy o wysokości wyliczonej kwoty podatku należnego z tytułu remanentu.

Obowiązek podatkowy powstaje w dniu, w którym powinien być sporządzony spis z natury, nie później jednak niż 14 dnia, licząc od dnia rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Nie ma wątpliwości co do obowiązku ujęcia w remanencie i rozliczenia podatku od towarów handlowych, które nie zostały sprzedane. A co z prawem wieczystego użytkowania gruntu?

Z art. 15 dyrektywy 2006/ 112/WE (która od 1 stycznia br. zastąpiła VI dyrektywę) wynika, że za towar można uznać także niektóre prawa na nieruchomościach. Pojęcie dostawy towarów oznacza bowiem co do zasady przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel. Przy czym państwa członkowskie mogą uznać zarzeczy również:

- określone udziały w nieruchomości,

- prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

- udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Dyrektywa przewiduje więc możliwość uznania za towar także wieczystego użytkowania gruntu jako prawa odnoszącego się do nieruchomości.

Polski ustawodawca z tego nie skorzystał. Za dostawę towarów uznał jedynie ustanowienie niektórych praw spółdzielczych (warto dodać, że dyrektywa pozwala na uznanie za "rzeczy" określonych praw, a nie, jak wynika z ustawy o VAT, za "dostawę towarów").

W konsekwencji, mimo że nabycie przez spółkę jawną prawa wieczystego użytkowania gruntu wiązało się z odliczeniem VAT, to na moment likwidacji działalności spółki jawnej nie ma konieczności uwzględnienia tego prawa w remanencie likwidacyjnym. Autor pracuje w PKF Consult sp. z o.o.